Η Ρόδια Ρίζα στην οποία ο Έλληνας γιατρός-θεραπευτής
Διοσκουρίδης αφιέρωσε πολλές σελίδες έρευνας και τιμών για τις θαυματουργικές
ιδιότητές της. Ένα πραγματικά αξιοθαύμαστο βότανο που όμως δεν είναι γνωστό
όπως θα 'πρεπε σήμερα.
Φύεται στα μεγάλα ύψη των αρκτικών και ορεινών περιοχών της
Ευρώπης και της Ασίας. Δεν έχει καμία βιολογική συγγένεια με την κοινή
τριανταφυλλιά, αλλά λόγω του παρόμοιου αρώματός της, έχει χρησιμοποιηθεί ως
υποκατάστατο του ροδέλαιου των τριαντάφυλλων.
Αν και ο Διοσκουρίδης χρησιμοποίησε πρώτος στην Παγκόσμια
ιστορία το φυτό, η χρήση του συνδέθηκε με τους Σκανδιναβούς και τη Ρωσία.
Σουηδοί ερευνητές, παραδείγματος χάριν, θεωρούν ότι οι Βίκινγκς χρησιμοποιούσαν
τακτικά την Rhodiola.
Η βασική ιδιότητα της Ροδιόλα είναι η προσαρμοστικότητα!
Έχει ταξινομηθεί σαν «προσαρμογόνο» φυτό από Ρώσους ερευνητές, λόγω της
δυνατότητάς της να αυξάνει την αντίσταση του οργανισμού σε ποικίλους χημικούς,
βιολογικούς και φυσικούς παράγοντες άγχους. Εμφανίζει μια σχεδόν απίστευτη
καταπραϋντική, αντικαρκινική, καρδιοπροστατευτική, τονωτική και ενδυναμωτική
του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος δράση.
Η έρευνα δείχνει μεγάλη χρησιμότητα σε διαφορετικές
ασθενικές καταστάσεις (όπως πτώση στην απόδοση εργασίας, δυσκολίες ύπνου,
μειωμένη όρεξη, οξυθυμία, υπέρταση, πονοκέφαλους, κόπωση από έντονη φυσική ή
διανοητική δραστηριότητα). Η Rhodiola
έχει μελετηθεί εντατικά στη Σοβιετική Ένωση - Ρωσία και τις Σκανδιναβικές Χώρες
για περισσότερο από 35 έτη.
Η Rhodiola
δρα επίσης και σαν αντικαταθλιπτικό.
Σε κλινική μελέτη με 150 ασθενείς που έπασχαν από μέτρια
κατάθλιψη και επί 1 μήνα ελάμβαναν εκχύλισμα Rhodiola, τα 2/3 παρουσίασαν πλήρη απαλλαγή των κλινικών
εκδηλώσεων της κατάθλιψης και έγιναν περισσότερο ενεργοί και κοινωνικοί.
Κλινικές μελέτες έγιναν και για τη βελτίωση της εικόνας ασθενών με νόσο Alzheimer και Parkinson. Η αντικαταθλιπτική
και αγχολυτική δράση της Rhodiola
σε σχέση με το Hypericum
(St. John’s Wort), Ginkgo biloba
και Panax Ginseng
ήταν πιο ισχυρή.
Επιπλέον, η Rhodiola rosea
ήταν 5 φορές λιγότερο τοξική σε σχέση με το Panax ginseng (άλλο βότανο εξίσου σημαντικό). Έμφαση δίνεται στο
γεγονός ότι το εκχύλισμα της Rhodiola
παρουσιάζει αναγεννητικές ιδιότητες, λόγω της δυνατότητάς του να αυξάνει την
αποδοτικότητα των ενδοκυττάριων μηχανισμών αποκατάστασης του DNA.
Η Rhodiola
σε εκτεταμένα πειράματα απέδειξε ότι αυξάνει την αντίσταση του οργανισμού στις
τοξίνες που συσσωρεύονται κατά τη διάρκεια εξέλιξης μιας μόλυνσης όπως επίσης
ότι καθιστά τον οργανισμό λιγότερο ευαίσθητο στους στρεσογόνους παράγοντες.
Σίγουρα όλα αυτά κάνουν τη RHODIOLA
ΤΟ ΒΟΤΑΝΟ TOY 21ου
ΑΙΩΝΑ!
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Η χρυσή ρίζα (Rhodiola, Rhodiola rosea)
έχει κατηγοριοποιηθεί ως προσαρμογόνο από τους Ρώσους ερευνητές, καθώς έχει
παρατηρηθεί ότι έχει την ικανότητα να αυξάνει την αντίσταση του οργανισμού σε
διάφορα είδη στρες (χημικό, βιολογικό και στρες λόγω σωματικής άσκησης).
ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΟΤΑΝΟΥ
Η Rhodiola
δεν χρησιμοποιείται στη μαγειρική, αλλά κατέχει ιδιότητες οι οποίες βοηθούν τα
άτομα να αντιμετωπίζουν ορισμένες καθημερινές καταστάσεις. Οι έρευνες
καταδεικνύουν την εξαιρετική χρησιμότητά της σε περιπτώσεις ατονίας (μείωση της
απόδοσης στην εργασία, δυσκολία στον ύπνο, μειωμένη όρεξη, ευερεθιστικότητα,
υπέρταση, κεφαλαλγίες και κόπωση), που προκύπτουν από έντονη φυσική ή
πνευματική καταπόνηση.
Η προσαρμογόνος δράση της Rhodiola, καθώς και οι προστατευτικές της ιδιότητες για την
καρδιά, τους πνεύμονες και το κεντρικό νευρικό σύστημα, οφείλονται κυρίως στην
ικανότητά της να επηρεάζει τα επίπεδα και τη δράση των μονοαμινών και των
οπιοειδών πεπτιδίων, όπως των β-ενδορφινών (1).
ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ
Αυτό το βότανο περιέχει πολλά χρήσιμα συστατικά που έχουν
ευεργετικές ιδιότητες για διάφορα μέρη του σώματος.
Το βότανο περιέχει φαινυλοπροπενοειδή (συμπεριλαμβανομένων
των rosavin, rhosavidin, rhodiolosid, salidrosid). Επίσης, περιέχει thyrosol, cinnamic alcohol, αιθέρια έλαια, anthraglycosides, beta-sitosterin, daucosterol, μονοτερπένια, φλαβονοειδή
και 16-18% ταννίνες (2,3).
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΟΣΟΛΟΓΙΕΣ
Μέρος του βοτάνου που χρησιμοποιείται:
ΡΙΖΑ: Κάθε ταμπλέτα θα πρέπει να παρέχει 250-500mg τυποποιημένου εκχυλίσματος
Rhodiola, στα οποία
περιέχεται 1% salidrozid
και 40% πολυφαινόλες, ενώ θα πρέπει να λαμβάνεται μία με τρεις φορές ημερησίως.
ΩΦΕΛΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ RHODIOLA
- Αύξηση της Πνευματικής και Φυσικής Απόδοσης
Πολυάριθμες κλινικές δοκιμές βασισμένες σε διπλές τυφλές
μελέτες ελέγχου με placebo
αποδεικνύουν περίτρανα ότι το εκχύλισμα της Rhodiola βελτιώνει τη διάθεση και κατέχει αγχολυτικές ιδιότητες,
ενώ δεν έχει ανιχνεύσιμα επίπεδα τοξικότητας.
- Βελτιώνει την πνευματική και φυσική απόδοση, ενώ
χρησιμοποιείται ευρέως από αθλητές διότι αυξάνει την ενέργεια (4). Μπορεί να
βοηθήσει στην οξυγόνωση του εγκεφάλου καθώς και των μυϊκών ιστών, ενισχύοντας
καθοριστικά τα επίπεδα ενέργειας (5). Επίσης, μπορεί να μειώσει τη γενική
κόπωση που εμφανίζεται κάτω από περιπτώσεις άγχους (4).- Επιδρά θετικά στο
νευρικό σύστημα αυξάνοντας τη διάρκεια της αυτοσυγκέντρωσης, τη μνήμη, τη
δύναμη και την κινητικότητα του ανθρωπίνου σώματος, βελτιώνοντας την πνευματική
ικανότητα και κυρίως ενισχύοντας την απόδοση στην εργασία (6).
- Μελέτες επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα της Rhodiola όσον αφορά στις
διαδικασίες φυσικής αποκατάστασης, η οποία οφείλεται ενδεχομένως στη γρήγορη
κανονικοποίηση του λακτικού και του ουρικού οξέος κατά την ανάρρωση.
Ανακούφιση από το Στρες
Η ικανότητα της Rhodiola να βοηθά το σώμα να προσαρμοστεί στο στρες οφείλεται
ενδεχομένως στην ιδιότητά της να αυξάνει τα επίπεδα της σεροτονίνης, της
ντοπαμίνης και άλλων νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου. Η σεροτονίνη και η
ντοπαμίνη διασπώνται φυσιολογικά από το ένζυμο κατεχολομεθυλοτρανσφεράση (COMT), ενώ έχει αποδειχθεί
ότι τα ενεργά συστατικά του εκχυλίσματος Rhodiola καταστέλλουν τη δραστηριότητα της COMT. Έρευνες καταδεικνύουν ότι η Rhodiola μπορεί να αυξήσει
κατά 30% το επίπεδο των νευροδιαβιβαστών και να μειώσει κατά 60% τη
δραστηριότητα της COMT
(7).
Μια πρόσφατη μελέτη σχετικά με τη διέγερση και την
εξομάλυνση της φυσικής κατάστασης φοιτητών στους οποίους είχε χορηγηθεί ένα
σκεύασμα εκχυλίσματος ρίζας Rhodiola
κατά τη διάρκεια μιας αγχωτικής εξέτασης, έδειξε ότι το εκχύλισμα αυτό είχε
θετικά αποτελέσματα στη φυσική κατάσταση, την πνευματική κόπωση και σε
νευροκινητικά τεστ. Παρατηρήθηκε επίσης ότι τα αποτελέσματα αυτό-αξιολόγησης
της γενικότερης ευεξίας του κάθε ατόμου ήταν πολύ καλύτερα στην περίπτωση που
χρησιμοποιήθηκε Rhodiola,
σε σύγκριση με το placebo
(8).
Άλλες ιδιότητες
Φαίνεται ότι η Rhodiola βελτιώνει την αναλογία λίπους-μυών και αυξάνει τα
επίπεδα της αιμοσφαιρίνης και των ερυθροκυττάρων στο αίμα. Επίσης, η Rhodiola περιέχει
αντικαταθλιπτικούς παράγοντες, βοηθά στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού
συστήματος και θεωρείται ότι διατηρεί την υγεία της καρδιάς.
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Δεν συνιστάται η χρήση της Rhodiola κατά τη διάρκεια της κύησης και
του θηλασμού.
Η χρήση της Rhodiola
στη συνιστώμενη δοσολογία δε συνοδεύεται από γνωστές παρενέργειες.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Altern Med Rev, 2001, 6 (3): 293-302 Rhodiola rosea: A possible plant
adaptogen.
2.
Pharmazie, 1968, 23 (7): 392-395.
3. Pharmazie,
1969, 24 (2): 118-119.
4.
Phytomedicine, 2000,7 (5): 365-371).
5. N.
Volkov, Moscow Institute of Physical Culture, 1995. Rosavin, Rhodiola from
Ameriden meets the standards set by the research.
6.
Saratikov AS., Krasnov EA. 1987.
7. Krendal
FP et al. (1990) Kharkov, USSR, pp 31-32.
8.
Phytomedicine, 2000, 7 (2): 85-89.
oiko-iasis.blogspot.gr
www.douni.gr
http://proionta-tis-fisis.blogspot.com/
ροδιόλα
Ίσως να είναι ο βασιλιάς των φυτών που καταπολεμά το στρες.
Καταπληκτικά αποτελέσματα. Φοβερό, δυνατό, ελιξήριο, προσαρμογόνο, χωρίς
παρενέργειες είναι μερικές φτωχές λέξεις για να περιγράψουν αυτό το φυτό.
Ερωτευμένοι που ανησυχείτε, πατεράδες με έγνοιες, γονείς που ανησυχείτε για τα
παιδιά σας, παιδιά που δεν διαβάζετε όσο και να φωνάζουν οι γονείς σας,
γυναίκες που βασανίζεστε από προβλήματα οικονομικής φύσεως ή και από άλλες
γυναίκες, εσείς οι απελπισμένοι, οι καταπονημένοι άνθρωποι από την ζωή, πιείτε
τη μαγική ροδιόλα, που θα σας αναζωογονήσει, θα σας φέρει στα συγκαλά σας και
θα σας δώσει τη χαρά της ζωής ακόμα και στους πιο μελαγχολικούς.
Παιδιά με εξετάσεις που κτυπά η καρδούλα σας και ιδρώνουν τα
χέρια σας, πονά πότε το κεφάλι και πότε η πλάτη, πάρτε τη ροδιόλα να
ανακουφιστούν αμέσως τα συμπτώματά σας, να διαβάζετε συνέχεια και να έχετε
αντοχή. Rhodiola. Με αποτελέσματα στον εγκέφαλο. Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει
ότι βελτιώνει την ικανότητα συγκέντρωσης, ιδίως, όταν είμαστε κουρασμένοι. Σε
ένα τεστ διόρθωσης λαθών κειμένου, όσοι το έπαιρναν μείωσαν τα λάθη τους κατά
88%. Το επαναλαμβάνω. 88%.
Βοηθά επίσης τον εγκέφαλο να παράγει σεροτονίνη που
είναι ο βασικός νευροδιαβιβαστής της χαράς. Εσείς οι γονείς και οι δάσκαλοι που
ανησυχείτε για το επίπεδο των ορθογραφικών λαθών των παιδιών, για τα παιδιά που
έχουν διάσπαση προσοχής και δεν προσέχουν στο μάθημα, για την αυξανόμενη
κούραση και την άνοδο των ορμονών του στρες, κορτιζόλη και ανδρεναλίνη, πάρτε
ροδιόλα.
Τι κάνει αυτό το φανταστικό φυτό; Τι είναι το ροδιόλα;
Γνωστό σαν χρυσή ρίζα μεγαλώνει στις ψυχρές περιοχές του
κόσμου, γνωστό από χρόνια στη Ρωσία (Σιβηρία), Σουηδία, Ισλανδία, Άλπεις και
αλλού, χρησιμοποιούνταν από τους κοσμοναύτες και τους αθλητές στη Ρωσία για
δύναμη, αντοχή και νοητική οξύτητα. Οι Ρώσοι ηγέτες και οι Βίκινγκς γνωστοί για
την μεγάλη τους αντοχή έπαιραν μεγάλες δόσεις ροδιόλα. Ήταν το μυστικό τους.
Στη Σιβηρία πιστεύεται πως το φυτό φέρνει γονιμότητα και γι' αυτό τα νέα
Σιβηριανά ζευγάρια παίρνουν σαν δώρο ρίζες του φυτού.
Το φυτό ρυθμίζει τέλεια το στρες επηρεάζοντας τα επίπεδα της
σεροτονίνης, της ντοπαμίνης και της νορεπινεφρίνης νευροδιαβιβαστές που
βρίσκονται σε διαφορετικές δομές του εγκεφάλου.
Η σεροτονίνη, η ορμόνη της χαράς αυξάνεται και αυτό
οφείλεται στην αναστολή της ΜΑΟ (Μονοαμινοξιδάσης) που εμποδίζεται από την
Ροδιόλα.
Σε μια μελέτη σε 128 άτομα που υπέφεραν από κατάθλιψη το 65%
παρουσίασε μεγάλη μείωση ή τέλεια εξαφάνιση των συμπτωμάτων. Η ορμόνη του στρες
κορτιζόλη ρυθμίζεται με τη ροδιόλα. Ενισχύει επίσης το ΑΤΡ (είναι το κυτταρικό
καύσιμο γνωστό ως αδενοσίνη τριφοσφάτη) το οποίο το κύτταρα το χρησιμοποιούν
σαν ενέργεια.
Σε μια διπλή τυφλή τυχαιοποιημένη μελέτη που έγινε από το
Υπουργείο Υγείας στη Μόσχα σε 161 υγιή άτομα μετρήθηκε η νοητική ικανότητα για
εργασία σε αντίθεση με στρεσογόνους παράγοντες απο τη κούραση. Υπάρχουν δύο
δόσεις. Μία κανονική και άλλη μία 50% ψηλότερη. Η ηλικία των 161 ατόμων ήταν
από 19 έως 21 ετών. Η μελέτη έδειξε ένα έντονο αποτέλεσμα στη κούραση, όπως
μετρήθηκε συμφωνα με διάφορους δείκτες. Όσοι κατανάλωναν ροδιόλα ήταν
ακούραστοι σε σύγκριση με το placebo group (είχαν πάρει εικονική ουσία). Η
διαφορά ήταν στατιστικά πολύ σημαντική (6). Σε μια άλλη μελέτη πάλι στη Μόσχα
από τον Αμπίντωφ μετρήθηκε το ΑΤΡ περιεχόμενο στα μιτοχόνδρια (τα εργοστάσια
ενέργειας του κυττάρου) σκελετικών μυών μετά από εξαντλητικό κολύμπι σε
πειραματόζωα. Βρέθηκε ότι η ροδιόλα ενεργοποίησε τη σύνθεση και την
επανασύνθεση του ΑΤΡ στα μιτοχόνδρια και διήγερε πολύ την διαδικασία
αποκατάστασης μετά την έντονη άσκηση. Αυτό μεταφράζεται σε λιγότερη κούραση και
είναι πολύ σημαντικό για τους αθλητές και τους σημερινούς κουρασμένους
ανθρώπους ιδίως όμως για τους μαθητές που κουράζονται σκληρά κατά τη διάρκεια
των εξετάσεων και της καθημερινής μελέτης (7).
Σε άλλη μελέτη στο Βέλγιο ο Ντεμπόκ έδειξε σε διπλή τυφλή
μελέτη, πως η ροδιόλα βελτίωσε την αντοχή, την ικανότητα, την προσοχή, το χρόνο
αντίδρασης μετά από την λήψη συσκευάσματος 4 εβδομάδων (8). Στην ιατρική σχολή
Ατζου της Κορέας, ο Mook Jung δοκίμασε τη ροδιόλα για το Αλτσχάϊμερ και βρήκε
σημαντικά αποτελέσματα για την προστασία των ασθενών από το Β αμυλοειδές in
vitro (9).
Σε μία άλλη ανθρώπινη μελέτη από 128 άτομα η ροδιόλα
ανακούφισε την κούραση, την ευερεθιστικότητα, τον περισπασμό, τον πονοκέφαλο
και την αδυναμία στο 64% των περιπτώσεων. Σε άλλη μελέτη είχαμε χορήγηση 2-3
εβδομάδων πριν τις εξετάσεις. Το απόσταγμα της ροδιόλας, βελτίωσε την ποιότητα
και τη διάρκεια του διαβάσματος των υποψηφίων και κατήργησε την κούραση. Οι
μαθητές είχαν γενική ευεξία, σημαντικές βελτιώσεις στη νοητική κούραση,
καλύτερους τελικούς βαθμούς και σωματική δύναμη (10), (11).
Προσωπική μαρτυρία.
Καλές οι μελέτες, αλλά καλύτερη είναι η προσωπική παρατήρηση
και πράξη. Καταθέτω τη δική μου μαρτυρία για τη ροδιόλα. Είχα μία περίπτωση
παιδιού της Ε' Δημοτικού με διάσπαση της προσοχής και τελείως ανορθόγραφο.
Έκανε 30-40 λάθη στην έκθεση. Δεν ήταν μαθήτρια μου. Όταν δοκίμασε ροδιόλα μέσα
σε 15 ημέρες τα λάθη στην έκθεση έγιναν 2-3. Καταπλητικό! Οι γονείς της και εγώ
δεν το περιμέναμε. Μετά από λίγους μήνες διέκοψε την ροδιόλα και επανήλθε στην
προηγούμενη κατάσταση. “Δεν θα την κόψουμε ποτέ ξανά” ήταν η δήλωση της μητέρας
της σε μένα. Η ροδιόλα είναι η θεραπεία της Αλεξίας για την ανορθογραφίας της.
Έμεινα έκπληκτος. Άλλο να τα διαβάζεις και άλλο να τα βλέπεις στη διδακτική
πράξη. Εαν έγραφα τις περιπτώσεις νευρωτικών, αγχωτικών και κουρασμένων
ανθρώπων που έχουν δει μεγάλη βελτίωση με τη Ροδιόλα, θα γέμιζα ολόκληρο
βιβλίο. Μόνο αν τη δοκιμάσετε, θα καταλάβετε τι δυνατό φυτό είναι η ροδιόλα.
Παρενέργειες – Πόσο κοστίζει
Η ροδιόλα δεν έχει παρενέργειες. Το μόνο που χρειάζεται,
επειδή θα δώσει δύναμη, αντοχή και αντίσταση στο στρες, είναι να μην την
πάρουμε το βράδυ, γιατί υπάρχει
περίπτωση να μην κοιμηθούμε λόγω της ενέργειας που παρέχει. Νωρίς το πρωΐ στη
μέση του πρωϊνού είναι η καλύτερη ώρα. Αν κάποιος οργανισμός είναι πολύ
κουρασμένος μπορεί να παίρνει 2 με 3 χάπια την ημέρα. Στην αρχή πάντοτε ένα μέχρι να βρεθεί η
κατάλληλη δόση. Κοστίζει περίπου €30 τα 60 χάπια. Το κόστος είναι ελάχιστο
μπροστά στα οφέλη που προσφέρει. Δεν συνίσταται σε άτομα με διπολική διαταραχή.
Σε τι άλλο χρησιμεύει η ροδιόλα
Έχουν αναφερθεί σε έρευνες τα εξής αποτελέσματα: μεγάλη
βελτίωση έως τέλεια εξαφάνιση πονοκεφάλων, θεραπεία πονοκεφάλων που οφείλονται στο
στρες, δυσκολίες στον ύπνο που οφείλονται στο στρες ενώ επίσης έχει
λιποδιαλυτικές ικανότητες (αδυνατίζει). Επιπλέον, βελτιώνει την αμηνόροια
(απουσία περιόδου στις γυναίκες). Αν υπάρχει στρες και εμποδίζεται η
εγκυμοσύνη, υπάρχει μελέτη που δείχνει πως από 25 γυναίκες που δεν συνελάμβαναν
λόγω στρες, οι 11 συνέλαβαν με ροδιόλα σε διάστημα μερικών μηνών από τη λήψη
της. Τα κλασικά φάρμακα που έπαιρναν για εξωσωματική δεν τους έκαναν τίποτα. Η
ροδιόλα φέρνει εγκυμοσύνες σε άτεκνους (12), (13).
Συμπέρασμα
Ένα από τα μεγαλύτερα πράγματα που κάνει η ροδιόλα είναι πως
βελτιώνει τις νοητικές και σωματικές επιδόσεις. Αν σήμερα η Ελλάδα καταναλώνει
85 εκατομμύρια κουτιά σε ψυχοφάρμακα με τεράστιες παρενέργειες, σημαίνει πως το
70% περίπου του πληθυσμού τα χρησιμοποιεί. Σημαίνει επίσης, πως έχει το 70%
περίπου του πληθυσμού έχει έντονο στρες, αγχώδη ζωή, ανήσυχο ύπνο, νοητικές και σωματικές διαταραχές. Η ροδιόλα
είναι μία από τις ακίνδυνες και φθηνές λύσεις του προβλήματος. Τα 85
εκατομμύρια κουτιά με ψυχοφάρμακα φανερώνουν πως και τα παιδιά έχουν έντονο
στρες λόγω των γρήγορων ρυθμών της σημερινής ζωής. Φροντιστήρια, βαθμοθηρία,
γλώσσες, τηλεόραση, βία δημιουργούν αγχωτικές καταστάσεις στα παιδιά. Το
σίγουρο είναι ένα. Αν δοκιμάσουν την ροδιόλα για διάστημα
μερικών μηνών, δεν θα τα εγκαταλείψουν ποτέ ξανά.
(6) Shevtsov VA et all. A randomized trial of
two different closes of a SHR-5 Rhodiola rosea extract versus placebo and
control of capacity for mental work Phytomedicine 2003 Mar. 10 (2-3) p. 95-105.
(7) Abidov M et el Rhodiola. Russian Academy of
Natural Science Moscow Bul Exp Biol Med 2003 Dec. 136 (6) p. 585-587
(8) De Bock et all. Acute Rhodiola rosea intake
can improve endurance eexercise performance Int. ... Sport Nutr Exerc Metabol.
2004 Jun. 14 (3) p. 298-301
(9) www.zhion.com/rhodiola
(10)
http://drtorihudson.com/articles/rhodiola-stress-fatigue-memory-mood-reproductive-health-help-with-these-and-so-much-more/
(11) Darbiyan et all.
Rhodiola in stress induced fatigue a double blind cross over study.
Phytomedicine 2000 Oct. 7 (5) p. 365-371
(12) http://en.wikipedia.org/wiki/Rhodiola_rosea
(13) Gerasimova H. Effect of
Rhodiola rosea extract on ovarian functional activity. Proc of Scientific
Conference on Endocrinology and Gynecology. Sverdlovsk, Russia. 1970 Sept 15-16.
Siberian Branch of the Russian Academy of Sciences. P. 46-48.
http://www.ftiaxno.gr/
.
.
