Βοτανα, τροφες, συμπληρωματα με Αντιφλεγμονωδη δραση για μυοσκελετικες παθησεις. / A μερος

Ερευνα-συλλογη στοιχειων-συνταξη : Γιαννης Δογανης

Σύμβουλος μη συμβατικής θεραπευτικής (ολιστική βοτανική θεραπευτική, ανθοϊάματα Dr.E.Bach, Fes, Bush, Yoga-meditation).

ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ – ΙΣΧΥΑΛΓΙΑ - ΠΟΝΟΙ ΜΕΣΗΣ - ΨΩΡΙΑΣΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ -ΤΕΝΟΝΤΙΤΙΔΑ – ΘΥΛΑΚΙΤΙΔΑ – ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΕΙΣ - ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ.

 

Εισαγωγή

Η φύση υπήρξε η κυριότερη πηγή φαρμάκων για πάρα πολλούς αιώνες. Ακόμη και σήμεραπερισσότερο από το 25% των φαρμάκων που διατίθενται στην αγορά προέρχεται από τη φύση. Όπως είναι γνωστό από τη Φαρμακολογία, τα Φάρμακα δεν επιφέρουν νέες λειτουργίες στον οργανισμό. Απλά τροποποιούν την ένταση των υπαρχουσών, μέσω επίδρασης στους βιοχημικούς μηχανισμούς που ήδη υπάρχουν στο σώμα.Επομένως κανένα φάρμακο δεν κάνει κάτι διαφορετικό από αυτό που κάνει η φύση. Απλά το κάνει καλύτερα, ή για την ακρίβεια καταλληλότερα.

Με βάση την αρχή αυτή, για να συντεθεί ένα Φάρμακο, θα πρέπει πρώτα να γίνει γνωστή η βιοχημική οδός που διαταράχθηκε, και να παρακολουθηθούν τα φυσικά μόρια του οργανισμού που προσπαθούν να επιδιορθώσουν την διαταραχή.Τα μόρια αυτά δεν βιοσυντίθενται απαραίτητα στον οργανισμό. Κάποια από αυτά προσλαμβάνονται με την τροφή (πχ Βιταμίνες, ανόργανα άλατα). Έτσι, εύκολα βγαίνει το συμπέρασμα ότι όλα τα Φάρμακα μοιάζουν με ουσίες που ήδη υπάρχουν στη φύση. Με βάση το σκεπτικό αυτό, ακόμα και το πιο συνθετικό φάρμακο κρύβει ένα κομμάτι της φύσης μέσα του. Το Φάρμακο όμως δεν αποτελείται μόνο από την φαρμακευτική (δηλαδή την βιολογικά ενεργή) ουσία. Χωρίς τα έκδοχα, τις ουσίες δηλαδή που στην κυριολεξία «πιλοτάρουν» την πορεία του Φαρμάκου στον οργανισμό δεν θα υπήρχαν ούτε Φάρμακα, ούτε Φαρμακευτική. Ακόμη και σήμερα τα περισσότερα έκδοχα προέρχονται από φυσικές πρώτες ύλες.

Ειναι γεγονος οτι τα καλύτερα αντιφλεγμονώδη τα δίνει η φύση. 

Δεν ειναι φρονιμο να παιρνει κανεις βολταρεν, μεζουλιτ ή άλλα χημικά αντιφλεγμονώδη, γιατί αυτά καταστέλλουν τη φλεγμονή για μερικές ώρες κανοντας ομως το προβλημα πιο έντονο αργότερα. Καταπολεμούν το αποτέλεσμα (με ένα σωρό παρενέργειες) και αφήνουν την αιτία. Το μεγαλύτερο φυσικό αντιφλεγμονώδες είναι το λάχανο. Και όταν τρωγεται αλλά και όταν δένεται με επιδεσμους πάνω στην πάσχουσα σωματική περιοχή η οποία θα έχει επαλειφθεί πρώτα με ζεστό ελαιόλαδο.

Πολυ καλα αποτελεσματα στις μυοσκελετικες παθησεις εχει ο βελονισμος, η αρωματοθεραπεια, η γιογκα, η υδροθεραπεια, η χυμοθεραπεια, το μασαζ και η δακτυλικη πιεση και φυσικα η φυτοθεραπεια και η ειδικη διατροφη με τροφες και συμπληρωματα διατροφης οπως και με βοτανα που εχουν αντιφλεγμονωδη δραση. Για παραδειγμα οι βιταμινες C & Ε . Και για την καλύτερη λίπανση των αρθρώσεων στα οστεόφυτα προτείνεται η κατανάλωση γλυκοσαμινης και χονδροιτίνης (φυσικές ουσίες , αλλα ακριβές στο εμποριο ).

Τροφές που πρέπει να αποφεύγονται είναι κυρίως η άσπρη ζάχαρη (προτείνεται καστανή βιολογική απο ζαχαροκάλαμο), το λευκό ψωμί, το αποφλοιωμένο ρύζι, το μαγειρικό αλάτι, η καφείνη, τα αναψυκτικά και όλα τα τηγανιτά.

Οι φλεγμονές, τις περισσότερες φορές οφείλονται σε λανθάνουσα κατάσταση του ανοσοποιητικού μας συστηματος. Είναι λιγο περίπλοκο και έχει να κάνει με το πως το συκώτι μεταβολίζει κάποιες τροφές και γενικά με την αποτοξίνωση του οργανισμού. Επίσης ειναι πολύ συχνό το φαινόμενο να έχουμε κάποιες προσωρινές αλλεργίες σε κάποιες τροφές (ακόμα και αν είναι φυτικές) όπως πχ σε προϊόντα που έχουν υψηλη περιεκτικότητα σε γλουτένη (βλ. ψωμί) ή στο καλαμπόκι κ.τ.λ. Περιοδική αποχή απο τέτοιες τροφες βοηθάει.

Πολύ δραστικες λυσεις είναι η υδροθεραπεία (θειούχα ή ραδιούχα θερμά λουτρα), η σάουνα και η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων νερού. Με τη διούρηση και τον ιδρώτα αποτοξινώνουμε τον οργανισμό μας πολύ αποτελεσματικά. Επίσης στην αποτοξίνωση συντελεί και το αναποφλοίωτο ρύζι.

Οι μηχανικές βλάβες είναι μόνο η αφορμή για την δημιουργία της πάθησης. Στην ουσία ειναι θέμα χρόνου να προκυψει το προβλημα, επειδή ο οργανισμός εχει πολλές συσσωρευμένες τοξίνες από τα σκουπίδια που τρώμε. Το πρόβλημα συνδέεται άρρηκτα και με το συκώτι που συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις αδυνατεί να αποτοξινώσει επαρκώς τον οργανισμό. Οι τοξίνες μένουν στο αίμα και ανακυκλώνονται και στην συνέχεια συσσωρεύονται σε σημεία που δέχονται πιεση όπως οι αρθρώσεις, οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι, τα γόνατα κ.τ.λ.

Αυτά λοιπόν τα "μαζεμένα" σκουπίδια εμποδίζουν τον αρθρικό υμένα (που βρίσκεται στις αρθρώσεις) να εκκρίνει επαρκή ποσότητα αρθρικού υγρού για τη σωστη λίπανση της άρθρωσης. Αυτή γίνεται δύσκαμπτη και ευάλωτη σε τυχόν εξωτερικές μηχανικές βλάβες. Για παραδειγμα, ο μηνίσκος τρίβεται, οι χόνδρινοι δίσκοι της μέσης χάνουν την ελαστικότητά τους και ο οργανισμός που καταλαβαίνει οτι κάτι δεν πάει καλά σ'αυτά τα σημεία, δημιουργεί φλεγμονές για τη θεραπεία τους. Επειδή όμως όλος ο οργανισμός πάσχει, οι φλεγμονές επιμένουν και επιτίθενται στα μακροφάγα κύτταρα (τα καλά κύτταρα), που δουλεια τους είναι να επιδιορθώνουν βλάβες.

Το χάσιμο κιλών βοηθάει. Η θάλασσα επίσης. Η ήπια κολύμβηση ακόμα περισσότερο, γιατί μέσα στο νερό η μέση δεν δέχεται κραδασμούς. Οι κοιλιακοι και οι κάμψεις καλο είναι να αποφευγονται.

Ο χειροπρακτικός και σωστά να επέμβει (είναι λίγο ρίσκο), θα καταπολεμήσει μεμονωμένα το συμπτωμα και όχι τη γεννεσιουργό αιτία του προβλήματος. Αν συνεχιστεί ή ίδια διατροφή και τρόπος ζωής, είναι σχεδόν βέβαιο οτι θα ξαναεμφανιστεί το πρόβλημα και ίσως και πιο έντονο. Πολύ αποτελεσματική είναι και η σάουνα και τα θειούχα λουτρα.

Τα τυριά και όλα τα ζωικά, η καφείνη, το ανθρακικό, τα τηγανιτά, η χημική ασπρη ζάχαρη, το αλκοόλ και το πολύ αλάτι είναι βασικό να κοπούν γιατί αυτά είναι που δημιουργούν τις τοξίνες στο συκώτι. Ειδικά τα γαλακτοκομικά με τη λακτόζη που περιέχουν, χειροτερεύουν τις φλεγμονές. Το ιδιο συμβαίνει και με τις άλλες τροφες που προανέφερα.

Τελος, οι "βεντούζες" συντελούν πολύ στην αποτοξίνωση.

 
ΒΟΤΑΝΑ με αντιφλεγμονωδη δραση: 

Φασκομηλο, Γαιδουραγκαθο (χοληδοχος κυστη), Δεντρολιβανο(αντιοξειδωτικο), Υπερικο, Γιγκο μπιλομπα, Χαμομηλι, Αλοη, Σκορδο, Αστραγαλος, Αχιλλαια, κουρκουμας-κιτρινοριζα (κουρκουμινη), ριγανη (αντιοξειδωτικη δραση).

Τριψιμο με το κεντρι της τσουκνιδας στις πρησμενες αρθρωσεις.

Τσαι τσουκνιδας, 4 φλυτζανια την ημερα.

Το αρπαγοφυτο (devil’s clow-ντεβιλς κλοο), εχει εντονες αντιφλεγμονωδεις ιδιοτητες και είναι πολύ χρησιμο στις αρθριτιδες. Επειδη διεγειρει τους μυς της μητρας πρεπει να αποφευγεται στην εγκυμοσυνη.

Το τζιτζερ-πιπεροριζα (zingiber officinale), ενδεικνυται για φλεγμονωδεις καταστασεις.

Το τανατσετο το παρθενιο (tanacetum parthenium)-feverfew είναι επισης αντιφλεγμονωδες.

Το ashwagandha (ασγουαγκαντα)-withania somnifera, καλουμενο και ινδικο τζνσεγκ, εχει μια θεση κλειδι στην αγιουρβεδα και ειναι αντιφλεγμονωδες, αντιρευματικο, τονωτικο, προσαρμογονο.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ:

Βιταμινη C, βιοφλαβονοειδη, ω-3 λιπαρα οξεα, μαγνησιο, σεληνιο, βιταμινη E, Γλυκοζαμινη-χονδροιτινη, κρεμα καψαικινης για επαλειψη, τσουκνιδα (περιεχει βοριο που βοηθα τα οστα να διατηρουν το ασβεστιο. Επισης το βοριο εχει ευεργετικα αποτελεσματα στο ενδοκρινικο συστημα-οι ορμονες παιζουν σημαντικο ρολο στο να βοηθουν τα οστα και τις αρθρωσεις να παραμενουν υγιη.

Τροφες αντιφλεγμονωδεις:

Αυστηρη χορτοφαγια (σαλατες-οσπρια), λαχανο (ισχυρη αντιφλεγμονωδης δραση), το σελινο, αναποφλοιωτο ρυζι(αποτοξινωτικο), μηλο, μαυρο φραγκοσταφυλο, ιχθυελαιο(ω-3) σε παχια ψαρια( οπως σκουμπρι, σαρδελα, σολωμος), σκορδο, πιπεροριζα, κρεμμυδι (κερκετινη), ανανας (βρωμελινη), καυτερες πιπεριες κοκκινες-τσιλι (καψαικινη), φασκομηλο.

Οι σταφιδες και το σταφυλι περιεχουν πολλα χημικα (ρεσβερατρολη, σαλικυλικο οξυ, φερουλικο οξυ ,ασκορβικο οξυ, κινναμικο οξυ, κουμαρινη, μυρικετινη, βαλανοκετονη, που είναι αντι-αρθριτικα και αντιφλεγμονωδη και ανακουφιζουν από αρθριτικα αλγη στις κλειδωσεις.

Καρυδια και σποροι ηλιανθου (για το SAMe(Σ-αδενοσιλι-μεθιονινη), με αντιφλεγμονωδεις και αντικαταθλιπτικες ιδιοτητες).

 

Αρθρίτιδα – Αρθροπάθεια – ισχυαλγια - ρευματισμοι.

 
σκόρδο, σπαράγγι, αγκινάρα, λάχανο, αγγούρι, ραδίκι, κρεμμύδι, κεράσι, φράουλα, λεμόνι, μήλο, τομάτα, γκρέιπ φρουτ, πράσο, μαυροράπανο, ραπάνι, σταφύλι.

Τροφες που περιεχουν γλουταθειονη.
 
(Ανθρωποι με χαμηλα ποσοστα γλουταθειονης , είναι πιο πιθανο να εχουν αρθριτιδα.)

Μπροκολο, λαχανο,σπαραγγι, κουνουπιδι, πατατες, ντοματες, αντρακλα, αβοκαντο, γκρειπφρουτ, πορτοκαλια, καρπουζια, ροδακινα.

Η γλουταθειονη αποτελει σημαντικο αντικαρκινικο παραγοντα, καταπολεμα τις βλαπτικες ελευθερες ριζες, εμποδιζει τις βλαβες που προκαλουν τοξικες ουσιες.



Αντιοξειδωτικο τσαι με πολλες μινθες για την αρθριτιδα.

δεντρολιβανο και ριγανη (αντιοξειδωτικες μινθες), μεντα, δυοσμος θυμαρι, θρουμπι, μελισσοχορτο, βασιλικος με τζιτζερ και κουρκουμα.
 
Ο ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ, Η ΡΙΓΑΝΗ, Η ΜΑΤΖΟΥΡΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟΛΙΒΑΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΑΠΟΔΕΔΕΙΓΜΕΝΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ.

Τσαι από φλοιο ιτιας (σαλικινη), με γλυκοριζα ( περα από την αντιφλεγμονωδη δραση, προστατευει από τις στομαχικες διαταραχες της ιτιας) και σκορδο (προστατευει από την αυξηση της πιεσης που μπορει να προκαλεσει η γλυκοριζα σε μακροχρονια χρηση της η σε απορροφηση μεγαλων ποσοτητων).βοηθουν στην θεραπεια της αρθριτιδας.

Αντιοξειδωτικες τροφες:

Αβογκαντο, μπροκολο, καρυδια, σπαραγγια, λαχανο, καροτο, ντοματα, σπανακι, κολοκυθα, γλυκοπατατα, καρπουζι, κρεμμυδι, σκορδο, καυτερη πιπερια, κιμινο, γαρυφαλο, πιπεροριζα, μοσχοκαρυδο, μεντα, φασκομηλο, δυοσμος, μαρουλι, σουσαμι, βρωμη, φυστικι αραπικο, πορτοκαλι, μουρα, βασιλικος, γλυκοριζα.

Η υδροθεραπεία (θειούχα ή ραδιούχα θερμά λουτρα), η σάουνα και η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων νερού.

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΦΥΤΑ

Τα φυτά τα οποία χρησιμοποιούνται στις παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος υποστηρίζουν όλο τον οργανισμό. Για τον λόγο αυτό τα φαρμακευτικά φυτά με τα οποία θα ασχοληθούμε θα τα κατατάξουμε στις παρακάτω κατηγορίες ανάλογα με τις φαρμακολογικές τους ιδιότητες.

Αντι-φλεγμονώδη:

Dioscorea villosa, Ribes nigrum, Curcuma longa, Phytolacca americana, Apium graveolens, Filipendula ulmaria, Salix spp, Gaultheria procumbens, Guaiacun offic, Harpaphphytun procumbans, Menyanthes trifoliata.

Καθαριστικά του αίματος:

Phytolacca americana, Guaiacun offic. Menyathes trifoliata, Urtica dioica, Arctium lappa, Harpagophytun procumbens.

Διουρητικά:

Apium graveolens, Eupatoriun purpurem, Taraxacum officinalis, Petroselinun sativum.

Τονωτικά της κυκλοφορίας:

Zanthoxylun americanum, Capsicum, Rosmarinus officinalis, Eupatoriun purpureun, Zingiber off.

Αντισπασμωδικά:

Cimicifuga racemosa, Viburnum opulus.

Τονωτικά του αμυντικού συστήματος:

Echinacea spp., ginseng, eleutherococcus senticosus.

Επουλωτικά:

Arnica montana, Caulophyllum thalictroides, Symphytum officinalis.

Αλλες δράσεις:

Lobelia inflata.

Επίσης θα ήταν χρήσιμο να αναφερθούμε στους μηχανισμούς δράσης των αντιφλεγμονωδών φυτών οι οποίοι ποικίλουν.

1.

Μια μεγάλη ομάδα φυτών περιέχουν ουσίες που μοιάζουν χημικά με την ασπιρίνη και καλούνται σαλικυλικά. Ο τρόπος δράσεώς τους είναι ο εξής:

Στην μεμβράνη των κυττάρων υπάρχουν φωσφολιπίδια στα οποία ενσωματώνονται τα απαραίτητα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα από τις τροφές μας όπως το αραχιδονικό οξύ (C_2O). Η φωσφολιπάση Α₂ που απελευθερώνει το αραχιδονικό οξύ από τα φωσφολιπίδια βρίσκεται σε αυστηρό έλεγχο και ενεργοποιείται από ορμόνες και διεγέρτες μέσω των G–πρωτεϊνών. Το αραχιδονικό όταν απελευθερώνεται τότε ακολουθεί 2 διαφορετικές οδούς:

1. Με την αντίδραση της λιποξυγονάσης σχηματίζονται υδροξυ-λιπαρά οξέα που καταλήγουν στα λευκοτριένια και

2. Με την αντίδραση της κυκλοοξυγενάσης σχηματίζονται προσταγλαδίνες (παράγοντες φλεγμονής) προστακυκλίνες και θρομβοξάνες. Οι σαλικυλικές ενώσεις λοιπόν αναχαιτίζουν την δράση της κυκλοξυγενάσης με αποτέλεσμα η διαδικασία της φλεγμονής να σταματήσει.

Τα φυτά αυτά είναι τα εξής:

Salix spp., Gaultheria procumbens, Filipendula ulmaria, Apium graveolens.

2.

Μία άλλη ομάδα φυτών περιέχει στεροειδείς ουσίες των οποίων η δράση μοιάζει των κορτικοστεροειδών. Στην περίπτωση αυτή οι ουσίες αυτές επάγουν την λιποκορτίνη μία πρωτείνη που αναστέλλει την φωσφολιπάση Α₂ και γι’ αυτό εμποδίζεται η σύνθεση των εικοσανοειδών .

Τα φυτά αυτά είναι τα εξής:

Dioscorea villosa Ribes nigrum, Curcuma longa, Phytolacca americana.

3.

Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν τα φυτά όπου κάποιες ουσίες τους δρουν με διαφορετικό τρόπο στην αναχαίτιση της φλεγμονής που ακόμη δεν είναι γνωστός.

Π.χ. Menyanthes trifoliata, harpagophytun procumbens.

Πηγη: Κoen Rasel - Φαρμακοποιος / Υποψήφια διδάκτωρ στη σχολή Ιατρικής ,Τμήμα Βιοχημείας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας








ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ.
ΜΙΑ ΦΥΤΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ.

Η εμφάνιση μυοσκελετικών προβλημάτων, αφορά το σύνολο του πληθυσμού, που είτε εμφανίζει είτε πρόκειται να εμφανίσει διαταραχές αυτού του τύπου αρκετές φορές στη ζωή του. Τα μυοσκελετικά προβλήματα αφορούν σε οιδηματώδεις καταστάσεις και ατροφίες των μυών, υπερελαστικότητας και σκλήρυνση των συνδέσμων και παραμορφώσεις των οστών, όπως η σκλήρυνση, η λέπτυνση κ.α.


Οι αιτίες της εμφάνισης αυτών των παθολογικών καταστάσεων βρίσκονται κυρίως στον μεταβολισμό των τροφών και, κυρίως, στον ατελή μεταβολισμό τους είτε εξαιτίας της μεγάλης ποσότητας και της κακής ποιότητάς τους, είτε εξαιτίας των αλλεργικών αντιδράσεων του οργανισμού που προκαλούνται απ’ αυτές.

Η φυτοθεραπευτική αγωγή της αποκατάστασης ή της βελτίωσης των παθολογικών καταστάσεων αυτού του είδους, έχει ως πρώτιστο στόχο την αλλαγή των διαιτητικών συνηθειών.


Σε οξείες εξιδρωματικού τύπου φλεγμονώδεις αντιδράσεις, η αγωγή που προτείνεται είναι:


1) Δίαιτα. Αρχικά περιλαμβάνει μόνο αφεψήματα από διάφορα βότανα με διουρητικές και αναλγητικές ιδιότητες (όπως το φλαμούρι, η μολόχα, η ρίζα αγριάδας) σε συνδυασμό με οπούς, χυμούς και χυλούς (π.χ. χυλός από σιτάρι ή κριθάρι ή λάχανο).


2) Επιθέματα στις περιοχές που φλεγμαίνουν. (που περιέχουν άργιλο, πολτοποιημένο κρεμμύδι, βρασμένο λιναρόσπορο ή κοπανισμένο σινάπι).


3) Αγωγή φυτοθεραπείας. Που περιέχει


α) Βότανα με αντιφλεγμονώδεις, διουρητικές, και αναλγητικές ιδιότητες, όπως, π.χ., τα:

Α)
Taraxacum de leonis T.M
Arnica Montana T.M.
Humulus lupulus T.M.
45 σταγόνες 3 φορές την ημέρα πριν από τα γεύματα

Β)
Valeriana off. T.M.
Nux vomica T.M.
Ribes nigrum T.M.
45 σταγόνες 3 φορές την ημέρα πριν από τα γεύματα.


β) Ιχνοστοιχεία:

Sulfur 150 mg
Selenium 8 mg
Argentum 150 mg
Cuprum 150 mg
30 σταγόνες 3 φορές την ημέρα

γ) Μαγιά της μπύρας

Σε περιπτώσεις χρόνιων ατροφικών μυοσκελετικών καταστάσεων, όπως η ατροφία των μυών, η λέπτυνση και η εξάλειψη μεσάρθριου υγρού, η πρότασή μου συνίσταται σε:

1) Δίαιτα. Πλούσια σε τροφές με άφθονα ιχνοστοιχεία (όπως το λάχανο, τα παντζάρια, οι ώμοί ξηροί καρποί, το ελαιόλαδο ψυχρής έκθλιψης) και τροφές πλούσιες σε πεπτικά ένζυμα (όπως τα σύκα, ο ανανάς, η παπάγια).

2) Μασάζ. Ήπια καθολικά μασάζ με λάδια που διαλύουμε μέσα αιθέρια έλαια (δενδρολίβανου, πεύκου, λεβάντας) και τοπικά θερμά επιθέματα ξηρά.

3) Φυτοθεραπεία. Με βότανα που ενισχύουν την λειτουργία του ήπατος (που είναι το κύριο μεταβολικό όργανο) και βότανα με τροπισμό σε απεκκριτικά όργανα (νεφρά, πνεύμονες, έντερο). Παράλληλα ενισχύουμε τον οργανισμό του πάσχοντος με έλαια, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες σε μεγάλες ποσότητες (κυρίως, του συμπλέγματος Β).

Μια τέτοια κατάλληλη αγωγή είναι η εξής:

α)
Juniperrus communis T.M.
Rosa canina T.M.
Arnica Montana T.M.
45 σταγόνες 3 φορές την ημέρα πριν από τα γεύματα.

β)
Marrubium off. T.M.
Betula pubenses T.M.
Cnicus benedictus T.M.
45 σταγόνες 3 φορές την ημέρα πριν από τα γεύματα

γ)
Zincum 150 mg
Selenium 8 mg
Magnesium 150 mg
Silisium 150 mg
30 σταγόνες 3 φορές την ημέρα πριν από τα γεύματα.

δ) caps Primrose oil 500mg, 1 φορά την ημέρα με το γεύμα.

ε) Hypericum perforatum oil, 2 κουταλιές σούπας την ημέρα.

Πηγη: Αλεξάνδρα Ευθυμιάδου, ειδική παθολόγος

.