Η ιστορία αυτή έγινε στις μέρες του Λάο Τσου στην Κίνα και ήταν από τις αγαπημένες του.
Η διήγηση από τον Οσσο.
Ηταν σ ένα χωριό, ένας γέρος, πολύ φτωχός, που τον ζήλευαν ακόμα και οι βασιλιάδες, γιατί είχε ένα όμορφο άσπρο άλογο. Πολλοί βασιλιάδες του πρόσφεραν αμύθητα ποσά για το άλογο, μα εκείνος έλεγε:
"Αυτό το άλογο, για μένα δεν είναι άλογο, είναι άνθρωπος. Πως μπορείς να πουλήσεις έναν άνθρωπο, ένα φίλο;"
Ο άνθρωπος αυτός ήταν πολύ φτωχός, μα το άλογο ποτέ δεν το πούλησε.
Ενα πρωί, είδε το άλογο έλειπε απ’ το στάβλο. Όλο το χωριό μαζεύτηκε και είπε:
"Κουτέ γέρο! Εμείς το ξέραμε πως μια μέρα θα τόκλεβαν το άλογο. Θάταν καλύτερα να τόχες πουλήσει. Τι ατυχία!"
Ο γέρος είπε:
"Μην πάτε τόσο μακριά και λέτε τέτοια! Πείτε μόνο, πως το άλογο δεν είναι πια στο στάβλο. Αυτό είναι το γεγονός. Όλα τ' άλλα είναι κρίσεις. Δεν ξέρω αν είναι ατυχία ή ευλογία, γιατί ποιος μπορεί να ξέρει τι θ' ακολουθήσει;''
Οι άνθρωποι γέλασαν με το γέρο. Πάντα ήξεραν πως ήταν λίγο τρελός. Όμως, μετά από δεκαπέντε μέρες, ξαφνικά, ένα βράδυ, το άλογο ξαναγύρισε. Δεν το είχαν κλέψει, τόχε σκάσει στην ερημιά. Κι όχι μόνο γύρισε, αλλά έφερε μαζί του δώδεκα άγρια άλογα.
Πάλι μαζεύτηκε ο κόσμος και είπε:
"Γέρο, είχες δίκιο! Αυτό δεν ήταν ατυχία, αποδείχτηκε στ αλήθεια, πως ήταν ευλογία."
Ο γέρος είπε,
"Πάλι το τραβάτε πολύ μακριά. Πείτε μόνο πως το άλογο γύρισε... ποιος μπορεί να ξέρει αν αυτό είνα ευλογία ή όχι; Είναι μονο ένα κομμάτι. Διαβάζετε μια μόνο λέξη από μια πρόταση. Πως μπορείτε να κρίνετε ολόκληρο το βιβλίο;"
Αυτή τη φορά, δεν μπορούσαν να του πούνε πολλά. Μέσα τους, όμως, ήξεραν πως είχε άδικο. Είχαν έρθει δώδεκα όμορφα άλογα.
Ο γέρος είχε ένα μοναχογιό, που άρχισε να γυμνάζει τα άγρια άλογα. Μια βδομάδα μετά, έπεσε από ένα άλογο κι έσπασε τα πόδια του. Ο κόσμος ξαναμαζεύτηκε και ξαναέκρινε. Είπαν,
" Αποδείχτηκες πάλι σωστός. Ήταν δυστυχία. Ο μοναχογιός σου έχασε τα πόδια του κι έτσι γέρος που είσαι, ήταν το μοναδικό σου στήριγμα Τώρα είσαι φτωχότερος από ποτέ".
Ο γέρος είπε:
’’ Έχετε μανία να κρίνετε. Μην πάτε τόσο μακριά. Να πείτε μόνο πως ο γιος μου έσπασε τα πόδια του. Κανείς δεν ξέρει, αν ήταν κακοτυχία, ή ευλογία. Η ζωή έρχεται σε μικρά κομμάτια και ποτέ δεν σου δίνεται περισσότερο."
Μετά από μερικές βδομάδες η χώρα μπήκε σε πόλεμο κι όλοι οι νέοι αναγκάστηκαν να πάνε στρατιώτες. Ο μόνος που έμεινε ήταν ο γιος του γέρου, γιατί ήταν ανάπηρος. Όλη η πόλη έκλαιγε και θρηνούσε, γιατί η μάχη ήταν χαμένη, κι όλοι ήξεραν πως οι πιο πολλοί δεν θα γύριζαν ποτέ πίσω.
Ήρθαν τότε στο γέρο και είπαν:
" Είχες δίκιο, γέρο. Αποδείχτηκε ευλογία. Μπορεί ο γιος σου να είναι ανάπηρος, είναι όμως ακόμη μαζί σου. Οι δικοί μας γιοί έφυγαν για πάντα."
Ο γέρος είπε,
‘’ Εξακολουθείτε να βγάζετε κρίσεις. Κανείς δεν ξέρει! Να πείτε μόνο, πως οι γιοί σας εξαναγκάστηκαν να πάνε στρατιώτες, ενώ ο δικός μου όχι. Αλλά μόνο ο Θεός, το Όλον, γνωρίζει αν είναι ευλογία ή κακοτυχία''
Κρίση σημαίνει στασιμότητα του μυαλού.
Να έχεις πάρα πολύ κουράγιο.
Να μη σταματάς να αναπτύσσεσαι.
Ζήσε τη στιγμή.
Παρέμεινε στη ροή της ζωής.
