FAOS SAMADHI 2

Εναλλακτικος χωρος αναζητησης και θεραπευτικων τεχνων.

Εργαστηρι Αυτογνωσιας.

Ολιστικες ψυχοθεραπευτικες προσεγγισεις μεσω της Βοτανικης Ιατρικης, του Διαλογισμου, της Μεταφυσικης, της Ανθρωπολογιας, της Νεας Φυσικης και της Νεας Ενεργειας.


Κάπου στα βάθη της γενετικής μας μνήμης, βρίσκεται η γνώση του σύμπαντος και των κόσμων, όπου η ζωή είναι απαλλαγμένη από την αυταπάτη του χρόνου και του χώρου.

Όπως ακριβώς είχε προγραμματιστεί μέσα μας για να επαναφυπνιστεί την τέλεια στιγμή, έτσι τώρα προσκαλεί την προσοχή μας.

Έχουμε ένα σκοπό πολύ μεγαλύτερο από όσο μπορέσαμε ποτέ να φανταστούμε.

Ο σκοπός αυτός ζητά να τον αναγνωρίσουμε τώρα και ζητά επίσης να αποκόψουμε τα κυκλώματα που μας συνδέουν με τα πρότυπα σκέψης και τα άχρηστα συναισθήματα τα οποία μας κρατούν δέσμιους στην αυταπάτη και στη σύγχυση των κατώτερων βασιλείων.

Σάββατο 7 Ιουλίου 2012

Η ΨΥΧΙΚΗ ΑΝΑΡΡΩΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΥΘΟΣ / Ron Coleman




Το υλικό της παρούσας έκδοσης προέρχεται από τη διάλεξη του Ron Coleman «Recovery Works» στο συνέδριο “An Hour of Power”, που πραγματοποιήθηκε από το «Richmond Fellowship Western Australia» στο Perth της Αυστραλίας τον Μάρτιο του 2007, σε συνεργασία με την εταιρεία «Working to Recovery Ltd». Ο ελληνικός υποτιτλισμός έγινε από τη Σοφία Σιμώνη, για την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «Καλειδοσκόπιο» που είχε και την τελική επιμέλεια του κειμένου.

Ron Coleman:

 Καλησπέρα, είναι χαρά και τιμή μου που είμαι στο Περθ ξανά. Μου είπαν να έρθω το καλοκαίρι, αλλά δεν μπορούσα. Έτσι, ήρθα το φθινόπωρο. Θέλω να πάω σπίτι. Κάνει πολλή ζέστη για μένα εδώ! Με λένε Ron Coleman. Μου διέγνωσαν σχιζοφρένεια το 1982. Έγινε χρόνια σχιζοφρένεια το 1987 και το 1991 σταμάτησα να είμαι σχιζοφρενής και ξανάγινα ο Ron Coleman. Αυτή είναι η ιστορία της ζωής μου εν συντομία.

Δεν πιστεύω ότι η σχιζοφρένεια ή οποιαδήποτε ψυχική ασθένεια πρέπει να είναι ισόβια κατάσταση. Βαρέθηκα ν' ακούω τους ανθρώπους να μου λένε ότι έχουν μια ασθένεια που δεν θεραπεύεται. Ή ότι θα είναι έτσι σε όλη τους τη ζωή. Δεν ισχύει αυτό. Ποτέ δεν ίσχυε. Η ανάρρωση θεωρείται ως μια νέα ηχηρή ανακάλυψη. Το έχουν αντλήσει από την ιδέα της ενδυνάμωσης. Θυμάστε την ενδυνάμωση; Θυμάστε που σας είχαν δώσει μια δύναμη;  Ή μήπως σας την στέρησαν;

Εγώ θυμάμαι την ενδυνάμωση, επειδή ήμουν στο σύστημα. Ήμουν στο σύστημα μ' εκείνο το πείραμα ενδυνάμωσης. Έρχονταν όλοι οι ειδικοί στις εννέα το πρωί και έλεγαν "πάρε μια δύναμη εσύ, μία εσύ και μία εσύ" και όταν πήγαινε πέντε η ώρα και έφευγαν, τέρμα η δύναμή σου. Βλέπαμε την ενδυνάμωση σαν κάτι που μας έκαναν. Έρχονταν κάποιοι και μας έδιναν μια δύναμη. Όμως, αυτό δείχνει παντελή άγνοια της φύσης της δύναμης. Η δύναμη δεν είναι κάτι που σου δίνουν. Δύναμη είναι κάτι που παίρνεις. Δεν μπορεί κανείς να δώσει δύναμη, διότι κάποιοι αρνούνται να την πάρουν.

Πρέπει εσύ να την πάρεις, δεν σου δίνεται ποτέ η δύναμη. Μπορούμε να ξεκαθαρίσουμε τις συνθήκες για να παίρνουν κάποιοι δύναμη, αλλά η δύναμη δεν μπορεί να σου δοθεί. Γι' αυτό αποτυγχάνει η ενδυνάμωση. Θυμάμαι να μου λένε, "πιστεύουμε στις δυνάμεις σου, εμείς δε βάζουμε ετικέτες, δεν σε αποκαλούμε σχιζοφρενή". Όμως, σου δίνουν φάρμακα για τη σχιζοφρένεια. Οπότε, τι ακριβώς γίνεται; Κι όταν η ενδυνάμωση μπήκε στο πρόγραμμα ως μείζον θέμα στο κίνημα των ασθενών, το οικειοποιήθηκαν οι επαγγελματίες και καθόρισαν εκείνοι τι σημαίνει "δύναμη". Και αρχίζουμε να βλέπουμε το ίδιο και στη διαδικασία της ψυχικής ανάρρωσης (recovery).

Στο Βασιλικό Κολέγιο Ψυχιάτρων στην Αγγλία πιστεύουν στην ανάρρωση. Μέχρι να σκεφτούν τι σημαίνει η λέξη "ανάρρωση". Γι' αυτούς η θεραπεία έχει κλινική έννοια. Είναι η απουσία συμπτωμάτων. Αυτή είναι η άποψή τους για την ψυχική ανάρρωση. Και σε μη θεσπισμένο τομέα έχουμε το μοντέλο της "κοινωνικής ανάρρωσης". Λες και αυτό σημαίνει η ανάρρωση. Το άτομο που έχει θεραπευτεί κοινωνικά να μπορεί να κάνει συγκεκριμένα πράγματα. Λες και το άτομο ξέρει τι.

Θα σας πω ότι ήμουν σε δουλειές όπου δεν ένιωθα θεραπευμένος. Τις έκανα απλά επειδή χρειαζόμουν τα λεφτά. Δεν είχε σχέση με την ψυχική ανάρρωση. 

Μπορείς να πεις ότι έχει αναρρώσει κάποιος από τον αριθμό των φίλων που έχει. Είμαι μοναχικός, όπως η λευκή φυλή, άρα δεν θα αναρρώσω ποτέ! Ή ακόμη χειρότερα, κατά την αμερικανική φιλολογία του θέματος, ανάρρωση είναι η έλλειψη εγκληματικής δραστηριότητας. Οπότε όλοι οι χρήστες των ψυχιατρικών υπηρεσιών εγκληματούν, και όταν σταματούν σημαίνει ότι ανάρρωσαν! Αυτά είναι ανοησίες.

 Ή ακόμη χειρότερα, ψυχική ανάρρωση είναι οικονομική, στεγαστική ανεξαρτησία. Δεν ξέρω κανέναν οικονομικά ανεξάρτητο. Είναι κανείς εδώ οικονομικά ανεξάρτητος; Για να δω! Αν είναι κάποιος οικονομικά ανεξάρτητος μάλλον τα βγάζει πέρα μόνος του. Εξαρτιόμαστε από άλλα πράγματα για τα εισοδήματά μας. Είναι μια αλληλεξάρτηση, όχι ανεξαρτησία. Και η στεγαστική ανεξαρτησία: Έχω το δικό μου σπίτι. Πολλοί έχουν δικό τους σπίτι. Πολλών τα σπίτια ανήκουν στην τράπεζα. Ελάτε τώρα! Άρα, είμαστε εξαρτώμενοι. Υπάρχει μια αλληλεξάρτηση, δεν είναι ανεξαρτησία. Αν το σκεφτείτε, το να είστε αλληλοεξαρτώμενοι είναι πολύ πιο λογικό παρά αυτή η ψευδής έννοια της ανεξαρτησίας.

 Συμβαίνει συχνά στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας αυτό, ιδίως στις κοινοτικές υπηρεσίες. Λέμε ότι θέλουμε οι χρήστες των υπηρεσιών μας να είναι ανεξάρτητοι. Δεν ξέρω αν χρησιμοποιείτε αυτόν τον όρο στο Περθ, αλλά στο Ηνωμένο Βασίλειο λέμε "ανεξάρτητη διαβίωση". Και το κάνουμε ιδίως στους νέους ανθρώπους. Τους λέμε «πρέπει να κάνεις μια πιο καλή ανεξάρτητη ζωή, κι αυτό θα σε κάνει καλύτερα». Δεν ξέρω για τους νέους σας εδώ, αλλά όταν ήμουν εγώ νέος ζούσα με τους δικούς μου. Όπως οι περισσότεροι νέοι, γυρνούσα το βράδυ, πετούσα τα πράγματά μου, φορούσα άλλα ρούχα, έβγαινα, γυρνούσα πάλι σπίτι, πετούσα τα ρούχα μου, έβαζα άλλα, έβγαινα, τα πετούσα κι αυτά, και μέχρι την Πέμπτη το πάτωμα του δωματίου μου ήταν γεμάτο ρούχα. Την Πέμπτη γινόταν κάτι μαγικό. Γυρνούσα στο σπίτι την Πέμπτη το βράδυ και, ως δια μαγείας, όλα τα ρούχα είχαν μαζευτεί. Είχαν πλυθεί μόνα τους, είχαν σιδερωθεί και είχαν μπει στη θέση τους. Ήμουν βέβαιος ότι είχαμε νεράιδες στο σπίτι μας!

 Μετά έφυγα από το πατρικό μου και έμενα στο δικό μου διαμέρισμα. Κι εκεί έκανα ό,τι έκανα και στο πατρικό μου. Έμπαινα, πετούσα παντού τα ρούχα μου, τα άφηνα εκεί και θυμάμαι την πρώτη Πέμπτη που μπήκα στο σπίτι όλα τα ρούχα ήταν ακόμα εκεί. Τα κοίταξα και είπα "τι γίνεται εδώ;" Τότε κατάλαβα πόσο εξαρτημένος ήμουν. Έβαλα όλα τα ρούχα σε ένα σάκο και πήγα να δω τη μαμά μου. Αυτή είναι εξάρτηση. Σας αναφέρω κάποια πράγματα που συνέβαιναν. Όταν ζούσα στο πατρικό μου, με φρόντιζε η μητέρα μου. Αυτό δεν κάνουν όλες οι μαμάδες; Όταν έφυγα από το σπίτι, δεν μπορούσε να με φροντίσει. Νοιαζόταν, όμως, για μένα. Το ενδιαφέρον για τους άλλους είναι το βήμα που πρέπει να κάνουμε οι επαγγελματίες. Όλη αυτή η φροντίδα σημαίνει ότι "τυλίγουμε" τους ανθρώπους και δεν τους αφήνουμε να προχωρήσουν στη ζωή τους. Όταν, όμως, ενδιαφέρεσαι για έναν άνθρωπο, του επιτρέπεις να αντιμετωπίσει τα λάθη του και να προχωρήσει στη ζωή του.

Πιστεύω ότι αυτά είναι κάποια από τα πράγματα που πρέπει να τα κάνουμε εξαρχής.
Τι είναι αυτή η ιστορία με την "ανάρρωση;" Για να δούμε.
Ποιοί είναι εδώ; Πόσοι από σας εδώ παρέχετε ιατρικές υπηρεσίες; Ελάτε, δεν είναι κακό! Σας συγχωρούμε.
Και πόσοι από σας εδώ χρησιμοποιείτε ψυχιατρικές υπηρεσίες; Ωραία. Και πόσοι από σας εδώ είστε συγγενείς ασθενών;
Θα ρωτήσω πρώτα τους επαγγελματίες. Σηκώστε το χέρι σας.

Ελάτε, επαγγελματίες. Πόσοι από σας ήρθατε στις ψυχιατρικές υπηρεσίες σκεφτόμενοι ότι η δουλειά σας είναι να διατηρήσετε τους ανθρώπους στην ασθένειά τους; Σηκώστε το χέρι σας. Εσείς; Είναι κάτι που σκεφτήκατε ή κάτι που συνέβη;

[Το άτομο που σήκωσε το χέρι του, λέει κάτι εκτός μικροφώνου]. Γιατί δεν νομίζω ότι κανείς έρχεται γι’ αυτό το λόγο.
Πόσοι από εσάς που εργάζεστε ως επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπήκατε στη δουλειά σκεφτόμενοι ότι η δουλειά σας είναι να βοηθήσετε τους ασθενείς να ανακτήσουν τη ζωή τους;
Σηκώστε τα χέρια σας. Για να σας δω!

Μέλη της οικογένειας, πόσοι από σας πήγατε τον αγαπημένο σας στις υπηρεσίες και είπατε "αυτός είναι, κρατήστε τον";
Όχι; Εγώ ομολογώ θα το έκανα σε μία απ' τις κόρες μου!
Πόσοι από σας πήρατε το αγαπημένο σας πρόσωπο και το πήγατε στις υπηρεσίες λέγοντας "πονάει, υποφέρει, βοηθείστε τον, τον θέλω πίσω"; Ελάτε. Πόσοι το έχουν κάνει; Αυτό δεν κάνουμε;

Εντάξει, χρήστες των υπηρεσιών. Πόσοι από μας είδαμε το ψυχιατρείο σαν πράσινο λιβάδι και είπαμε "μοιάζει ωραίο μέρος για να περάσω την υπόλοιπη ζωή μου"; Πολλοί από μας μπήκαμε εκεί παρά τη θέλησή μας ακούγοντας φωνές, με κατάθλιψη, με οτιδήποτε και το μόνο που θέλαμε ήταν βοήθεια για να ανακτήσουμε τη ζωή μας. Ελάτε, η πρώτη φορά που πήγατε;

Τι δεν πάει καλά λοιπόν; Οι χρήστες των υπηρεσιών θέλουν την ανάρρωση. Οι συγγενείς θέλουν την ανάρρωση. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας θέλουν την ανάρρωση. Τι πήγε στραβά λοιπόν; Πώς φτάσαμε να λέμε σε κάποιον "είσαι άρρωστος και θα είσαι πάντα άρρωστος"; "Θα παίρνεις φάρμακα σ' όλη την υπόλοιπη ζωή σου". Τι εννοούμε, όταν τους το λέμε αυτό; Τι λέμε; Λέμε, "δεν υπάρχει ελπίδα". Κι όταν απευθυνόμαστε στους συγγενείς τους λέγοντας "οι αγαπημένοι σας είναι άρρωστοι, θα παίρνουν φάρμακα σε όλη την υπόλοιπη ζωή τους, μην περιμένετε να σπουδάσουν ή να ξαναδουλέψουν", τι λέμε στους συγγενείς; Ότι "δεν υπάρχει ελπίδα". Όταν λέμε στον χρήστη των υπηρεσιών ότι δεν έχει ελπίδα, όταν λέμε στους συγγενείς του ότι δεν υπάρχει ελπίδα, μαντέψτε τι γίνεται: Δεν υπάρχει ελπίδα. Οι άνθρωποι δεν μπορούν να αναρρώσουν μέσα σ’ ένα σύστημα που καλλιεργεί το αίσθημα της απελπισίας, νιώθουν αβοήθητοι. Δεν μπορεί να αναρρώσει κανείς σ' αυτό το σύστημα. Είναι αδύνατο να αναρρώσεις μέσα σ' αυτό το σύστημα.

Ποια είναι η κύρια δουλειά μας λοιπόν, ως συγγενείς και ειδικοί, όταν αντιμετωπίζουμε αυτούς τους ανθρώπους; Κύρια δουλειά μας είναι να κρατάμε την ελπίδα. Να κρατάμε την ελπίδα εκ μέρους του ασθενή μέχρι να είναι έτοιμος να την κρατήσει ο ίδιος. Και δεν κρατάμε την ελπίδα, όταν τους λέμε:  "Καλύτερα να μην το κάνεις αυτό, δεν είναι καλό για σένα".

 Κρατάμε την ελπίδα, όταν τους λέμε: "Πήγαινε, δοκίμασε πράγματα. Κι εγώ θα είμαι πάντα στο πλευρό σου. Θα είμαι εδώ και θα σε στηρίζω. Θα είμαι συνοδοιπόρος στο ταξίδι σου. Δεν μπορώ να κάνω εγώ τη δική σου δουλειά... αλλά θα είμαι μαζί σου σ' αυτό το ταξίδι. Θα είμαι πλοηγός και σύντροφος σ' αυτό το ταξίδι, αλλά δεν μπορώ να το κάνω εγώ για σένα".

Έχω δει ανθρώπους να αναρρώνουν που ήταν στο σύστημα 5, 10, 15 χρόνια. Ίσως η καλύτερη περίπτωση που έχω δει να αναρρώνει ήταν 37 χρόνια σε ψυχιατρικά συστήματα.

Ξεκίνησε από ψυχιατρικό ίδρυμα για παιδιά. Από εκεί μεταφέρθηκε σε ίδρυμα για εφήβους και από εκεί πήγε σε ίδρυμα για ενηλίκους. Όταν συναντηθήκαμε ήταν 12 χρόνια σε κέντρο αποκατάστασης. Δώδεκα χρόνια έκανε αποκατάσταση. Αυτό είναι αποκατάσταση μέχρι θανάτου.

Δώδεκα χρόνια. Ολόκληρη ζωή μέσα σε μια μονάδα. Και ρωτάμε: Τι είδους οργάνωση είναι αυτή; Κανένας δεν είχε φύγει τόσα χρόνια, εκτός από δύο άτομα. Μια μονάδα 40 ατόμων και μόνο δύο άτομα έφυγαν. Για να τους πάνε στο νεκροταφείο. Αυτό συμβαίνει όταν συντηρούμε ένα σύστημα που δεν εμπνέει την ελπίδα, που δεν προτρέπει τους ανθρώπους να συνεχίσουν τη ζωή τους. Αυτό κάνουμε. Τους σκοτώνουμε. Τους σκοτώνουμε όταν είναι νέοι. Όταν κάποιος παίρνει αντιψυχωσικά φάρμακα έχει πενταπλάσιες πιθανότητες να καταλήξει με διαβήτη και να χρειαστεί ινσουλίνη. Και όλοι ξέρετε τις επιπτώσεις της ινσουλίνης στη ζωή σας. Είναι τρεισήμισι φορές παραπάνω οι πιθανότητες για έμφραγμα. Κι αν φτάσεις στην αποκατάσταση, πεθαίνεις. Όταν εγκλωβιστείς στο σύστημα, θα πεθάνεις. Το ξέρω αυτό.

Ζω σε μια καλή συνοικία. Δε γλύτωσα το bypass. Το έκανα λόγω του πού έμενα και ότι δεν ήμουν πια χρήστης ψυχιατρικών υπηρεσιών. Αν παίρνεις αντιψυχωσικά φάρμακα για μεγάλο διάστημα έχεις δυόμισι φορές παραπάνω πιθανότητες να πεθάνεις από καρκίνο. Ξέρετε γιατί; Ο λόγος είναι τα φάρμακα που παίρνεις. Τι ελπίδα δίνουμε σ' αυτούς τους ανθρώπους, όταν αυτά είναι τα αποτελέσματα που βλέπουμε στην κοινωνία μας; Τι ελπίδα; Τι ελπίδα δίνουμε στους ανθρώπους όταν τους βάζουμε μέσα σε ένα σύστημα και τους λέμε ότι θα μείνουν για πάντα εκεί; Τι ελπίδα δίνει αυτό σε εμάς;

Θυμάμαι τον λέκτορα Μαρξ. Ξέρω ότι τον λέμε Καρλ Μαρξ, αλλά εγώ τον λέω λέκτορα Μαρξ επειδή είπε κάποια ενδιαφέροντα πράγματα.

 Είπε:
 "Καταλαβαίνεις πόσο πολιτισμένη είναι μια κοινωνία από τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τους ψυχικά ασθενείς. Και η Αμερική είναι βάρβαρη". 

Αυτό είπε, για το πώς μεταχειρίζονται τους ψυχικά ασθενείς. Δεν ξέρω αν αυτό ισχύει μόνο για την Αμερική. Ξέρω ότι ισχύει και για την Αυστραλία, ισχύει και για το Ηνωμένο Βασίλειο. Ισχύει για το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης και για την πλειοψηφία των "πολιτισμένων" κοινωνιών του κόσμου. Συμπεριφερόμαστε στους ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας με βάρβαρο τρόπο. Και το χειρότερο είναι ότι δεν τους λέμε καν ότι το πρόβλημα οφείλεται κατά το ήμισυ στη θεραπεία.

 Η Ντόροθυ μιλούσε σήμερα για το ECT (Ηλεκτροσπασμο-θεραπεία) και για τα είδη της κατάθλιψης. Υποβλήθηκα κι εγώ σε Ηλεκτροσπασμοθεραπεία. Έκανα 40 ηλεκτροσόκ στη ζωή μου. Τα έκανα όλα παρά τη θέλησή μου. Και υποβλήθηκα σε αυτή τη θεραπεία παρότι αντενδείκνυτο για τη σχιζοφρένειά μου. Μου τα έκαναν επειδή είχα πέσει τόσο χαμηλά που δεν κουνιόμουν. Δεν έτρωγα, δε φρόντιζα τον εαυτό μου. Τι ακριβώς ήταν αυτό; Είχα πέσει σε κατάθλιψη λόγω των φαρμάκων; Το σκεφτόμουν αυτό μέχρι που άκουσα την Ντόροθυ σήμερα, και νομίζω ότι ήταν οργή και θυμός λόγω των όσων μου συνέβαιναν στο σύστημα, που με έκαναν να κλειστώ στον εαυτό μου, επειδή δεν υπήρχε για μένα ελπίδα.

 Μέχρι που πρωτοσυνάντησα το Δίκτυο για τις Φωνές και τον Marius Romme δεν είχα καμία ελπίδα. Και τότε ήρθε μια γυναίκα σε μια συνάντηση, ήταν η πρώτη μου συνάντηση για τις Φωνές.

 Η γυναίκα μού είπε: "Ακούς φωνές;" Κι όταν είπα "ναι", μου είπε "κανένα πρόβλημα, είναι αληθινές". Όλα όσα μου είχαν πει οι γιατροί για τις φωνές, να μην τις αποδέχομαι, η γυναίκα εκείνη μου είπε ότι ήταν λάθος. Μου είπε ότι εκείνες οι φωνές είναι αληθινές. Είναι αληθινές, επειδή τις ακούς. Και έχει δίκιο. Μόνο όταν καταλάβεις τι είναι οι φωνές που ακούς, αρχίζεις να προχωράς.

Άκουγα μια φωνή που μου έλεγε ότι εγώ φταίω και ότι μου αξίζει να καώ στην κόλαση. Και αυτοτραυματιζόμουνα. Έκαιγα τον εαυτό μου. Και έκαιγα τον εαυτό μου για διάφορους λόγους. Πρώτον, είμαι Καθολικός και στον Καθολικισμό έτσι εξαγνίζεσαι. Πηγαίνεις στο καθαρτήριο και εξαγνίζεσαι για το αμάρτημά σου. Αυτή η φωνή ήταν ενός καθολικού ιερέα που με κακοποιούσε ως παιδί. Και πάντα μου έλεγε ότι έφταιγα εγώ. Μου έλεγε ότι θα καιγόμουν για να τιμωρηθώ. Αυτό ήταν μέρος της συμφωνίας για να μην πω σε κανέναν τι έγινε. Αυτό ήταν το θέμα.

Οπότε ποιο ήταν το πρόβλημά μου; Το ότι άκουγα φωνές;
Όχι. Αυτό δεν είναι πρόβλημα. Είναι κάτι που υπάρχει.

Ήταν πρόβλημα ότι κακοποιήθηκα; Όχι. Αυτό ήταν ένα γεγονός. Το πρόβλημα ήταν το πώς ένιωθα για την κακοποίηση. Τίποτε άλλο. Αυτό ήταν το θέμα. Αν θέλετε, αυτή ήταν η αιτία. Και αν θέλουμε να πετύχουμε, πρέπει να θεραπεύσουμε την αιτία. Δεν θεραπεύεις τα συμπτώματα, θεραπεύεις την αιτία. Έπρεπε, λοιπόν, να θεραπεύσω το πώς ένιωθα γι' αυτό που συνέβη. Και αυτό που ένιωθα ήταν ενοχή.

Εγώ έφταιγα που οδήγησα τον αθώο ιερέα στην αμαρτία.
Αυτό σκεφτόμουν. Αυτό μας έχουν πει. Αυτό πίστευα. Και η ενοχή, όταν αρχίζεις να την εξερευνάς, είναι πολύ περίπλοκη. Αλλιώς, νομίζω, θα το είχα προσπεράσει.

Αν το σκεφτείτε, πάντα λέμε στους ανθρώπους που κακοποιήθηκαν ή που τους συμβαίνει ένα σημαντικό γεγονός στη ζωή τους ότι δεν ήταν δικό τους το λάθος. Και ξέρετε τι συμβαίνει; Οι περισσότεροι δεν σε πιστεύουν. Δεν σε πιστεύουν, επειδή η ενοχή δεν έχει μία συνεχή δομή. Η ενοχή απαρτίζεται από επίπεδα.

 Και εδώ, αυτό είναι μόνο το πρώτο επίπεδο για μένα. Αυτό είναι το πιο απλό, ότι οδήγησα δηλαδή έναν αθώο ιερέα στην αμαρτία. Μετά έρχεται το δεύτερο επίπεδο για μένα που έχει να κάνει με τον σεξουαλικό προσανατολισμό μου. Είχα πολύ καιρό προβλήματα με το σεξουαλικό προσανατολισμό μου. Δεν ήξερα αν ήμουν φυσιολογικός, ομοφυλόφιλος ή αμφιφυλόφιλος.

Πείτε μου. Πότε ήταν η τελευταία φορά που μιλήσατε με τον πατέρα σας για το σεξουαλικό προσανατολισμό σας; Δεν το κάνουμε αυτό. Δεν είναι κάτι που κάνετε. Κι εγώ δεν μπορούσα να πάω στον πατέρα μου και να του πω "δεν ξέρω αν είμαι φυσιολογικός, γκέι ή αμφιφυλόφιλος". Θα μου έριχνε μία στο κεφάλι και θα μου έλεγε να πάω να παντρευτώ!

Ο πατέρας μου δεν ήταν ποτέ "προχωρημένος". Ήταν καλός άνθρωπος, αλλά ποτέ μοντέρνος. Έχεις λοιπόν τον εαυτό σου, που οδήγησες αυτόν τον αθώο ιερέα στην αμαρτία, και που αναρωτιέσαι για τον σεξουαλικό σου προσανατολισμό, και το ένα επίπεδο τροφοδοτεί το άλλο.

Το δεύτερο επίπεδο το αποκαλώ "περίπλοκο". Κι από κάτω υπάρχει και άλλο επίπεδο. Αυτό το τρίτο επίπεδο το αποκαλώ "ενδότερο". Το τρίτο επίπεδο είναι κάτι για το οποίο δεν μιλάμε πολύ. Αφορά το κομμάτι της σεξουαλικής μου κακοποίησης που μου άρεσε. Βλέπετε, το απόλαυσα, πρέπει να το ήθελα. Αν το ήθελα, σημαίνει ότι είμαι ομοφυλόφιλος ή αμφιφυλόφιλος κι αυτό σημαίνει ότι οδήγησα έναν αθώο ιερέα στην αμαρτία. Κάπως έτσι λειτουργεί. Και μετά μπλέκεσαι μέσα στην ενοχή, επειδή δεν την αποδέχεσαι. Αρνείσαι να την αποδεχτείς. Και τρέφεται μόνη της, τρέφεται κι εσύ καταλήγεις ένα τίποτα. Χάνεις αυτό που είσαι.

Πάντα σκέφτομαι πως είναι ενδιαφέρον το ότι πολλά άτομα καταλήγουν στο σύστημα στα τέλη της εφηβείας τους ή στις αρχές των 20 χρόνων τους, τότε δηλαδή που αρχίζουμε να διαμορφώνουμε την προσωπικότητά μας, τότε που αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε το ποιοι είμαστε. Τότε είναι που βλέπουμε τους περισσότερους να καταλήγουν στις Υπηρεσίες.

Μετά, το επόμενο που βλέπουμε, ιδίως με τις γυναίκες, είναι όταν φεύγουν τα παιδιά απ' το σπίτι. Τότε αρχίζουν να διερωτώνται ξανά "ποια είμαι;" Και όταν παίρνουμε σύνταξη, τότε πάλι διερωτόμαστε "ποιος είμαι;" Αυτά είναι τα σημαντικά γεγονότα της ζωής μας. Αλλάζουν αυτό που είμαστε. Και ποτέ δεν συνειδητοποιούμε ότι αυτά ίσως παίζουν ρόλο. Αυτά πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Αυτές είναι οι ερωτήσεις που πρέπει να κάνουμε.

Ήμουν 38 ετών, περίπου 27 χρόνια αφότου άρχισε η κακοποίησή μου, όταν συνειδητοποίησα ότι αν διεγείρεις κάποιον εκείνος θα ανταποκριθεί θέλοντας και μη.

 Ήμουν 38 ετών όταν βρήκα την απάντηση σ' εκείνη την ερώτηση. Ξέρετε γιατί; Επειδή δε μου το είπε κανείς. Κανένας δεν κάθισε ποτέ να μου εξηγήσει αυτά τα πράγματα. Κι εγώ δεν θα πήγαινα να τους ρωτήσω. Δεν είμαι ανόητος. Δεν θα πήγαινα σε κάποιον και να του πω τι και τι χάρηκα από εκείνη την εμπειρία. Κανείς δεν τολμάει να το κάνει αυτό. Είναι τόσο ευαίσθητο θέμα. Επειδή πιστεύεις ότι όλος ο κόσμος θα σε καταδικάσει. 

Κανένας δεν θα έκανε αυτή την ερώτηση. Πώς ξεφεύγεις από αυτό λοιπόν; Και η ενοχή όλο και "τρέφεται" μόνη της. Όταν βρήκα την απάντηση σ' αυτό το ερώτημα, μπόρεσα και άρχισα αμφισβητώ, να προκαλώ, να αποδομώ. Γιατί μπορούσα να αναλύσω μόνος μου ποιος ήμουν, επειδή μπορούσα να δω την κακοποίησή μου με ένα διαφορετικό τρόπο. Και το σημαντικό ήταν ότι βρήκα πως εγώ ήμουν ο αθώος. Και τότε άλλαξαν τα πράγματα. Τότε χάθηκε η δύναμη που είχε πάνω μου η φωνή. Αυτή είναι εξουσία, όταν μια φωνή κυριαρχεί τη ζωή σου και συνεχίζει να σε καταχράται με συγκεκριμένο τρόπο. Και ξαφνικά βρίσκεις τον τρόπο να καταρρίψεις αυτή την εξουσία. Και γίνεσαι εσύ ο ισχυρός. Παίρνεις εσύ τον έλεγχο. Δεν τον έχουν πια οι φωνές. Αρχίζεις να ελέγχεις τη ζωή σου. Αυτό είναι δύναμη.

Ήμουν τυχερός γιατί είχα κάποιους ανθρώπους γύρω μου που μου επέτρεψαν να συνεχίσω αυτό το ταξίδι. Η μητέρα μου ζούσε χιλιόμετρα μακριά, στη Σκωτία. Εγώ ήμουν στην Αγγλία. Έτσι δεν ενεπλάκη, γιατί αν ήμουν σπίτι θα με φρόντιζε. Αυτό θα έκανε. Είναι η μαμά μου και μ' αγαπάει πολύ. Δε σημαίνει ότι είναι κακός άνθρωπος ή ότι δεν καταλαβαίνει. Μ' αγαπάει. Κι όταν αγαπάς κάποιον, το κάνεις αυτό. Χρειάζεται κάποιες φορές να αποστασιοποιείσαι.

Είχα, όμως, άλλους ανθρώπους σαν τον Marius Romme κι άλλους. Άκουγα αυτά που έλεγαν κι εκείνοι άκουγαν εμένα. Με άφηναν να απογειώνομαι. Η διαδικασία της ανάρρωσης δεν είναι η νέα εύκολη επιλογή.

 Η ψυχική ανάρρωση είναι η πιο δύσκολη δουλειά που έχει κάνει ποτέ κανείς, αλλά είναι η δουλειά που αξίζει περισσότερο στη ζωή σου. Επειδή στην ουσία σου δίνει ζωή. Η δική μου ζωή άλλαξε όταν άρχισα να αναρρώνω. Άλλαξε με πολλούς τρόπους. Όταν ήμουν στο σύστημα, τις τελευταίες μέρες εκεί δεν είχα κανέναν στη ζωή μου. Ούτε την οικογένειά μου επειδή προσπαθούσα να μην την εμπλέξω σ' αυτό. Ακόμα και τώρα, μετά την ανάρρωση μου, οι δικοί μου δε μιλάνε για την ψυχική μου ασθένεια.

Όταν αναφέρεται αυτό το θέμα λένε, "ο Ron πέρασε μια περίεργη περίοδο στη ζωή του". Πιστεύω ότι αν ήξεραν πόσο πραγματικά τρελός ήμουν, θα ανησυχούσαν ακόμα και σήμερα!

Όταν κοιτάζω αυτό το τμήμα της ζωής μου και βλέπω αυτό που έχω τώρα, νιώθω ότι το ταξίδι της ανάρρωσης άξιζε τον κόπο. Έχω σύζυγο. Είναι ψυχιατρική νοσηλεύτρια, βλέπετε, παντρεύτηκα τον εχθρό! Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό. Έχω και παιδιά. Έχουμε κι οι δυο μαζί επτά παιδιά. Αρκετά για να κάνουμε μια μελέτη και να δούμε αν το θέμα είναι γενετικό!

Το κρατάμε, όμως, μέσα στην οικογένεια! Μίλησα με την κόρη μου σήμερα στο τηλέφωνο. Είναι τεσσάρων ετών, η μικρότερή μου. Με ρώτησε αν θα της πάω ένα καγκουρό. Αν είχα μείνει στο σύστημα δεν θα έκανα ποτέ αυτή τη συζήτηση με την τετράχρονη κόρη μου. Επειδή δεν θα είχα μπορέσει να ξεπεράσω όλα όσα συνδέονταν μ’ εκείνες τις φωνές. Πιστεύω ότι δύο θα ήταν τα αποτελέσματα για μένα σήμερα, αν είχα μείνει στο σύστημα: Ή θα έμενα για πολύ καιρό κλειδωμένος σε ένα κλειστό τμήμα, ή θα ήμουν νεκρός. Πιστεύω ότι αυτό θα ήταν το αποτέλεσμα. Μάλλον θα ήμουν νεκρός γιατί η καρδιά μου δεν θα άντεχε. 

Γιατί; Επειδή οι άνθρωποι δεν αφιέρωσαν ποτέ χρόνο για να καταλάβουν την αιτία. Το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν τα συμπτώματα, και να με τιμωρούν για την κακή μου συμπεριφορά ή να με συγχαίρουν άμα έκανα το σωστό. Ο κόσμος λέει ότι δεν είναι τιμωρία, όμως είναι. Και θα σας πω γιατί είναι τιμωρία: Γιατί έτσι νιώθει το άτομο που του το κάνουν αυτό. Κι αυτό το κάνει να είναι τιμωρία. Θέλω να ξεφύγω από αυτό. Έχω αληθινή ελπίδα για το μέλλον. Πιστεύω ότι μπορούμε να το αλλάξουμε. Πιστεύω ότι ξεκινάει με ανθρώπους σαν εσάς, επειδή εσείς θα κρατήσετε την ελπίδα για τους ανθρώπους που αγαπάτε. Ως επαγγελματίες, κρατούμε την ελπίδα για τους ασθενείς μας. Όταν τους βλέπουμε, τους ενθαρρύνουμε κάθε μέρα λέγοντάς τους "θα αναρρώσεις". Και όχι "ίσως θα είσαι ο τυχερός". "Θα γίνεις καλά", αυτό πρέπει να λέμε στους ανθρώπους που αγαπάμε. Αυτό είναι το μήνυμα της ελπίδας.

Έτσι ανακτάς τη δύναμή σου.

Σας ευχαριστώ πολύ.

«ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ»
Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία για την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση





.

Φαινομενο Placebo. Ο νούς μας έχει πραγματική επιρροή στο σώμα .









Φαινόμενο Placebo: Είναι η Πίστη Το Πιο Ισχυρό Φάρμακο;

Πολλές φορές, στην ιατρική έρευνα, προκειμένου να ελεγθεί η αποτελεσματικότητα ενός καινούριου φαρμάκου για μια συγκεκριμένη πάθηση, ταυτόχρονα με την χορήγηση σε ομάδες εθελοντών του πραγματικού φαρμάκου, χορηγείται σε κάποια άλλη ομάδα εθελοντών ένα ψεύτικο φαρμακευτικό σκεύασμα, το οποίο δεν περιέχει ενεργές ουσίες (placebo).Στα κλασσικά πειράματα, οι ασθενείς της μίας ομάδας λαμβάνουν το ανενεργό χάπι για το οποίο έχουν ενημερωθεί ότι δύναται να βελτιώσει τα συμπτώματα τους, χωρίς όμως να τους αποκαλυφθεί ότι το χάπι είναι ανενεργό και δεν περιέχει καμμία θεραπευτική ουσία. Η άλλη ομάδα λαμβάνει κανονικά το φαρμακευτικό σκεύασμα που είναι υπό δοκιμή.

Το αξιοθαύμαστο της υπόθεσης είναι ότι συχνά, το ψεύτικο χάπι αποδεικνύεται εξίσου αποτελεσματικό στη θεραπεία μιας πάθησης όπως και το πραγματικό χάπι. Πάμπολλες μελέτες των τελευταίων δεκαετιών, αποδεικνύουν ότι οι ψεύτικες αυτές θεραπείες έχουν βοηθήσει ασθενείς με πόνο, στη βελτίωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης,του άγχους, της νόσου Πάρκινσον και διάφορες λοιμώξεις.

Σε μία πρόσφατη μελέτη (1), οι ερευνητές συγκέντρωσαν και ανέλυσαν στοιχεία από την Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων σε σχέση με την αποτελεσματικότητα των αντικαταθλιπτικών SSRI (αναστολείς της επαναπρόσληψης της σεροτονίνης). Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν είναι ότι οι διαφορές μεταξύ των αντικαταθλιπτικών σκευασμάτων και των placebo ήταν πολύ μικρές για να είναι κλινικά σημαντικές εκτός από τις περιπτώσεις εκείνες ασθενών οι οποίοι είχαν πολύ σοβαρές μορφές κατάθλιψης.

Εκ πρώτης όψεως, το εύρημα αυτό μπορεί να παρερμηνευτεί ως ένδειξη ότι τα αντικαταθλιπτικά δεν έχουν καμμία δραστικότητα. Αυτό όμως που είναι το ενδιαφέρον,  είναι η δύναμη των πεποιθήσεων , της υποβολής και εν γένει της πίστης στην πορεία της θεραπείας. Τελικά, όπως φαίνεται ο νούς μας έχει πραγματική επιρροή στο σώμα και αυτό πλέον είναι κάτι που αποδεικνύεται επιστημονικά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η βελτίωση αυτή των συμπτωμάτων δεν είναι απλά μια υποκειμενική εντύπωση των θεραπευόμενων μιας και έχει πλέον ερευνητικά αποδειχθεί οτι το placebo αλλάζει την εγκεφαλική δραστηριότητα με τον ίδιο τρόπο που την αλλάζουν τα φάρμακα (απλά σε διαφορετικές περιοχές).

 Ερευνητές στο UCLA (2), εξέτασαν με ηλεκτροεγκεφαλογράφημα 51 αθενείς που είχαν είτε δεχτεί θεραπεία placebo είτε με αντικαταθλιπτικά και βρήκαν ότι οι πρώτοι επέδειξαν αυξημένη δραστηριότητα στον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου ενώ οι δεύτεροι έδειξαν μειωμένη δραστηριότητα στην περιοχή αυτή. Ο προμετωπιαίος φλοιός συνδέεται με γνωσιακές διαδικασίες όπως η μνήμη, η επεξεργασία πληροφοριών, η οργάνωση της συμπεριφοράς και η προσοχή. Η έρευνα αυτή όχι μόνο απέδειξε για μια ακόμη φορά την απότελεσματικότητα του placebo στην κατάθλιψη, αλλά ότι το φαινόμενο αυτό αλλάζει ακόμη και τη δραστηριότητα του εγκεφάλου μας.

Ενώ το placebo μπορεί να αντιμετωπίζεται ως ενόχληση στις κλινικές δοκιμές, είναι γεγονός ότι είναι ένα φαινόμενο με συνεχή παρουσία σε όλες τις θεραπείες. Κάποιοι ερευνητές προτείνουν ότι συναντάται συχνότερα σε συγκεκριμένες παθήσεις όπως στον πόνο, το πρήξιμο,τα στομαχικά έλκη, την κατάθλιψη και το άγχος.

Συγκεκριμένα όσον αφορά στον πόνο, συμβαίνει κάτι παράδοξο : η αναλγητική δράση του placebo αυξάνεται όσο αυξάνεται και η σοβαρότητα του πόνου.Μια μελέτη(3) έδειξε ότι η χορήγηση ορού σε ασθενείς σε μετεγχειρητικό στάδιο είχε τις ίδιες αναλγητικές ιδιότητες όπως 6-8 mg μορφίνης(αφού βέβαια τους είχαν πεί ότι η ένεση ορού ήταν ισχυρό αναλγητικό).

Σε αντίθεση όμως με αυτό που θα περίμενε κανείς καθώς και με τα κλασσικά πειράματα, νέες μελέτες δείχνουν ότι «το ψεύτικο χάπι» συνεχίζει να επιδρά θετικά στη θεραπεία ακόμα κι όταν οι ασθενείς γνωρίζουν ότι είναι ανενεργό!

Συγκεκριμένα, ο καθηγητής Ted Kaptchuk (Harvard Medical School) θέλοντας να μελετήσει τα όρια του placebo (4),χώρισε 80 άτομα που έπασχαν από Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου σε δύο ομάδες: η μία δεν έλαβε καμμία θεραπεία ενώ η άλλη έπρεπε να παίρνει ψεύτικα χάπια δύο φορές την ημέρα. 

Οι γιατροί εξήγησαν ξεκάθαρα στη δεύτερη ομάδα, ότι τα χάπια που θα έπαιρναν ήταν ανενεργά, σαν «χαπάκια από ζάχαρη», τα οποία σύμφωνα με κλινικές μελέτες είχαν αποδειδεγμένα βελτιώσει τα συμπτώματα του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου μέσω της ολιστικής διαδικασίας αυτο-ίασης (σώμα-πνεύμα). Τα αποτελέσματα έδειξαν, ότι τα ψεύτικα χάπια ήταν πιο αποτελεσματικά στη θεραπεία του συνδρόμου από την μη-θεραπεία.

Εάν λοιπόν, το ψεύτικο χάπι συνεχίζει να είναι αποτελεσματικό ακόμα κι όταν οι ασθενείς γνωρίζουν ότι είναι ανενεργό, ίσως να μην προέρχεται μόνο από την συνειδητή πίστη ότι ένα φάρμακο είναι θεραπευτικό αλλά και από ασυνείδητους συνειρμούς μεταξύ της ανάρρωσης και της εμπειρίας της ιατρικής παρακολούθησης . Με άλλα λόγια, «η ιατρική τελετουργία», ίσως να είναι ένας εξίσου σημαντικός παράγοντας της θεραπείας.

Όποιοι και να είναι οι λόγοι που δημιουργούν το placebo, φαίνεται πώς είναι ένα πολύ ισχυρό φάρμακο και μια ένδειξη ότι η αυτο-θεραπεία είναι μια εκδοχή πραγματική και όχι βγαλμένη από τα παραμύθια.

 Ο νούς μας έχει αξιοσημείωτη επίδραση στο ανασοσοποιητικό σύστημα και η ακριβής σχέση μεταξύ ψυχολογικών διεργασιών και ασθενειών μελετάται από τον κλάδο της ψυχοανασολογίας.

 Εάν λοιπόν το στρές μπορεί να επιδεινώσει ή να κάνει μια ασθένεια να εμφανιστεί, με τον ίδιο τρόπο, η σκέψη ότι δεχόμαστε μια αποτελεσματική θεραπεία, ότι η κατάσταση μας είναι αναστρέψιμη, ότι «κάποιος ξέρει καλύτερα από εμάς» , ίσως μειώνει το άγχος για την κατάσταση μας και αυξάνει τις θετικές μας πεποιθήσεις και συναισθήματα για την έκβαση της θεραπείας. Βιώνοντας λιγότερο άγχος, ο οργανισμός μπορεί ευκολότερα να επαναδιοργανωθεί και αξιοποιήσει την έμφυτη του ικανότητα για αυτοθεραπεία.



1. Kirsch, I., Deacon, B.J., Huedo-Medina, T.B., Scoboria, A., Moore, T.J., et al. (2008). Initial Severity and Antidepressant Benefits: A Meta-Analysis of Data Submitted to the Food and Drug Administration. PLoS Med 5(2).
2. Leuchter, A.F., et al., (2002). «Changes in brain function of depressed subjects during treatment with placebo» Journal of Psychiatry, 159(1):122-129,
3. Levine, J.D, Gordon, N.C, Smith, R., Fields, H.L, (1981). Analgesic responses to morphine and placebo in individuals with postoperative pain . Pain 10 (3): 379–89.
4. Kaptchuk, T.J, Friedlander , E., , Kelley, J.M., Sanchez, M.N, Kokkotou, E., (2010). Placebos without Deception: A Randomized Controlled Trial in Irritable Bowel Syndrome. PLoS ONE 5(12).
















.

Γνωσιακή θεραπεία και γνωστικές παραμορφώσεις (cognitive distorsion) .








Οι γνωστικές παραμορφώσεις είναι υπεύθυνες  για την αυτόματη σκέψη, είναι ένας τρόπος για να κρίνουμε μια κατάσταση αβάσιμα.

Η Γνωστική θεωρία στην ψυχολογία, επέτρεψε σε ψυχοθεραπευτές όπως τον Aaron Beck, να διαμορφώσουν νέους τρόπους θεραπείας. Για τον Beck, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές είναι παράγωγα τριών επιπέδων γνωστικών εξαρτημένων μεταβλητών, λίγο πολύ κρυμμένων αλλά παρατηρήσιμων. 

Το πρώτο επίπεδο επίγνωσης είναι οι «αυτόματες» σκέψεις. Το δεύτερο επίπεδο ανταποκρίνεται στην ερμηνεία των πρώτων και είναι οι γνωστικές διαστρεβλώσεις• οι τελευταίες προσδιορίζουν και την αντίληψη μας για την πραγματικότητα. 

Οι γνωστικές διαστρεβλώσεις επηρεάζονται ουσιαστικά από τα γνωστικά σχήματα τα οποία έχουμε διαμορφώσει κατά την διάρκεια της νιότης μας. Μπορούν να γίνουν παθολογικά όταν δημιουργούν συμπτώματα κατάθλιψης και πεσιμισμού.

Στόχος του A. Beck είναι, να αναγνωρίσει και να αλλάξει τα γνωστικά σχήματα, ώστε να θεραπεύσει κάποιες ψυχικές νόσους.


Μπορούμε να κάνουμε τον εξής διαχωρισμό σχετικα με τις γνωστικες παραμόρφωσεις :

 Η «αυθαίρετη» σκέψη: αναφέρεται στο να βγάζουμε συμπεράσματα για μία κατάσταση χωρίς αποδείξεις, στηριζόμενοι σε στερεότυπα, προκαταλήψεις. Συνήθως παίρνουν την μορφή αρνητικών προβλέψεων. Για παράδειγμα, ένας δάσκαλος σκέφτεται για τους μαθητές του: «δεν καταλαβαίνουν, καλά ούτως ή άλλως είναι χαζοί, δεν θα αλλάξουν ποτέ».

 Η «επιλεκτική αφαίρεση»: όταν απομονώνουμε ένα μέρος από τις πληροφορίες που έχουμε για μία κατάσταση, μία αρνητική λεπτομέρεια και έτσι αξιολογούμε μία ολόκληρη κατάσταση αρνητικά. Για παράδειγμα, ο δάσκαλος κοιτάζει έναν μαθητή και σκέφτεται: «Δεν χαμογέλασε, σίγουρα έχω κάνει κάποιο λάθος»

 Η «υπεργενίκευση»: αναφέρεται στο να γενικεύουμε πράγματα ή καταστάσεις με βάση μία συγκεκριμένη περίσταση. Για παράδειγμα, ο δάσκαλος σκέφτεται για τους μαθητές του: «δεν παρακινούνται ποτέ» αντί να σκεφτεί «κάποιοι από αυτούς σήμερα δεν παρακινήθηκαν».

 Η «μεγιστοποίηση» και η «ελαχιστοποίηση»: είναι ένας τρόπος κρίσης, υπερτιμάται ότι είναι αρνητικό και υποτιμάται ότι είναι θετικό. Για παράδειγμα: «Τέλος πάντων, δεν είναι ποτέ ευχαριστημένοι»

 Η « προσωπικοποίηση »: αναφέρεται στο να νιώθεις συστηματικά υπεύθυνος για κάθε αρνητικό περιστατικό: ένας δάσκαλος που αποτυγχάνει στην διδασκαλία του «αν δεν πετύχει, είναι δικό μου λάθος».

 Η «διχοτομική σκέψη»: σημαίνει το να σκέφτεσαι μόνο με δύο όρους, το πάντα και το ποτέ. Για παράδειγμα, οι σκέψεις ενός δασκάλου για τις δραστηριότητες του: «ό,τι κάνω πρέπει να είναι τέλειο», «Πρέπει να γνωρίζω τα πάντα, πρέπει να απαντώ σε κάθε ερώτηση».

Το γνωστικό σχέδιο προκαλεί τις γνωστικές παραμορφώσεις. Είναι ένα μήνυμα, μία διαταγή βαθιά ριζωμένη στο μυαλό μας. Προέρχεται από την παιδεία που έχουμε αποκομίσει από τους γονείς μας. Κάθε ένας από εμάς έχει μάθει και έχει απομνημονεύσει διαφορετικά «σχέδια» τα οποία καθορίζουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε:

την ανάγκη να είμαστε τέλειοι

την ανάγκη να έχουμε πάντα δίκιο

την ανάγκη να ελέγχουμε τα πάντα

τα πάντα να είναι όπως θα τα ήθελα.


Παραδείγματα

Ένας δάσκαλος ήταν συστηματικά απογοητευμένος με τον εαυτό του μετά από κάθε μάθημα. Τα συναισθήματα του ήταν: στενοχώρια, ενοχή, απογοήτευση. Αναλύοντας το ερέθισμα αυτών των συναισθημάτων, κατάλαβε ότι πάντα επικεντρωνόταν στους μαθητές που δεν είχαν κίνητρο στην τάξη, ακόμα και αν ήταν μόνο ένα ή δύο άτομα.

Οι αυτόματες του σκέψεις ήταν συνήθως: «Δεν είμαι καλός δάσκαλος αν δεν μπορώ να προσφέρω κίνητρο στους μαθητές μου ώστε να συμμετέχουν» και, «δεν είμαι αρκετός για να προσφέρω κίνητρο στην τάξη μου». Δύο βασικές γνωστικές παραμορφώσεις ήταν υπεύθυνες για τις σκέψεις αυτές: η επιλεκτική αφαίρεση: «αν δύο άτομα δεν έχουν κίνητρο, σημαίνει ότι όλη η τάξη δεν έχει κίνητρο όσο αφορά το μάθημα», και η διχοτομική σκέψη, «πρέπει να δίνω κίνητρο σε όλους τους μαθητές». Το γνωστικό σχήμα ήταν: «πρέπει να είμαι τέλειος».

Η αρχική του αντίδραση ήταν να προσπαθήσει να βρει διαφορετικούς τρόπους να δώσει κίνητρο σε όλους του μαθητές ώστε να δείξουν ενδιαφέρον, χωρίς όμως κάποια επιτυχία. Στην πορεία, άρχισε να νιώθει κατάθλιψη.

Ο  δάσκαλος στην πορεια κατάλαβε πώς οι περισσότεροι μαθητές του είχαν λάβει κίνητρο μέσω της διδασκαλίας του, και ότι είναι δύσκολο να συμβεί το ίδιο με όλους τους μαθητές. Σταμάτησε να επικεντρώνεται στους μαθητές που δεν είχαν κίνητρο και έστρεψε την προσοχή του και στους υπόλοιπους. 

Αναφορές

Beck, A.T., Freeman A. , Davis, D.D. (2007). Cognitive therapy of personality disorders . ed. Guilford.
Beck, A.T. , Beck, J.S. (2007). The Beck diet solution : train your brain to think like a thin person . ed. Oxmoor House.








.

Aποδεσμευση από αρνητικες σκεψεις και αρνητικα συναισθηματα


.





Η ανησυχία έχει γίνει πλέον ένα με την καθημερινότητα μας.  Με όλα αυτά που ακούγονται καθημερινά είναι πολύ δύσκολο να διατηρήσουμε μια αισιόδοξη στάση και να πούμε πως όλα θα πάνε καλά. Δύσκολο όχι όμως ακατόρθωτο. Γιατί ακόμα κι αν συνεχίσουμε να φορτώνουμε το μυαλό μας με όλη την ανησυχία του κόσμου, ακόμα κι αν σκεφτόμαστε διαρκώς όλα τα πιθανά αρνητικά σενάρια που θα μπορούσαν να προκύψουν, τι κερδίζουμε;

Η αρνητικότητα σπάνια είναι κινητήριος δύναμη για δράση, αντίθετα τις περισσότερες φορές μας παραλύει και μας αφήνει παγιδευμένους στην ίδια κατάσταση από την οποία προσπαθούμε να ξεφύγουμε.


Γιατί είναι τόσο δύσκολο να σταματήσετε να ανησυχείτε

Ίσως να σκέφτεστε ότι θα σταματήσετε ν’ανησυχείτε όταν  τα σημαντικά προβλήματα στη ζωή σας λυθούν και τα πράγματα θα μπούν σε μία σειρά. Μέχρι τότε, ίσως να νομίζετε ότι είναι πολύ δύσκολο να σταματήσετε ν’ανησυχείτε. Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές οι άνθρωποι έχουν ανάμεικτα συναισθήματα για την ανησυχία που βιώνουν. Από τη μία ενοχλούνται που σκέφτονται αρνητικά και που δεν μπορούν να κοιμηθούν το βράδυ αλλά από την  άλλη θεωρούν ότι αυτή η ανησυχία δεν είναι δίχως νόημα. 

Ίσως για παράδειγμα να σκέφτεστε ότι η ανησυχία σας θα σας βοηθήσει να βρείτε μια λύση, ότι θα σας προετοιμάσει για κάθε ενδεχόμενο ή ότι θα σας βοηθήσει να καταλάβετε την κατάσταση καλύτερα. Ίσως να πιστεύετε ότι δεν γίνετε να σταματήσετε ν’ανησυχείτε και να είστε ήρεμοι γιατί αυτό θα ήταν ανεύθυνο. 

Εάν  έχετε κάποια από τις παραπάνω πεποιθήσεις, μάλλον βρίσκετε όφελος στην ανησυχία σας και γι’αυτό σας είναι δύσκολο να την αποβάλλετε. 

Επίσης, εάν ενοχλείστε υπερβολικά  από το γεγονός ότι ανησυχείτε και σκέφτεστε ότι η ανησυχία σας θα βλάψει τη σωματική και ψυχική σας υγεία ή οτι θα χάσετε τον έλεγχο, τότε ίσως παγιδεύετε τον εαυτό σας σε ένα φαύλο κύκλο όπου ανησυχείτε για την ίδια σας την ανησυχία.



Πώς μπορείτε να αποδεσμευτείτε από τη διαρκή ανησυχία

Πρώτα απ’όλα αναλογιστείτε εάν το πρόβλημα που σας απασχολεί είναι πραγματικό ή υποθετικό. 

Εάν για παράδειγμα έχετε μόλις χάσει τη δουλειά σας και ανησυχείτε ότι δεν θα μπορέσετε να βρείτε κάποια άλλη σε σύντομο χρονικό διάστημα λόγω της ανεργίας που υπάρχει, αυτό είναι ένα πραγματικό πρόβλημα. Εάν εργάζεστε σε μια επιχείρηση και ανησυχείτε ότι μπορεί να απολυθείτε  λόγω της οικονομικής κρίσης, αυτό είναι ένα υποθετικό πρόβλημα, από την άποψη ότι δεν έχει συμβεί ακόμα.

Ύστερα σκεφτείτε, εάν το πρόβλημα σας είναι υποθετικό, πόσο πιθανό ή ρεαλιστικό είναι να συμβεί; Τι συγκεκριμένες ενδείξεις έχετε ότι θα συμβεί; Τι συγκεκριμένες ενδείξεις έχετε ότι δε θα συμβεί;

Μπορείτε να κάνετε κάτι για λύσετε το πραγματικό πρόβλημα ή να προετοιμαστείτε;

Εάν το πρόβλημα σας είναι επιλύσιμο, προσπαθείτε να σκεφτείτε όλες τις πιθανές λύσεις. Η καλύτερη λέξη για τη διαδικασία που θα σας βοηθήσει είναι η αγγλική « brainstorming»,κάντε δηλαδή μία λίστα με ο,τιδήποτε σας έρθει στο μυαλό αρχικά χωρίς να λογοκρίνετε τις ιδέες σας. Αφού «μαζέψετε»  πολλές διαφορετικές ιδέες, κρατήστε εκείνες που σας φαίνονται καταλληλότερες και φτιάξτε ένα πλάνο αντιμετώπισης του προβλήματος σας. Η διαδικασία αυτή θα σας βοηθήσετε να μειώσετε την ανησυχία που αισθάνεστε.

Τώρα εάν το πρόβλημα σας είναι ανεπίλυτο,  αποδεχτείτε τα συναισθήματα που μπορεί να έχετε γύρω από αυτό το πρόβλημα και προσπαθείτε να προχωρήσετε. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει πάντα μια απάντηση σε όλα και ακόμα κι αν υπάρχει, πολύ συχνά ίσως να μην έρθει τη στιγμή που επιθυμούμε.

 Θυμηθείτε ότι το να εγκαταλείψετε την ανησυχία σας  για κάτι , δε σημαίνει ότι παραιτείστε, απλά ότι αποδέχεστε την κατάσταση και προχωράτε.

Προκειμένου να αντιμετωπίσετε την ανησυχία, είναι  σημαντικό να θυμάστε  πώς για κάποια πράγματα στη ζωή, δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι. 

Οι έρευνες δείχνουν ότι οι αγχώδεις άνθρωποι καθώς και εκείνοι που ν΄ανησυχούν διαρκώς βρίσκουν εξαιρετικά δύκολο ν’ανεχτούν την αβεβαιότητα. Θέλουν να ξέρουν συνέχεια τι πρόκειται να συμβεί έτσι ώστε να αισθάνονται έτοιμοι να το αντιμετωπίσουν. Βέβαια, στην πραγματικότητα, η ανησυχία δεν κάνει το μέλλον προβλέψιμο και ίσως να υπάρχει και λόγος που το μέλλον δεν είναι προβλέψιμο. Έχετε ποτέ αναρωτηθεί, εάν αυτή η αβεβαιότητα έχει πλεονεκτήματα εκτός από μειονεκτήματα; Ποιά νομίζετε ότι είναι;


Εντοπίστε ποιά λάθη κάνετε όταν σκέπτεστε.  

Τα παρακάτω  χαρακτηρίζονται και ως «γνωσιακές παραμορφώσεις» και μπορεί να συντελούν στην ενίσχυση του άγχους και της ανησυχίας σας.

Η Υπεργενίκευση:  

 Κρίνοντας από μια μεμονωμένη δυσάρεστη εμπειρία, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι  το ίδιο θα ισχύει και στο μέλλον. Για παράδειγμα « αφού με απέλυσαν από τη δουλειά μου, δεν είμαι καλός σε αυτό που κάνω και δε θα με προσλάβει ποτέ κανείς».

Όλα ή τίποτα (διχοτομική σκέψη):

 Δεν υπάρχει μέση κατάσταση, όλα είναι άσπρο ή μαύρο. Για παράδειγμα: «Εάν δεν περάσω το μάθημα, είμαι μια αποτυχία»

Επιλεκτική αφαίρεση: 

Απομονώνουμε μια αρνητική λεπτομέρεια  και φιλτράρουμε τα θετικά. Επικεντρωνόμαστε δηλαδή σ’ενα μεμονωμένο πράγμα που πήγε στραβά και ξεχνάμε τα υπόλοιπα που πήγαν καλά.
 
Ελαχιστοποίηση και μεγιστοποίηση: 

Υπερτιμούμε το θετικό και υποτιμούμε το αρνητικό. Για παράδειγμα, « Πέρασα με την πρώτη στις εξετάσεις για δίπλωμα οδήγησης αλλά ήμουν απλά τυχερός».
 
Αυθαίρετη σκέψη: 

Βγάζουμε συμπεράσματα χωρίς να υπάρχει αντικειμενική βάση. Π.χ «Δε μου χαμογέλασε, άρα δε με συμπαθεί».

Πρέπει/Δεν πρέπει : 

Βάζουμε στον εαυτό μας αυστηρούς κανόνες και πρέπει και  αυτοκατηγορούμαστε όταν δεν πράττουμε σύμφωνα με αυτούς.

Όταν εντοπίσετε αυτά τα λάθη, προσπαθείστε να σκεφτείτε μια ισορροπημένη, ρεαλιστική εναλλακτική και θα παρατηρήσετε πως το άγχος και η ανησυχία μειώνονται.









.
 


Καλλιεργωντας την Αποδοχη. Η Αποδοχη των αρνητικων συναισθηματων βοηθαει στην αποδυναμωση τους.







Όταν βιώνουμε δυσάρεστα συναισθήματα όπως λύπη, θυμό, άγχος ή πόνο, μέσα μας συχνά υπάρχει μια έντονη αντίσταση απέναντι σε αυτό που μας συμβαίνει. Οι περισσότεροι από εμάς αντιμετωπίζουν τα συναισθήματα αυτά σαν «ανεπιθύμητους επισκέπτες» ή ακόμα και σαν εχθρούς που πρέπει να ξεφορτωθούν γρήγορα.

 Μέσα μας ξυπνάει η αντιδραστικότητα και ο επαναστατικός εαυτός που είτε δεν μπορεί να ανεχτεί αυτό που νιώθουμε ή που μας κρίνει αρνητικά γι’ αυτό που νιώθουμε. Εάν όμως καταφέρουμε να περάσουμε από την επανάσταση στην αποδοχή των συναισθημάτων μας, τότε θα αρχίσουμε να βλέπουμε τη ζωή σαν ένα «σχολείο», όπου οι καταστάσεις στοχεύουν να μας διδάξουν αυτό που χρειαζόμαστε να μάθουμε. Τότε, οι επώδυνες καταστάσεις θα μεταμορφωθούν σε γρίφους που πρέπει να αποκωδικοποιήσουμε χάνοντας τον τόσο ενοχλητικό χαρακτήρα τους.

 Όταν αποδεχόμαστε τα συναισθήματα μας, αποδεχόμαστε την πολυμορφία της ανθρώπινης εμπειρίας και κατανοούμε ότι ο φόβος, ο πόνος ή η θλίψη δεν μπορούν να καταργηθούν από τη ζωή μας.
 Όσο πιο πολύ παλεύουμε εναντίον αυτών των καταστάσεων, τόσο πιο πολύ ενέργεια τους δίνουμε,δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο. Όταν αντίθετα τις αποδεχόμαστε, τις αποδυναμώνουμε. Αντί λοιπόν να είμαστε θυμωμένοι που θυμώσαμε ή θλιμμένοι επειδή έχουμε κατάθλιψη, μπορούμε να αποδεχτούμε τα συναισθήματα μας, ν’αποδεχτούμε ότι είναι και αυτά πολύτιμα κομμάτια της εμπειρίας μας.


Καλλιεργώντας την Αποδοχή.

1. Σκέψου κάποιο πράγμα στη ζωή σου για το οποίο νιώθεις ή είχες νιώσει ευγνωμοσύνη στο παρελθόν. Ίσως είναι η παρουσία αγαπημένων προσώπων, ένα χάρισμα που έχεις, μια εμπειρία που απόλαυσες. Οραματίσου το πράγμα αυτό και σκέψου τι σου έχει προσφέρει καθώς και τι μπορείς να μάθεις από αυτό. Νιώσε την ευγνωμοσύνη και την εκτίμηση που του έχεις.

2. Τώρα σκέψου κάποιον ή κάτι που θα ήθελες να αποφύγεις στη ζωή σου. Οραματίσου το και πάλι και παρατήρησε τις αντιδράσεις που προκαλούνται μέσα σου. Παρατήρησε ότι τείνεις να μην αποδέχεσαι αυτό το πράγμα. Συνειδητοποίησε πως επηρεάζει το σώμα σου, το μυαλό σου και τα συναισθήματα σου.

3. Τώρα φαντάσου ότι η ζωή επικοινωνεί μαζί σου σε μία γλώσσα που μόνο εσύ καταλαβαίνεις η οποία αποτελείται από γεγονότα και καταστάσεις. Ποιό είναι το κρυμμένο νόημα της ανεπιθύμητης κατάστασης που διάλεξες να σκεφτείς προηγουμένως;

4. Τώρα ξαναγύρισε στο πράγμα αυτό για το οποίο είσαι ευγνώμων. Φαντάσου το άλλη μια φορά, σκέψου το με εκτίμηση και έχε την επίγνωση της αποδοχής που νιώθεις απέναντι σε αυτό.

5. Τώρα γύρνα πάλι στη δυσάρεστη κατάσταση, φέρνοντας μαζί σου την αποδοχή την οποία ξύπνησες μέσα σου. Αναγνώρισε ότι η κατάσταση αυτή είναι προσωρινά αναπόφευκτη. Κατάλαβε ότι το ίδιο σύμπαν που παρήγαγε αυτό που ήταν ευχάριστο, παρήγαγε και αυτό που ήταν δυσάρεστο. Εάν νιώθεις την ετοιμότητα, φέρε και κράτησε μέσα σου την αποδοχή και αυτής της κατάστασης.

Πηγή:
Ferrucci P. , (2004). What we may be. Techniques for psychological and spiritual growth through psychosynthesis.
New York: Tarcher/Penguin.











.


.