Διατροφή του Εγκεφάλου

.

του Γιάννη Βελίκη

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι σίγουρα το εκπληκτικότερο δημιούργημα της φύσης. Έχει εκτιμηθεί ότι περιέχει περίπου 100 δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα, όσα περίπου τα άστρα του γαλαξία μας. Κάθε κύτταρο συνδέεται με 10.000 – 40.000 άλλα κύτταρα. Αν πολλαπλασιάσουμε τα 100 δισεκατομμύρια με τις 40.000 συνάψεις έχουμε ένα αριθμό συνδέσεων όσα περίπου και τα αστέρια του σύμπαντος. Όγκος εγκεφάλου όσο ένας κόκκος άμμου περιέχει 10.000 νευρικά κύτταρα και 1 δισεκατομμύριο συνάψεις που επικοινωνούν μεταξύ τους. Ο εγκέφαλος δεν σταματά ποτέ να λειτουργεί, ακόμη και τη νύχτα και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των ονείρων. Για τη διατήρηση αυτού του εκπληκτικού και σημαντικότατου οργάνου απαιτούνται:

 Ο εγκέφαλος απαιτεί γλυκόζη για τη λειτουργία του. Επομένως τα συχνά μικρά γεύματα είναι προτιμότερα από τα λίγα μεγάλα όπου το στομάχι μένει για πολύ ώρα άδειο. Επίσης και για τον εγκέφαλο η ιδανική δίαιτα είναι η Μεσογειακή.

Το λίπος των ψαριών και το λινέλαιο που δίνουν τα απαραίτητα Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα στον εγκέφαλο πρέπει να λαμβάνονται καθημερινά, ή τουλάχιστον 3 – 4 φορές εβδομαδιαίως. Τα πολυακόρεστα αυτά λιπαρά βοηθούν την επικοινωνία των νευρικών κυττάρων και προλαμβάνουν τη νόσο Αλτσχάϊμερ, την άνοια και την κατάθλιψη.

Το σύμπλεγμα των βιταμινών Β δε θα πρέπει να αμελείται. Επίσης η μαύρη σοκολάτα σε μικρές ποσότητες και το αβοκάντο είναι ευεργετικά.

Η καθημερινή ξεκούραση, ο απαραίτητος ύπνος και η καθιέρωση χρόνου ηρεμίας του εγκεφάλου είναι θεμέλια για τη καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος.

Η ακτινοβολία από κινητά τηλέφωνα, φούρνους μικροκυμάτων και ασύρματο διαδίκτυο θα πρέπει να αποφεύγεται, το δυνατόν περισσότερο. Τα κινητά τηλέφωνα πρέπει να χρησιμοποιούνται όσο το δυνατό λιγότερο παρά το ότι δεν έχει αποδειχθεί η συμβολή τους στην καρκινογένεση. Η ακτινοβολία που εκπέμπουν προκαλεί κούραση, πονοκέφαλο και ενδεχομένως επηρεάζει την ικανότητα να παίρνουμε γρήγορες αποφάσεις, κάτι πολύ ζωτικό κατά την οδήγηση.

Η εξάσκηση βοηθά τη λειτουργικότητα του εγκεφάλου. Η εξάσκηση επιτυγχάνεται με τη λύση σταυρολέξων, ανάγνωση εφημερίδων και ποίησης, εκμάθηση ξένων γλωσσών και μουσικών οργάνων, καλλιέργεια κοινωνικών σχέσεων κ.α.

Το περπάτημα προλαμβάνει τις εγκεφαλικές παθήσεις και διατηρεί τη μνήμη και γενικότερα την ψυχική υγεία σε καλά επίπεδα.

Η υπέρταση προσβάλλει τον εγκέφαλο και τον οδηγεί σε πρόωρη γήρανση (χειρότερη μνήμη, προβλήματα στην επεξεργασία δεδομένων κ.α.).

Παρά του ότι γενικά θεωρούμε ότι η ηλικία των 18 είναι η ηλικία της ενηλικίωσης, οι έρευνες δείχνουν ότι στα 25 ολοκληρώνεται η ανάπτυξη του εγκεφάλου. Ο προμετωπιαίος λοβός που είναι η έδρα της κριτικής μας ικανότητας, του ελέγχου των παρορμήσεων μας, της μάθησης από τα λάθη μας, ολοκληρώνει την ανάπτυξη του περίπου σε αυτή την ηλικία. Γι’ αυτό άλλωστε και στις Η.Π.Α. τα ασφάλιστρα ζωής είναι χαμηλότερα στα άτομα μετά τα 25 χρόνια. 

Έτσι, θεωρείται σκόπιμο, τα άτομα με ηλικία από 18 – 25 χρόνια, να δέχονται προστασία και διακριτική επιτήρηση από ενήλικες που τους νοιάζονται και τους αγαπούν, δεδομένου ότι μπορούν εύκολα να επηρεαστούν στο να υιοθετήσουν συμπεριφορές που θα προκαλέσουν μόνιμες βλάβες στο νευρικό τους σύστημα (όπως κάπνισμα, χρήση ναρκωτικών, κατάχρηση αλκοόλ κ.α.). 

.

 

C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) και καταθλιψη

.

Άνθρωποι που εμφανίζουν κατάθλιψη ή ψυχική δυσφορία φαίνεται πως έχουν υψηλότερα από το φυσιολογικό επίπεδα στο αίμα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης, (CRP), ενός δείκτη φλεγμονής, σύμφωνα με νέα έρευνα από τη Δανία.

Ήδη η CRP έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας.

Ο Dr. Borge Gronne Nordestgaard, από το Copenhagen University Hospital, δήλωσε ότι άνθρωποι με αυξημένη CRP έχουν διπλάσιο έως τριπλάσιο κίνδυνο κατάθλιψης.

Ο Nordestgaard δήλωσε ότι δεν είναι γνωστό αν η αυξημένη CRP αποτελεί αιτία κατάθλιψης ή μόνο σημάδι της. Ούτε είναι σαφές αν η μείωση της πρωτεΐνης θα βοηθήσει στην ανακούφιση της κατάθλιψης.

Ο ερευνητής πρόσθεσε ότι τα αυξημένα επίπεδα της πρωτεΐνης σχετίζονται με ανθυγιεινό τρόπο ζωής-παχύσαρκους ανθρώπους και ανθρώπους με χρόνιες νόσους. Ωστόσο τα ευρήματα ίσχυαν και όταν ελήφθησαν υπόψη οι συγκεκριμένοι παράγοντες.

Για την έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό ‘Archives of General Psychiatry', η ομάδα του Nordestgaard συνέλεξε στοιχεία περισσότερων των 73.000 ενηλίκων που έλαβαν μέρος σε έρευνες πληθυσμού στην Κοπεγχάγη. Συγκεκριμένα εξέτασαν τη χρήση αντικαταθλιπτικών όπως αναφέρθηκαν από τους συμμετέχοντες, τη συνταγογράφηση αντικαταθλιπτικών και τη νοσηλεία για κατάθλιψη.

Οι ερευνητές σημείωσαν ότι στους ανθρώπους που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά οι πιθανότητες να έχουν επίσης υψηλά επίπεδα CRP ήταν σχεδόν 3 φορές υψηλότερες σε σχέση με όσους δεν λάμβαναν τέτοια φάρμακα.

Επιπλέον, αυξημένα επίπεδα CRP συνδέθηκαν με περισσότερες από διπλάσιες πιθανότητες νοσηλείας για κατάθλιψη.

Παλαιότερες έρευνες υπέδειξαν ότι συστημική φλεγμονή χαμηλού βαθμού μπορεί ενδεχομένως να συμβάλλει στην ανάπτυξη της νόσου, σημειώνουν οι ερευνητές.

Ακόμα και αν κάποιος που πάσχει από φλεγμονώδη νόσο δεν εμφανίζει συμπτώματα είναι πιθανό ότι μπορεί να οδηγηθεί σε κατάθλιψη, δήλωσε ο Nordestgaard.

Δεν συμφωνούν όλοι με το συμπέρασμα του Nordestgaard. Ένας ειδικός δήλωσε ότι επειδή τα ευρήματα της έρευνας βασίζονται σε συγκεκριμένο είδος ανάλυσης δεν είναι δυνατό να καθοριστεί αν τα επίπεδα της συγκεκριμένης πρωτεΐνης προκαλούν κατάθλιψη.

Ο Simon Rego, του Montefiore Medical Center/Albert Einstein College of Medicine στη Νέα Υόρκη, δήλωσε ότι η απλή ανεύρεση σχέση μεταξύ φλεγμονής και κατάθλιψης, όσο σοβαρή και να είναι δεν λέει τίποτα σχετικά με τον μηχανισμό που τις συνδέει.

Για παράδειγμα, η φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, η κατάθλιψη σε φλεγμονή, ή η σχέση θα μπορούσε να προκαλείται από τρίτο και εντελώς διαφορετικό παράγοντα, εξήγησε. Σαφώς χρειάζεται περισσότερη έρευνα δήλωσε ο Rego.

Πηγές: ‘Archives of General Psychiatry'.

.