ΖΕΝ: «Το να (μπορώ να) μη σκέπτομαι σημαίνει ότι υπάρχω».

 .

ΖΕΝ -Η άλλη συνείδηση

Στον αντίποδα του καρτεσιανού «σκέφτομαι, άρα υπάρχω» οι διαλογιστές νιώθουν ότι υπάρχουν όταν καταφέρνουν να μη σκέφτονται.

Ποιες νοητικές διεργασίες οδηγούν στα όρια της συνείδησης και σε τι μπορεί να ωφελήσει η πρακτική του διαλογισμού;

Ο συχνός διαλογισμός μπορεί να αλλάξει την αρχιτεκτονική του εγκεφάλου.

Στον διαλογισμό ζεν αρκεί να καρφώσεις το βλέμμα σε ένα σημείο του ορίζοντα και με τα μάτια όχι εντελώς κλειστά βαθμιαία να αφήσεις τις εικόνες να εξαφανιστούν από μπροστά σου .

Το αιμόφυρτο κεφάλι του θιβετιανού μοναχού μετά τις τελευταίες συγκρούσεις με τις κινεζικές δυνάμεις κατοχής έχει κάνει μέσω του Internet τον γύρο του κόσμου. Οι εικόνες από την εξέγερση και τις συλλήψεις στο Θιβέτ, το οποίο τελεί υπό κατοχή από το 1951 όταν ο Λαϊκός Στρατός της Κίνας εισέβαλε στη χώρα, έρχονται καθημερινά στις τηλεοπτικές οθόνες. Κάποιοι μοναχοί επιχείρησαν να αυτοκτονήσουν ενώ οι φήμες για νεκρούς και πολλούς τραυματίες ενοίκους των μοναστηριών φαίνεται ότι επιβεβαιώνονται. Οι ίδιοι αυτοί μοναχοί, οι οποίοι ζητούν από τις δυνάμεις κατοχής να ζουν με λιγότερους περιορισμούς, δεν είναι κάποια καλομαθημένα αργόσχολα πλάσματα αλλά άνθρωποι ολιγαρκείς και εξαιρετικά σκληραγωγημένοι, που έχουν υποβληθεί σε σωματικές δοκιμασίες αλλά και ατελείωτες ώρες διαλογισμού ζεν.

Και είναι αυτός ο διαλογισμός ο οποίος έπειτα από πάροδο αιώνων κίνησε κάποια στιγμή την προσοχή των νευροεπιστημόνων. Των ερευνητών που προσπαθούν να εξηγήσουν τη συμπεριφορά με βάση τις εγκεφαλικές λειτουργίες. Το πώς δηλαδή ο εγκέφαλος καταφέρνει να καθοδηγεί τα εκατομμύρια των νευρικών κυττάρων ώστε να προκύπτει κάθε φορά συγκεκριμένη συμπεριφορά. Στην περίπτωση των βουδιστών μοναχών, κάποιες φορές είναι ανεξήγητη με τα μέτρα του μέσου ανθρώπου.

Οι άνθρωποι που γύρισαν από το κρύο

«Κάθονταν επάνω στο χιόνι κάθε νύχτα ολόγυμνοι, ακίνητοι, βυθισμένοι στον διαλογισμό τους ενώ ισχυροί άνεμοι μαστίγωναν το μέρος. Τους είδα ακόμη στο φως του γεμάτου φεγγαριού, μέσα στην καρδιά του χειμώνα, να τους οδηγούν στην όχθη ενός ποταμού ή μιας λίμνης και να αφαιρούν όλα τους τα ρούχα. Επρεπε να στεγνώνουν πανιά μουσκεμένα στο παγωμένο νερό που τους τα έριχναν στην πλάτη και μόλις το ένα πανί προλάβαινε να στεγνώσει το αντικαθιστούσαν με άλλο, κοκαλωμένο από το κρύο καθώς αυτό το έβγαζαν από το νερό, αλλά σύντομα το νερό έτρεχε και από αυτό σαν να το είχαν απλώσει στη σόμπα» διηγήθηκε η Alexandra David Neel στις αρχές του προηγούμενου αιώνα για τους μοναχούς της Λάσα, της πρωτεύουσας του Θιβέτ.

Ογδόντα χρόνια μετά, επιστήμονες που ερευνούσαν τη ζωή στα Ιμαλάια υπό συνθήκες ελεγχόμενες με όργανα μέτρησης ανακάλυπταν ότι με τη βοήθεια του διαλογισμού οι μοναχοί με μια τεχνική γνωστή στην περιοχή ως tummo μπορούσαν να αυξάνουν τη θερμοκρασία στα άκρα τους ως και 8,3 βαθμούς Κελσίου!

Λίγο αργότερα δύο ινδοί μεθοριακοί φρουροί στα σύνορα με την Κίνα, φθάνοντας σε ύψος 4.000 μέτρων, ανακάλυψαν ένα μικρό οίκημα όπου μέσα εκεί οι ντόπιοι ήξεραν ότι βρισκόταν το μουμιοποιημένο αλλά εξαιρετικά καλά διατηρημένο λείψανο ενός θιβετιανού μοναχού σε στάση προχωρημένου διαλογισμού. Και ένας άλλος όμως μοναχός, ο οποίος απεβίωσε πριν από περίπου 500 χρόνια όπως κατέδειξε η χρονολόγηση με άνθρακα-14, βρέθηκε στην ίδια κατάσταση. Μόνο που για αυτόν διαπιστώθηκε ότι έβαλε τέρμα στη ζωή του ηθελημένα στη διάρκεια ενός μέχρι θανάτου διαλογισμού, διαρκείας αρκετών ημερών.

Τα τελευταία τρία χρόνια τρεφόταν μόνο με καρύδια και φλούδες δέντρων, με συνέπεια τα εσωτερικά όργανά του και οι ιστοί να συρρικνωθούν και τα βακτήρια ­ μόνιμοι κάτοικοι κάθε οργανισμού ­ να καταστραφούν, συντελώντας έτσι στο να συντηρηθεί κατά κάποιο τρόπο χωρίς ταρίχευση μετά θάνατον και επί αιώνες το σώμα του στη στάση ακριβώς του τελευταίου διαλογισμού του.

Εκτός όμως από αυτά τα κάπως μακάβρια ευρήματα, επιστρέφοντας στον κόσμο των ζωντανών αξίζει να αναφέρουμε ότι στις 22 Οκτωβρίου 2007 στο Πανεπιστήμιο του Emory συγκεντρώθηκαν αρκετοί από τους νευροεπιστήμονες που ερευνούν τις ευεργετικές συνέπειες του διαλογισμού και μαζί με τον Δαλάι Λάμα και κάποιους δικούς του ανθρώπους κατέληξαν στο ότι θα μπορούσε να βοηθήσει ανθρώπους που πάσχουν από κατάθλιψη, άγχος, υψηλή συγκέντρωση χοληστερόλης, διαβήτη, ίσως και καρκίνο.

(www. emorywheel. com/detail. php? n=24495).

Ενώ μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο στο Οχάιο χορηγήθηκε ποσό περίπου 65.000 ευρώ για τη διεξαγωγή ερευνών σχετικά με την επίδραση που μπορεί να έχει ο θιβετιανός διαλογισμός στη θεραπεία του μετατραυματικού στρες, του γνωστού ως PTSD, που εμφανίζεται όταν κάποιοι άνθρωποι αντικρίσουν μια μεγάλη καταστροφή, υποστούν εξουθενωτικά βασανιστήρια ή ζήσουν φρικιαστικές στιγμές στο πλαίσιο ενός αιματηρού και με πολλές απώλειες πολέμου. Δύο καθηγήτριες της Ανθρωπολογίας, μία της Κοινωνικής Εργασίας και ένας μοναχός από το Θιβέτ θα δίδασκαν επί έξι εβδομάδες σε ανθρώπους-θύματα τέτοιων ανεπιθύμητων καταστάσεων διαλογισμό, με σκοπό να αντικαταστήσουν τις συνηθισμένες σήμερα πολύχρονες και συνοδευόμενες από άφθονα φάρμακα θεραπείες με άλλες, οι οποίες χρησιμοποιούν ως μόνο φάρμακο τον διαλογισμό και διαρκούν ως δύο χρόνια.

(Για περισσότερες πληροφορίες γύρω από το θέμα υπάρχει η διεύθυνση: www. cas. muohaio. edu/tibet/)

Η αυταπάτη του αντικειμενικού κόσμου

Στο Πανεπιστήμιο του Giessen, στο Ινστιτούτο της Νευροαπεικόνισης, εργάζεται ένας 42χρονος ψυχολόγος-ερευνητής ο οποίος εδώ και επτά χρόνια διεξάγει έρευνα γύρω από τον διαλογισμό. Ο ίδιος όχι μόνο μετράει το πάχος του εγκεφαλικού φλοιού και βρίσκει ότι ο εντατικός και πολύχρονος διαλογισμός το αυξάνει ,αλλά υπάρχει και στο γραφείο του ο απαραίτητος «εξοπλισμός» ­ μαξιλάρια, ξύλινο βάθρο ­ για να μπορεί να διακόπτει το έργο του και να διαλογίζεται.

Ο Ulrich Ott αποτέλεσε μάλιστα και θέμα άρθρου στη γερμανική εβδομαδιαία εφημερίδα «Die Zeit» (31.1.2008) όπου δηλώνει ότι ο συχνός διαλογισμός μπορεί να αλλάξει την αρχιτεκτονική του εγκεφάλου. Επιπλέον αναφέρεται και στα εγκεφαλικά κύματα Αλφα και Γάμμα. Διότι είναι γνωστό ότι σε διενέργεια ερευνών με βουδιστές μοναχούς, οι οποίοι προσφέρθηκαν εθελοντικά να διαλογίζονται ενώ στον εγκέφαλο αναρίθμητα ηλεκτρόδια κατέγραφαν τα κύματά του, διαπιστώθηκε ότι εξέπεμπαν κύματα τύπου Γάμμα με ένταση 30 φορές μεγαλύτερη από αυτήν των συνηθισμένων ανθρώπων.

Μετρήσεις στις κατάλληλες περιοχές του εγκεφάλου τις συνδεόμενες με αισθήματα αγάπης, χαράς και ευτυχίας κατέδειξαν μέσω αυξημένης ηλεκτρικής δραστηριότητας ότι ο διαλογισμός απελευθερώνει τέτοιες αντιδράσεις σε μεγαλύτερη «ποσότητα».

Η θεωρία που προσπαθεί να θεμελιώσει ο Ulrich Ott απαιτεί εξαιρετικά λεπτούς υπολογισμούς, αφού σχετίζεται με τη διαφορά φάσης των κυμάτων Γάμμα. Είναι ακόμη αρκετά εύθραυστη και στηρίζεται σε συμπεράσματα άλλων ερευνητών, όπως ο Wolf Singer, ο οποίος μελέτησε τα εγκεφαλικά κύματα ζώων και κατέληξε στο ότι ερεθίσματα που κάνουν τον εγκέφαλο να εκπέμπει κύματα χωρίς διαφορά φάσης, δηλαδή έχουν το μέγιστο ή το ελάχιστό τους την ίδια στιγμή, γίνονται αντιληπτά από τον εγκέφαλο σαν σχετικά μεταξύ τους.

Οταν πιστεύουμε ότι βλέπουμε μια γαλάζια μπάλα να κινείται στον αέρα, αυτό σε σχέση με τον εγκέφαλο σημαίνει ότι τρεις ιδέες, για το στρογγυλό, το γαλάζιο, την πτήση, συσχετίστηκαν και εντάχθηκαν στο ίδιο φαινόμενο χάρη σε αυτήν τη δημιουργία αντίστοιχων εγκεφαλικών κυμάτων, χωρίς διαφορά φάσης μεταξύ τους. Οταν λοιπόν με τη βοήθεια του διαλογισμού προκύπτουν κύματα Γάμμα, αυτός που διαλογίζεται φανερώνει ότι στη συνείδησή του όλα τα φαινόμενα σχετίζονται. Πρόκειται για μια κατάσταση η οποία βρίσκεται εκτός των ορίων του καθημερινού ανθρώπου, παραπέμπει στις ρίζες του βουδισμού και απαιτεί χρόνια εξάσκησης και μεθοδικής αντιμετώπισης του αισθητού κόσμου μέσα από ένα εντελώς διαφορετικό πρίσμα.

Τα αινίγματα του ζεν

Οι μοναχοί, οι οποίοι έχουν καθιερωθεί στη συνείδηση του κόσμου ως κατ' εξοχήν άτομα ειρηνικά, έχουν στην πραγματικότητα ασκηθεί πολύ σκληρά.
Αλλωστε στους παλαιούς δασκάλους του ζεν επιτρεπόταν ακόμη και να χτυπούν τους μαθητές τους

Οι πρόγονοι των σημερινών Κινέζων πίστεψαν ότι πίσω από την (φαινομενική) απειρία ως προς τον αριθμό και τη διαφορετικότητα των πραγμάτων που μας περιβάλλουν κρύβεται μια πραγματικότητα όπου όλα αυτά είναι ένα. Αυτή την πραγματικότητα την ονόμασαν ταό, που σημαίνει δρόμος. Ο όρος ζεν προέκυψε αργότερα και με δυο λόγια σημαίνει την πνευματική κίνηση που εμφανίζεται στην Κίνα τον 1ο αιώνα μ.Χ., συνιστώντας συγκερασμό του ταοϊσμού και του βουδισμού.

Αντλώντας από τις ωφέλιμες διδαχές του ζεν δημιουργήθηκε ένας τρόπος ζωής ο οποίος ευδοκίμησε σε καινούργια μοναστήρια ζεν, με χαρακτηριστικό την χωρίς υποχρέωση συγκεκριμένων κανόνων λατρεία και βασικό σκοπό τον συνεχή προσανατολισμό προς ό,τι λέει και κάνει ο δάσκαλος.

Σκοπός της εμπειρίας ζεν (και όχι κάποιων αφηρημένων κανόνων που τάχα οδηγούν στο ζεν) είναι η αφύπνιση. Για αυτή την εμπειρία, η οποία δεν περιγράφεται ουσιαστικά με λόγια αλλά δεν είναι και κάτι μαγικό ή στα σύνορα της απατηλής παραψυχολογίας, θεωρούν ότι το κέντρο από όπου εκπορεύεται είναι ο εγκέφαλος. Μόνο που, όπως ο νομπελίστας ερευνητής του εγκεφάλου Roger Sperry αναφέρει, «το κεντρικό αυτό όργανο του ανθρώπινου σώματος λειτουργεί με τρόπο ολιστικό». Η λειτουργία του δηλαδή δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί με βάση τα ελάχιστα δομικά υλικά του αλλά από λειτουργίες «αναδυόμενες» μόνο από τη συνολική συν-λειτουργία όλων των συστατικών του. Οπως ακριβώς γνωρίζοντας ότι το νερό αποτελείται από υδρογόνο και οξυγόνο δεν μπορούμε να «προβλέψουμε» έτσι πρόχειρα ότι θα είναι υγρό.

«Πριν από τον σχηματισμό του εγκεφάλου» συμπληρώνει ο Sperry «δεν υπήρχαν χρώμα και ήχος στο Σύμπαν ούτε αρώματα, γεύσεις, ούτε καν ελάχιστα άλλα αισθητηριακά ερεθίσματα. Πριν από τον εγκέφαλο το Σύμπαν ήταν απαλλαγμένο από πόνο και αγωνία». Αυτό όμως ξαφνικά συναντά την άποψη περί «αγνοίας» του βουδισμού: ότι δηλαδή όλα τα πράγματα γύρω μας δεν έχουν απόλυτη ύπαρξη. Αλλά αυτό οι περισσότεροι άνθρωποι ούτε καν το φαντάζονται και η κατάσταση αυτή λέγεται «άγνοια».

Εξαιτίας της ο νους δημιουργεί διαστρεβλωμένες ή και φανταστικές κατασκευές και μετά, ακόμη χειρότερα, προσκολλάται σε αυτές. Από τη στιγμή που αρχίσαμε να κάνουμε διάκριση ανάμεσα στο υποκείμενο και στο αντικείμενο, ανάμεσα στη νόηση και στο νόημα, ο κόσμος θολώνει. Η διττότητα αυτή, όπου δηλαδή έχουμε υποκείμενο πάντα ξεχωριστό από υποκείμενο, μας εμποδίζει να αισθανθούμε εκείνο το μυστηριώδες αλλά ομοιόμορφο κάτι που βρίσκεται πέρα από αυτήν.

Το τέλος της άγνοιας επέρχεται μέσω του διαλογισμού όταν επιτευχθεί η φώτιση και ο άνθρωπος του ζεν για να φθάσει εκεί καλείται να μη σκέφτεται πλέον διά μέσου των λέξεων και να ζει ανεξάρτητα την κάθε στιγμή. Το «να ζεις τη στιγμή μόνο» είναι ο πιο σύντομος ορισμός του διαλογισμού ζεν· που μπορεί να είναι ένα σύνολο τεχνικών και να συνιστά κάθε φορά απόπειρα, αλλά είναι επιτυχημένος όταν, σε αντίθεση με τον ινδικό και άλλους τύπους διαλογισμού, με ανοιχτά τα μάτια, συγκεντρώνοντας κάπου το βλέμμα, καταφέρνεις να μην αναλύεις με λέξεις τις σκέψεις σου και τελικά να τις διώχνεις εντελώς, αποκομίζοντας τις ευεργετικές επιδράσεις αυτής της κατάστασης ιδιαίτερα στον εγκέφαλο, όπως ανακαλύπτουν τώρα και στη Δύση.

Εδώ όμως ακριβώς καθίσταται φανερό το μεγάλο σχίσμα ανάμεσα σε δύο διαφορετικές κοσμοθεωρίες. Δεν είναι μόνο αυτό που είπε ο Jung ότι «ο σεβασμός προς τον δάσκαλο υπάρχει μόνο στην Ανατολή», αλλά και το ότι από τη μια έχουμε τη φράση του Καρτέσιου «σκέπτομαι άρα υπάρχω» και από την άλλη των ανθρώπων του ζεν οι οποίοι όταν διαλογίζονται προσπαθούν να μην εστιάζουν στο «σκέπτομαι», προτείνοντας το δικό τους: «το να (μπορώ να) μη σκέπτομαι σημαίνει ότι υπάρχω». Παρ' όλο το χάσμα, όμως, οι Δυτικοί, ανακαλύπτοντας τα οφέλη του διαλογισμού όπως προκύπτουν και από τις μετρήσεις των οργάνων τους, έχουν αρχίσει να σκέπτονται το πώς θα περάσουν απέναντι...

ΚΥΜΑΤΑ, ΚΥΜΑΤΑ, ΚΥΜΑΤΑ...

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να εκπέμψει πέντε είδη κυμάτων σε διαφορετικές ζώνες συχνοτήτων και ανάλογα με το τι κάνουμε κάθε φορά να έχουμε μια σύνθεση από τα διάφορα αυτά είδη .

Αν και δεν είναι θάλασσα, παράγει ασταμάτητα κύματα. Τι είναι; Ο εγκέφαλός μας. Διότι έχουν ανιχνευθεί ως σήμερα πέντε διαφορετικά είδη ηλεκτρικών κυμάτων, όλα από τον εγκέφαλο, που είναι κατά σειρά, αρχίζοντας από τις μικρότερες συχνότητες, τα εξής: Δέλτα, Θήτα, Αλφα, Βήτα, Γάμμα.

Δέλτα (0,5 ως 3 Hertz): Εκπέμπονται όταν βρισκόμαστε σε βαθύ ύπνο χωρίς όνειρα, αλλά και σε μετατραυματικές καταστάσεις από ανθρώπους που έχουν αποκτήσει άσχημες εμπειρίες.

Θήτα (4 ως 7 Hertz): Θεωρούνται τα κύματα με προέλευση από την περιοχή του ασυνειδήτου. Εμφανίζονται τις στιγμές που ονειρευόμαστε, με ένδειξη τις γνωστές γρήγορες κινήσεις των βλεφάρων, αλλά και στην περίπτωση διαλογισμού κάποιων κορυφαίων εμπειριών.

Αλφα (8 ως 14 Hertz): Εμφανίζονται όταν βρισκόμαστε σε χαλαρή σωματική κατάσταση. Οταν στη διάρκεια του διαλογισμού προχωρήσουμε σε πιο εσωτερικά επίπεδα, όπου μάλλον έχουμε αδειάσει από σκέψεις και έχουν επικρατήσει τα κύματα Δέλτα και Θήτα, τότε τα κύματα Αλφα έχουν υποχωρήσει.

Βήτα (15 ως 38 Hertz): Είναι τα κύματα όταν βρισκόμαστε στη συνηθισμένη κατάσταση της εγρήγορσης και της κίνησης εντός αυτού που θεωρούμε καθημερινή πραγματικότητα. Τέτοια κύματα προς την περιοχή των υψηλότερων συχνοτήτων αντιστοιχούν σε καταστάσεις άγχους, πίεσης και οποιασδήποτε άλλης ανησυχίας, ενώ στο χαμηλότερο τμήμα αυτής της ζώνης βρίσκουμε κύματα που προέρχονται από έναν μάλλον ήρεμο και καθαρά σκεπτόμενο εγκέφαλο.

Γάμμα (38 ως 100 Hertz): Ανακαλύφθηκαν σχετικά πρόσφατα και παράγονται σε ακραίες καταστάσεις του οργανισμού, είτε κατά τη διάρκεια εμπειριών που υπερβαίνουν την άμεση λογική εκείνης της στιγμής είτε σε περιπτώσεις υπερκινητικότητας ή ακόμη και σχιζοφρένειας.

Σε οποιαδήποτε κατάσταση όπου έχουμε αντίληψη του εαυτού μας παράγονται από τον εγκέφαλο μείγματα κυμάτων. Οταν είμαστε στη συνηθισμένη κατάσταση όπου θεωρούμε τον εαυτό μας ξύπνιο αλλά, σύμφωνα με τη θεωρία του Γκουρτζίεφ, στην πραγματικότητα βρισκόμαστε σε πνευματικό ύπνο, εκπέμπουμε μείγμα κυμάτων Βήτα με συχνότητες στο υψηλότερο τμήμα της ζώνης και Δέλτα.

Στην περίπτωση του διαλογισμού όπου δεν έχουμε χάσει τη συνείδηση του εαυτού μας εκπέμπουμε κύματα Αλφα και Θήτα. Χωρίς κύματα Θήτα διαθέτουμε ρηχές εμπειρίες εικόνας, άνευ βαθύτερης σημασίας, και χωρίς κύματα Αλφα έχουμε χάσει την αίσθηση του εαυτού μας μέσα στον διαλογισμό. Στην περίπτωση της κατάστασης εκείνης την οποία οι βουδιστές αποκαλουν φωτιση, επικρατούν κύματα Αλφα, Θήτα και Βήτα.

Το ΒΗΜΑ, 30/03/2008
Α. ΓΑΛΔΑΔΑΣ

.

Ελευθερια, η Αρχη και το τελος. Η Φλογα της προσοχης. Στην Σιγη του νου. Η Απελευθερωση απο το γνωστο. Η Αγαπη δεν υπακουει. Κρισναμουρτι

.

ΚΡΙΣΝΑΜΟΥΡΤΙ

Γεννημένος το 1895 στη Μαντανάπαλι της Ινδίας, ο Τζίντου Κρισναμούρτι, γύρισε όλον τον κόσμο μιλώντας με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο για να πράγματα που απασχολούν τον κάθε άνθρωπο.

Λίγοι γνωρίζουν ότι του είχε προταθεί να μείνει στην Αθήνα έτσι ώστε να προωθηθεί για δήμαρχος (της Αθήνας), πολλοί περισσότεροι όμως γνωρίζουν την φιλία του με τον Μπέρναντ Σω, τον Λέοπολντ Στοκόφσκι, τον Aλντους Χάξλευ, την Ίντιρα Γκάντι, τον Δαλάι Λάμα, τον γλυπτη Αντουαν Μπουρντελ, τον καθηγητη Μορις Γουιλκινς με νομπελ ιατρικης , τον φυσικο Δρ. Ντειβιντ Μπομ, τον βιολογο Ρουπερτ Σελντρεικ , τον ηθοποιο Τερενς Σταμπ.

Η Σοβιετική Ένωση και η Κίνα του είχαν απαγορεύσει την είσοδό του στην επικράτειά τους, ενώ παράλληλα δεχόταν επίσημες προσκλήσεις από υπουργούς κρατών για να μιλήσει.

Οι ανατολίτες θεωρούσαν τον τρόπο σκέψης του «δυτικό», ενώ αντίθετα στους δυτικούς θύμιζε έντονα θρησκείες τις ανατολής. Για αυτό και αν ανατρέξει κανείς σε κριτική Χριστιανών θα διαπιστώσει ότι ο Κρισναμούρτι ήταν «γκουρού», ενώ αντίστοιχα οι ανατολίτες τον θεωρούσαν απλά φιλόσοφο. Ο ίδιος αρνούνταν κάθε χαρακτηρισμό, δεν απέκτησε ποτέ μαθητές ή κάποιον στενότερο κύκλο.

Για να είμαστε ακόμα πιο ακριβείς, ο Κρισναμούρτι είχε μαθητές σε πολύ μικρή ηλικία. Ειδικότερα, του είχαν δώσει το Τάγμα του Αστέρος το οποίο ήταν ο πυρήνας της Θεοσοφικής εταιρίας. Πώς όμως βρέθηκε ο Κρισναμούρτι στην Αγγλία και μάλιστα στο ψηλότερο αξίωμα μιας θρησκευτικής οργάνωσης;

Η Θεοσοφία ήταν (και είναι) μια θρησκευτική οργάνωση που πιστεύει στην ισότητα όλων των θρησκειών. Σε αυτήν είχε προσχωρήσει η μητέρα του Κριναμούρτι, όταν αυτός ήταν τριών ετών. Αντίθετα, ο πατέρας του ήταν ενάντια σε αυτήν την οργάνωση και έμεινε σε όλη του την ζωή Βραχμάνος. Όταν λοιπόν, ο Κρισναμούρτι έφτασε στην ηλικία των δεκατεσσάρων ετών, ανώτερα στελέχη της Θεοσοφίας, είδαν στο πρόσωπό του την ενσάρκωση ή μάλλον την μετενσάρκωση του Χριστού. Έτσι τον πήραν και τον ανέθρεψαν με σκοπό να ηγηθεί της οργάνωσης όταν ενηλικιωνόταν. Μαζί με την «ηγεσία» στον ανώτερο σκαλί της Θεοσοφίας, του είχαν χαριστεί τεράστιες εκτάσεις και χρήματα από τα μέλη της Θεοσοφίας. Με λίγα λόγια, μέχρι τα τριάντα τέσσερά του χρόνια, είχε τον τίτλο του Μεσσία και του Παγκόσμιου Διδάσκαλου και διέθετε τεράστια κινητή και ακίνητη περιουσία. ..

Στα τριάντα τέσσερά του χρόνια, στις 3 Αυγούστου παρουσία 3.000 χιλιάδων μελών του Τάγματος του Αστέρος, με χιλιάδες άλλους Ολλανδούς να τον ακούν από το ραδιόφωνο ο Κρισναμούρτι ανέφερε -μεταξύ άλλων- τα εξής:

«Υποστηρίζω ότι η αλήθεια είναι μια χώρα χωρίς μονοπάτι προς αυτήν και δεν μπορείτε να την πλησιάσετε μέσα από οποιονδήποτε δρόμο, από οποιαδήποτε θρησκεία, οποιαδήποτε αίρεση. Αυτή είναι η άποψή μου και εμμένω σε αυτήν απόλυτα και ανεπιφύλακτα ...

Αν το καταλάβετε κατ΄ αρχήν αυτό, τότε θα δείτε πόσο αδύνατον είναι να οργανώσετε μια πίστη. Μια πίστη είναι καθαρά μια ατομική υπόθεση και δεν μπορείτε και δεν πρέπει να την οργανώσετε. Αν το κάνετε, πεθαίνει, αποκρυσταλλώνεται΄ γίνεται δόγμα, αίρεση, θρησκεία που επιβάλλεται στους άλλους.

Αυτό είναι που ο καθένας επιχειρεί να κάνει σ΄ολόκληρο τον κόσμο.. Η Αλήθεια συρρικνώνεται και γίνεται παιχνίδι στα χέρια των αδυνάτων και όσων είναι στιγμιαία ανικανοποίητοι. Την αλήθεια δεν μπορείτε να την κατεβάσετε στα μέτρα σας, το άτομο μάλλον πρέπει να κάνει μια προσπάθεια να ανέβει σε αυτήν. Δεν μπορείτε να φέρετε την κορυφή του βουνού στην κοιλάδα…

Αυτός λοιπόν είναι ο πρώτος λόγος, κατά την άποψή μου, που πρέπει να διαλυθεί το Τάγμα του Αστέρος. Παρόλα αυτά μπορεί να δημιουργήσετε καινούργια Τάγματα, να συνεχίσετε να ανήκετε στην μια ή την άλλη οργάνωση, αναζητώντας την Αλήθεια.

Δεν θέλω να ανήκω σε κανέναν οργανισμό πνευματικού τύπου, παρακαλώ, καταλάβετέ το.

Αν ένας οργανισμός δημιουργείται με αυτόν τον σκοπό γίνεται δεκανίκι, αδυναμία, σκλαβιά και θα πρέπει να σακατέψει το άτομο και να το εμποδίσει να αναπτυχθεί, να εδραιώσει την μοναδικότητά του, που έγκειται στην ανακάλυψη από τον ίδιον και για τον ίδιον αυτής της απόλυτης κι ανεπιφύλακτης άνευ όρων Αλήθειας.

Αυτός λοιπόν είναι άλλος ένας λόγος που αποφάσισα, μια και τυχαίνει να είμαι επί κεφαλής του Τάγματος, να το διαλύσω. Δεν πρόκειται για κανένα μεγαλειώδες ανδραγάθημα, γιατί δεν θέλω οπαδούς, ακολούθους, και το εννοώ. Από την στιγμή που ακολουθείτε κάποιον, παύετε να ακολουθείτε την Αλήθεια . Αυτοί, λοιπόν, είναι μερικοί από τους λόγους για τους οποίους ύστερα από προσεκτική μελέτη δυο χρόνων πήρα ετούτη την απόφαση. Δεν προέρχεται από μια στιγμιαία παρόρμηση. Κανένας δεν με έπεισε για αυτό - δεν πείθομαι για τέτοια πράγματα. Δυο χρόνια τώρα σκέφτομαι - αργά, προσεκτικά, υπομονετικά- να διαλύσω το Τάγμα.

Μπορείτε να φτιάξετε άλλες οργανώσεις και να περιμένετε κάποιον άλλον. Ούτε αυτό με απασχολεί, ούτε η δημιουργία νέων κλουβιών ή νέων διακοσμήσεων στα παλιά κλουβιά. Η μόνη έγνοιά μου είναι να κάνω τον άνθρωπο, χωρίς όρους, απόλυτα ελεύθερο.»


Μετά από αυτήν την δήλωση, επέστρεψε πίσω όλα τα χρήματα και την ακίνητη περιουσία στους δωρητές. Και δεν έφτανε μόνο αυτό, είχε δυσαρεστήσει τους ανθρώπους που του είχαν εμπιστευτεί όλη αυτήν την περιουσία και όλους αυτούς που πίστευαν στο πρόσωπό του. Τελικά, μετά από αυτήν την απόφαση του, ευαισθητοποιήθηκαν άνθρωποι από εντελώς διαφορετικά είδη σκέψης, άνθρωποι που ήθελαν να ακούσουν «κάτι ακόμα». Έτσι, δημιουργήθηκε σιγά σιγά ένας νέος κύκλος ανθρώπων που ήθελαν να μιλήσουν προσωπικά μαζί του. Αυτός ο κύκλος μεγάλωσε με αποτέλεσμα ο Κρισναμούρτι να βρίσκεται αντιμέτωπος με ακροατήρια των δυο ή ακόμα και τριών χιλιάδων ανθρώπων.

Όλα αυτά έγιναν χωρίς στόμα με στόμα, χωρίς κάποια διαφήμιση. Και αυτά ήταν μόνο η αρχή. Μετά από μερικές δεκαετίες, ο Κρισναμούρτι παρασημοφορήθηκε για το έργο του από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, ήταν πρόεδρος του Ιδρύματος Κρισναμούρτι το οποίο χρηματοδότησε την δημιουργία σχολείων τα οποία δεν θα μεγάλωναν τα παιδιά με οποιουδήποτε είδους «προκαταλήψεις», είχε εκατοντάδες συζητήσεις με ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα σε όλον τον κόσμο.

Ποιος ήταν όμως, ο πυρήνας της φιλοσοφίας του Κρισναμούρτι;

Όπως ο ίδιος είχε δηλώσει το 1974:

«Η αλήθεια είναι μια χώρα χωρίς κανέναν δρόμο προς αυτήν. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να έρθει σε αυτήν μέσα από οποιονδήποτε οργανισμό, οποιοδήποτε «πιστεύω» οποιοδήποτε δόγμα, ιερωμένο ή τελετουργία ούτε μέσα από φιλοσοφική γνώση και ψυχολογικές τεχνικές. Πρέπει κανείς να τη βρει στον καθρέπτη στον σχέσεων, μέσα από την παρατήρηση και όχι μέσα από την διανοητική ανάλυση ή ενδοσκοπική ανατομία.

Ο άνθρωπος έχει χτίσει μέσα του εικόνες, για να έχει μια αίσθηση ασφάλειας, εικόνες θρησκευτικές, πολιτικές, προσωπικές. Αυτές εκδηλώνονται σαν σύμβολα, ιδέες, πεποιθήσεις. Το βάρος τους κυριαρχεί στις σχέσεις του ανθρώπου, στις σχέσεις του στην καθημερινή ζωή. Το περιεχόμενο αυτής της συνείδησης, είναι η ίδια η συνείδηση. Το περιεχόμενο είναι κοινό σε όλη την ανθρωπότητα. Η ατομικότητα, είναι το όνομα, το σχήμα και η επιφανειακή διαπαιδαγώγηση που αποκτά από το περιβάλλον του. Η μοναδικότητα του ατόμου δεν έγκειται στο επιφανειακό αλλά στην πλήρη ελευθερία του από περιεχόμενο της συνείδησης.

Η ελευθερία δεν είναι αντίδραση, η ελευθερία δεν είναι επιλογή. Είναι ανθρώπινη υποκρισία το ότι επειδή έχει επιλογές ο άνθρωπος είναι ελεύθερος. Ελευθερία είναι η καθαρή παρατήρηση χωρίς κατεύθυνση, χωρίς τον φόβο της τιμωρίας και της ανταμοιβής. Η ελευθερία είναι χωρίς κίνητρο, η ελευθερία δεν βρίσκεται στο τέλος της εξέλιξης του ανθρώπου αλλά στο πρώτο βήμα της ύπαρξης. Με την παρατήρηση αρχίζει κανείς να ανακαλύπτει την έλλειψη ελευθερίας. Η ελευθερία βρίσκεται στην επίγνωση χωρίς επιλογή. Η πλήρης άρνηση είναι η ουσία του θετικού. Όταν υπάρχει άρνηση όλων εκείνων που δεν είναι αγάπη- επιθυμία, ευχαρίστηση- τότε υπάρχει αγάπη, με την δική της συμπόνια και νοημοσύνη.»

πηγη: http://www.amity.gr/

Ο Κρισναμουρτι, περιγραφοντας σ'ενα γραμμα του στην Ανν Μπεζαντ και στον Λεντμπιτερ, μια "φωτεινη" εμπειρια του σε νεαρη ηλικια, κατα την διαρκεια αυτου που αργοτερα εγινε γνωστο σαν " διαδικασια" , τελειωνει ετσι την διηγηση του:

Ήμουν απέραντα ευτυχισμένος γιατί είδα.

Τίποτα πια δεν μπορεί να είναι το ίδιο.

Ήπια τα καθαρά και αμόλυντα νερά της πηγής της ζωής και χόρτασα τη δίψα μου.

Ποτέ πια δεν θα διψάσω.

Ποτέ πια δεν θα βρεθώ σε απόλυτο σκοτάδι·

είδα το Φως.

Άγγιξα τη συμπόνια που θεραπεύει κάθε θλίψη και βάσανο.

Αυτό δεν θα είναι για μένα, αλλά για τον κόσμο.

Στάθηκα στην κορφή του βουνού κι αντίκρισα τις παντοδύναμες Υπάρξεις.

Είδα το λαμπρό Φως που θεραπεύει.

Η κρήνη τηςΑλήθειας μου αποκαλύφθηκε και το σκοτάδι διαλύθηκε.

Αγάπη σ' όλη της τη δόξα μεθυσε την καρδιά μου.

Η καρδιά μου ποτέ πια δεν θα 'ναι κλειστή.

Ήπια από την 'κρήνη της Χαράς και της αιώνιας Ομορφιάς.

Είμαι μεθυσμένος από Θεό.

Λίγο πιο πάνω στο ίδιο γράμμα έγραφε:

Την πρώτη μέρα, ενώ βρισκόμουν σ' εκείνη την κατάσταοη κι είχα περισσότερη συνείδηση των γύρω μου, δοκίμασα την πιο εκπληκτική εμπειρία. Ήταν ένας άντρας εκεί, που έφτιαχνε το δρόμο· Αυτός ο άντρας ήμουν εγώ· Η αξίνα που κρατούσε ήμουν εγω. Η ίδια η πέτρα που πελεκούσε ήταν μέρος από μένα. Το τρυφερό φύλλο χλοης ηταν η ίδια η ύπαρξη μου και το δέντρο δίπλα στον άντρα ήμουν εγώ. Μπορούσα ακόμα να νιώθω και να σκέφτομαι όπως ο εργάτης και μπορούσα να αισθανθώ τον αέρα να διαπερνάει το δέντρο. Ενιωθα ακόμα κι αυτό το μυρμηγκάκι πάνω στο φύλλο της χλόης. Τα πουλιά, η σκόνη ο ίδιος ο θόρυβος ήταν μέρος από μένα. Ακριβώς εκείνη τη στιγμή ένα αυτοκίνητο περνούσε σε κάποια απόσταση· ήμουν ο οδηγός, η μηχανή και τα λάστιχα. Καθώς το αυτοκίνητο απομακρυνόταν, απομακρυνόμουν κι εγώ απ' τον εαυτό μου. Βρισκόμουν μέσα στο κάθε τι, ή μάλλον το κάθε τι βρισκόταν μέσα μου, άψυχο ή έμψυχο, το βουνό, το σκουλήκι κι όλα τα πλάσματα που ανασαίνουν. Ολόκληρη την ημέρα έμεινα σ' αυτή την ευτυχισμένη κατάσταση.

Ο Κρισναμουρτι πεθαινει στα ενενήντα του και η Μαίρη Λάτιενς τελειώνει τη σειρά των τριών βιβλίων, της μόνης αυθεντικής βιογραφίας αυτού του εξαιρετικού ανθρώπου (The Years of Awakening, The Years of Fulfilment, The Open Door). Η Μαίρη Λάτιενς γνώριζε τον Κρισναμούρτι από την εποχή που εκείνος πρωτοήρθε στην Αγγλία με τους θεοσοφιστές, σαν ο μελλοντικός Μεσσσίας, ρόλο που απαρνήθηκε το 1929. Κανείς δεν ειχε περισσότερες δυνατότητες από τη Μαίρη Λάτιενς να δει τη ζωή του Κρισναμούρτι συνολικά και να αναζητήσει απάντηση στο ερώτημα:

«Ποιος ή τι ήταν ο Κρισναμούρτι;»

Ο ίδιος ήταν πολύ συγκεκριμένος ως προς το τι δεν ήταν: δεν ήταν γκουρού και απεχθανόταν τη σχέση γκουρου-μαθητή• δεν ήταν ηγέτης θρησκευτικής οργάνωσης κι επέμενε ότι όλες αυτές οι οργανώσεις είναι εμπόδια στην αλήθεια• αυτό που είχε να πει δεν αφορούσε μόνο μια ελίτ αλλά όλους τους ανθρώπους εξίσου και, όπως έλεγε, μόνη του φροντίδα ήταν να απελευθερώσει τον άνθρωπο από οτιδήποτε τον εμποδίζει να ανακαλύψει την αλήθεια για τον εαυτό του.

Ο Κρισναμούρτι έφερνε κατανόηση κι όχι παρηγοριά. Μια λιτή φιλοσοφία, που έδωσε το ερέθισμα σε χιλιάδες ανθρώπους σ' ολόκληρο τον κόσμο να αναζητήσουν μια ριζική ψυχολογική αλλαγή μέσα τους, ως μόνο μέσον για να φέρουν ένα τέλος στη βία και στη θλίψη. Ο Κρισναμούρτι δεν ήταν μόνο ένας εκπληκτικός δάσκαλος αλλά κι ένας άνθρωπος βαθιά στοργικός, που του άρεσε να γελά.

To κοινο στις ομιλιες του κρισναμουρτι δεν ηταν μεγαλο. Κυμαινοταν ανάμεσα στα 1.000 με 5.000 άτομα, αναλογα με το μέγεθος της αίθουσας ή της τέντας όπου μιλούσε.

Τι μπορούσε να ελκύει όσους πήγαιναν να τον ακούσουν;

Αξιοσημείωτο ήταν ότι υπήρχαν και κάποιοι λίγοι χίππις ανάμεσα στο ακροατήριο, αν και έτσι κι αλλοιώς οι περισσότεροι ήταν νέοι. Το κοινό του στην πλειοψηφία το αποτελούσαν άνθρωποι ευγενικοί και καλοντυμένοι, εξίσου άντρες και γυναίκες, που τον άκουγαν σοβαρά και με εσωτερική ενταση, παρόλο που δεν είχε το χάρισμα του ρήτορα.

Η διδασκαλία του δεν είχε πρόθεση να φέρει παρηγοριά αλλά να ταρακουνήσει τους ανθρώπους προς μια επίγνωση της επικίνδυνης κατάστασης του κόσμου, για την οποία κάθε άτομο είναι υπεύθυνο, εφόσον σύμφωνα με τον ίδιον, κάθε άτομο ηταν ο κόσμος σε μικρογραφία.

Μέρος της έλξης που ασκούσε ο Κρισναμσύρτι ήταν χωρίς αμφιβολία η εμφάνιση του. Εκτός του ότι στα νιάτα του ήταν εκπληκτικά όμορφος, ακό­μα και σε μεγάλη ηλικία εξακολούθησε να έχει όμορφη σιλουέτα, κορμοστασιά και παράστημα. Όμως περισσότερο απ' όλα, αυτό που έφερνε τον κό­σμο κοντά του ήταν ο προσωπικός του μαγνητισμός. Δημόσια μπορεί να μιλούσε αυστηρά, σχεδόν σκληρά καμιά φορά, όμως στις ατομικές συνομι­λίες ή σε μικρές ομάδες υπήρχε μια αίσθηση μεγάλης ζεστασιάς και τρυφερότητας.

Αν και δεν του άρεσε να τον αγγίζουν, πολύ συχνά, όποτε καθόταν και κουβέντιαζε με κάποιον, μπορεί να έσκυβε για ν' ακουμπήσει το χέρι του στο μπράτσο ή στο γόνατο του άλλου.Του άρεσε ακόμα να κρατά σφιχτά το χέρι ενός φίλου ή κάποιου που είχε έρθει κοντά του για βοήθεια.. Πάνω απ' όλα, όταν δε μιλούσε σοβαρά, αγαπούσε να γελά και να κάνει αστεία, να λέει ανέκδοτα και να διηγείται ή ν' ακούει χαζοϊστορίες. Το δυνατό και βαθύ γέλιο του ήταν μεταδοτικό κι ευχάριστο.

Το γεγονός ότι υπάρχει ένα διατηρούμενο ή ακόμα και αυξανόμενο εν­διαφέρον για τον Κρισναμούρτι μετά το θάνατο του δείχνει, νομίζω, ότι μέσα από τις βιντεοταινίες και τις κασέττες μεταδίδεται, όχι μόνο μέρος από τον προσωπικό μαγνητισμό του, αλλά και ότι η διδασκαλία του είναι ένα μήνυμα για το σήμερα, που οι άνθρωποι το θέλουν απελπισμένα. Μπο­ρεί κανείς να μη συμφωνήσει με πολλά απ' αυτά που είπε, αλλά δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ειλικρίνεια του.

.

Το απορρητο Φως της Μεταμόρφωσης του Κυρίου.

Στην Καινή Διαθήκη και κυρίως στα τέσσερα ευαγγέλια, έχουν καταγραφεί τα λόγια και τα έργα του Ιησού Χριστού του ιδρυτή της χριστιανικής θρησκείας. Κάθε ευαγγελιστής με το δικό του τρόπο παρουσίασε τα πιο αξιομνημόνευτα περιστατικά από τη ζωή του υιού του Θεού είτε αφηγούμενος τις προσωπικές του εμπειρίες είτε καταγράφοντας την μαρτυρία άλλων πρωταγωνιστών.

Η ζωή του Ιησού σηματοδοτείται από πέντε σπουδαία περιστατικά. Αυτά κατά σειρά συμβάντων είναι η Γέννηση, η Βάπτιση, η Μεταμόρφωση, η Σταύρωση και η Ανάσταση. Ο χριστιανικός κόσμος έχει δώσει ιδιαίτερη σημασία στο πρώτο και στο τελευταίο συμβάν, δηλαδή στη Γέννηση και στην Ανάσταση. Οι Ρωμαιοκαθολικοί μάλιστα και οι Προτεστάντες γιορτάζουν με ιδιαίτερη λαμπρότητα τη Γέννηση ενώ αντίστοιχα οι Ορθόδοξοι στην Ανάσταση του Χριστού.


Τα υπόλοιπα όμως περιστατικά δεν υπολείπονται καθόλου σε βαρύτητα και σημασία στην ανελικτική πορεία του Ιησού Χριστού. Πόσο μάλλον που σε δύο από αυτά, τη Βάπτιση και τη Μεταμόρφωση έχουμε και Θεοφάνια. Έχουμε δηλαδή την παρουσία του ίδιου του Θεού. Στη Βάπτιση εμφανίζεται το Άγιο Πνεύμα και ακούγεται η φωνή του Θεού αλλά αυτό γίνεται αντιληπτό μόνο από τον ίδιο τον Ιησού ενώ στη Μεταμόρφωση, ο Θεός παρουσιάζεται και τον αντιλαμβάνονται τρεις από τους μαθητές του Ιησού.


Και είναι πραγματικά σπουδαίο γεγονός από πολλές απόψεις. Αναλύοντας τα δεδομένα που αφηγούνται οι ευαγγελιστές, τόσο ένας Χριστιανός, όσο κι ένας μελετητής του Εσωτερισμού, θα ανακαλύψουν πολύ σημαντικά στοιχεία που αφορούν στην πίστη ή στην έρευνά τους.

Μια προσέγγιση του ευαγγελίου ως χρονικό της εποχής, μάς δίνει γρήγορα την εικόνα και την κατάσταση των ημερών εκείνων. Ο Ιησούς έχει ήδη ξεκινήσει το μεγάλο του έργο. Όμως, όπως συχνά έλεγε στους μαθητές του δεν είχε έρθει ακόμα η ώρα του. Διδάσκοντας λοιπόν και βοηθώντας τον κόσμο, απομακρύνθηκε από την Ιουδαία, επισκεπτόμενος τη Γαλιλαία και τη Δεκάπολη, περιοχές όπου υπήρχαν πολλοί εθνικοί κι ο έλεγχος του ιερατείου της Ιερουσαλήμ δεν ήταν τόσο μεγάλος. Ο Δάσκαλος πέρασε συνοδευόμενος από τους μαθητές του με ένα καΐκι στη βόρεια όχθη της θάλασσας της Γαλιλαίας, ξεκινώντας μια περιοδεία στην ευρύτερη περιοχή των χωριών της Καισαρείας του Φιλίππου.

Είναι μια περίοδος που ο Ιησούς έχει πραγματοποιήσει μεγάλα θαύματα ενώπιον πολλών και έχει αρχίσει να απευθύνει το κήρυγμά του σε μεγάλα πλήθη ανθρώπων. Τα νοήματα των λόγων του είναι τόσο υψηλά, που πολλές φορές είναι ακατάληπτα ακόμα κι από τον στενό κύκλο των δώδεκα μαθητών. Γι’ αυτό, πολλές φορές απευθύνεται στον απλό κόσμο μιλώντας με παραβολές. Σε μια ομιλία του μπροστά στους μαθητές και στο υπόλοιπο συγκεντρωμένο πλήθος, προανήγγειλε το θάνατο και την ανάστασή του.

Έξι μέρες μετά από την ομιλία αυτή (οκτώ κατά τον ευαγγελιστή Λουκά), ο Ιησούς διάλεξε τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη κι ανέβηκαν σε ένα ψηλό βουνό για να προσευχηθούν. Τότε μπροστά στους μαθητές ο Ιησούς παρουσιάζεται με το πρόσωπό του να λάμπει σαν ήλιος και τα λευκά ρούχα του να αστράφτουν. Κοντά στον Ιησού εμφανίζονται κι αρχίζουν να συνομιλούν μαζί του ο Μωυσής κι ο Ηλίας• δυο σημαίνουσες προσωπικότητες της Παλαιάς Διαθήκης.

Η εικόνα αυτή τάραξε τους μαθητές. Κι όταν φάνηκε πως οι συνομιλητές θα αποχωρίζονταν, τότε ο Πέτρος τόλμησε να παρέμβει και να προτείνει να φτιάξει μια σκηνή για τον καθένα τους. Μιλούσε σαστισμένος από το θέαμα μα προτού τελειώσει τη φράση του, ένα σύννεφο λαμπρό ήρθε από πάνω τους και τους σκέπασε. Μια φωνή ακούστηκε από αυτό να τους λέει:


«Αυτός είναι ο αγαπητός μου γιος, να τον ακούτε.»


Το γεγονός αυτό κατατρόμαξε τους μαθητές που έπεσαν με το πρόσωπο στη γη. Ο Ιησούς τους πλησίασε τότε και τους καθησύχασε. Ήταν πλέον μόνοι τους και πήραν το δρόμο της επιστροφής. Τους έδωσε εντολή να μην πουν σε κανένα από αυτά που είδαν μέχρι την ανάσταση του υιού του ανθρώπου από τους νεκρούς. Οι μαθητές αφού ξεπέρασαν τον τρόμο τους άρχισαν διάφορες ερωτήσεις. Οι δύο ευαγγελιστές Ματθαίος και Μάρκος αναφέρουν πως ζητούσαν επεξήγηση των γραφών για την έλευση του Ηλία και ο Ιησούς επαλήθευσε τις γραφές λέγοντάς τους πως ο Ηλίας ήρθε αλλά οι άνθρωποι του επιφύλαξαν άσχημο τέλος. Επισήμανε μάλιστα πως παρόμοια αντιμετώπιση θα είχε κι ο γιος του ανθρώπου.


Να πώς περιγράφει το περιστατικό ο ευαγγελιστής Ματθαίος:

Και μετά από έξι μέρες, ο Ιησούς παίρνει ιδιαιτέρως τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον αδερφό του Ιωάννη και τους ανεβάζει σε ένα ψηλό βουνό.


Και μεταμορφώθηκε μπροστά τους και έλαμψε το πρόσωπό του σαν ήλιος και τα ρούχα του έγιναν λευκά σαν το φως.


Και παρουσιάστηκαν σε αυτούς ο Μωυσής και ο Ηλίας να συνομιλούν με αυτόν.
Απευθυνόμενος στον Ιησού είπε ο Πέτρος: «Κύριε, καλό είναι να μείνουμε εδώ. Αν θέλεις θα φτιάξουμε εδώ τρεις σκηνές• μία για σένα, μία για το Μωυσή και μία για τον Ηλία.»

Κι ενώ μιλούσε ακόμα, ένα φωτεινό σύννεφο έριξε πάνω τους τη σκιά του και μια φωνή από το σύννεφο έλεγε:


«αυτός είναι ο αγαπημένος μου γιος στον οποίο εκδήλωσα την επιδοκιμασία μου. Να τον ακούτε.»


Όταν το άκουσαν οι μαθητές έπεσαν με το πρόσωπο στη γη και φοβήθηκαν πολύ.
Κι αφού πλησίασε ο Ιησούς τούς άγγιξε και είπε:


«σηκωθείτε και μη φοβάστε.»


Σηκώνοντας το βλέμμα τους δεν είδαν κανένα παρά μόνο τον Ιησού.


Κι ενώ κατέβαιναν από το βουνό, ο Ιησούς τους έδωσε την εντολή:
«μην πείτε σε κανένα για το όραμα μέχρι να αναστηθεί από τους νεκρούς ο γιος του ανθρώπου.»


Και οι μαθητές τον ρώτησαν:
«Γιατί λοιπόν λένε οι Γραμματείς ότι πρέπει να έρθει πρώτος ο Ηλίας;»

Κι ο Ιησούς τους απάντησε: «Ο Ηλίας θα προηγηθεί και θα τακτοποιήσει τα πάντα.
Σας λέω λοιπόν ότι ο Ηλίας ήρθε ήδη και δεν τον αναγνώρισαν αλλά του έκαναν ό,τι ήθελαν. Τα ίδια θα πάθει και ο γιος του ανθρώπου από αυτούς.»
Τότε οι μαθητές κατάλαβαν ότι τους μίλησε για τον Ιωάννη το Βαπτιστή.



Στη Μεταμόρφωση λοιπόν του Κυρίου παρουσιάζονται έξι πρόσωπα, κατέχοντας κύριο ή δευτερεύοντα ρόλο στα όσα διαδραματίζονται. Ο Ιησούς βρίσκεται στο κέντρο, όπου μεταμορφωμένος πλέον συνομιλούσε με το Μωυσή και τον Ηλία και κοντά τους παρευρίσκονται ως παρατηρητές οι τρεις μαθητές Πέτρος, Ιάκωβος και Ιωάννης. Δεν είναι τυχαία η σύνθεση αυτής της ομάδας. Κάθε πρόσωπο έχει την ιδιαίτερη σημασία και συμβολισμό στη Μεταμόρφωση του Λυτρωτή. Καταρχάς, γιατί παρουσιάζονται ο Μωυσής και ο Ηλίας; Είναι φυσικά και οι δύο τους πολύ σημαντικά πρόσωπα για το λαό του Ισραήλ και ο καθένας τους διαδραμάτισε πολύ σπουδαίο ρόλο στην εποχή που έζησε.

Ο Μωυσής ήταν ο άνθρωπος που ήρθε πρόσωπο με πρόσωπο με το Θεό, έλαβε τους νόμους του και τους παρέδωσε στους Ισραηλίτες. Ο Ηλίας ήταν αυτός που εφάρμοσε το μωσαϊκό νόμο με τον πιο δυναμικό τρόπο και πάλεψε να εξυψώσει την ηθική στάθμη των συγχρόνων του βασιλέων. Και οι δυο τους, αν μελετήσουμε την Παλαιά Διαθήκη, βλέπουμε πως αξιώθηκαν να δουν το Θεό. Και οι δυο τους επίσης δεν είχαν φυσιολογικό τέλος όπως οι άλλοι θνητοί.

Ο Μωυσής έχει μάλιστα κι αυτός την εμπειρία της μεταμόρφωσης. Όμως πριν από τη μεταμόρφωσή του, πήρε κατ’ εντολή του Θεού μαζί του τρεις ακολούθους του, τον Ααρών, το Ναδάδ και τον Αβιούδ και 70 πρεσβύτερους κι ανέβηκε στο όρος Χωρήβ. Εκεί ο Μωυσής έκανε θυσία και με το αίμα από τα σφάγια ράντισε το λαό για να σφραγίσει τη Διαθήκη του Θεού με τον περιούσιο λαό Του. Ο Ιησούς Χριστός σε αντίθεση με το Μωυσή, θα είναι ο ίδιος που με το αίμα του θα σφραγίσει την Καινή Διαθήκη του Θεού προς την ανθρωπότητα.



Ο Μωυσής όπως αναφέρεται στο Δευτερονόμιο πέθανε μόνος του, και κανείς δεν έμαθε για την ταφή του. Για τους Ιουδαίους αυτό υποδηλώνει πως ο Μωυσής στην πραγματικότητα δεν πέθανε και πως ο Θεός τον κάλεσε κοντά του ως επιβράβευση για τον εκπληκτικό βίο που διήγε. Κάτι τέτοιο δεν ηχεί παράξενα στην ιουδαϊκή σκέψη μια και έχει προηγηθεί το περιστατικό του Ενώχ• ενός άλλου καταπληκτικού ανθρώπου που βρισκόταν τόσο κοντά στο Θεό που τον πήρε μαζί του στο ουράνιο βασίλειο.

Αργότερα παρουσιάζεται και ο Ηλίας με την ανάληψή του να έχει κι αυτός ένα εντυπωσιακό τέλος. Ένα πύρινο άρμα τον άρπαξε στους ουρανούς και την ώρα που ανυψωνόταν, ο Ηλίας έριξε τη μηλωτή του στο διάδοχό του Ελισαίο. Στην ιουδαϊκή παράδοση αναφέρεται πως ο Ηλίας θα προηγηθεί του Μεσσία κάτι που κατηγορηματικά επιβεβαιώνει ο Ιησούς προς τους μαθητές του.


Ότι δηλαδή, ο Ηλίας είχε ήδη έρθει ενσαρκωμένος ως Ιωάννης ο Βαπτιστής. Για το λόγο αυτό στη χριστιανική παράδοση ο Ηλίας επονομάζεται και Πρόδρομος. Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει ορίσει τη γιορτή του κατά την ανατολή στον ορίζοντα του αστερισμού του Κυνός και η λατρεία του πανηγυρίζεται σχεδόν πάντα σε ομώνυμα εκκλησάκια σε κορυφές βουνών.


Ήταν λοιπόν κοινή πεποίθηση για τους Ιουδαίους πως ο Μωυσής και ο Ηλίας είχαν νικήσει το θάνατο γι’ αυτό και παρουσιάζονται ως συνομιλητές του Ιησού Χριστού. Ο Μωυσής αντιπροσωπεύει τον Γραπτό Λόγο του Θεού, ο Ηλίας τον Εφαρμοσμένο Λόγο Του και ο Ιησούς Χριστός είναι ο ίδιος ο Λόγος ενσαρκωμένος. Έτσι, στο όρος Θαβώρ η εβραϊκή παράδοση συναντά τον Χριστό που ετοιμάζει πλέον τη νέα οδό για ολόκληρη την ανθρωπότητα κι όχι μόνο για έναν περιούσιο λαό. Και ο νέος δρόμος θα χαραχτεί από τους τρεις μαθητές που παρακολουθούν τα τεκταινόμενα.

Όμως γιατί επιλέχθηκαν αυτοί οι τρεις κι όχι κάποιοι άλλοι; Ποιος ήταν ο λόγος που ο Ιησούς επέλεξε από τους «δώδεκα» αυτούς τους συγκεκριμένους; Από τα λόγια των ευαγγελίων τεκμαίρεται πως υπήρχαν αρκετοί κύκλοι μαθητών. Ακόμα και ανάμεσα στους δώδεκα υπήρχε διαφορά. Η τριάδα αυτών των μαθητών φαίνεται πως αποτελούσε την εσώτερη ομάδα του Δασκάλου. Είναι οι πρώτοι μάρτυρες του μεγαλείου του Χριστού στο όρος Θαβώρ και οι πρώτοι που έμαθαν στο όρος των Ελαιών, στη Γεσθημανή, από τον ίδιο το Χριστό για την έλευση της ώρας του Υιού του Ανθρώπου.

Οι μελετητές του εσωτερισμού θα υποθέσουν πως και οι τρεις τους θα είχαν ιδιαίτερες ικανότητες. Τέτοιες, που θα τους έδιναν την ευκαιρία να μπορούν να παρακολουθήσουν τη Μεταμόρφωση όχι σε απλό φυσικό επίπεδο αλλά σε ανώτερα πεδία από το φυσικό. Και πραγματικά, αν ήταν να συμβεί κάτι καθαρά σε φυσικό και μόνο επίπεδο, τότε θα μπορούσαν να παρίσταντο όλοι οι μαθητές του Ιησού και όχι μόνο οι πρόκριτοι αυτών.


Άλλωστε η Μεταμόρφωση τι είναι;

Ο Χρυσόστομος ο Θεολόγος αναφέρει χαρακτηριστικά:

«…άνοιξε λίγο, όσο ευδόκησε, από τη θεότητά Του, και έδειξε στους μύστες το Θεό που ενοικούσε μέσα Του!»

Και πού έγινε η Μεταμόρφωση;

Σε ένα υψηλό όρος.

Ένας έμμεσος συμβολισμός για ένα πεδίο πέραν του φυσικού. Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως οι ευαγγελιστές δεν κατονομάζουν το όρος. Η επιτακτική ανάγκη των πιστών να προσδιορίσουν τη φυσική θέση του συμβάντος είναι που αναγκάζουν τη χριστιανική παράδοση να αναζητήσει το ιερό βουνό. Με ποιο τρόπο όμως οι μαθητές θα πετύχαιναν να δουν κάτι μη αντιληπτό από τις φυσικές αισθήσεις; Ένας από τους τρόπους που και στα ίδια τα ευαγγέλια αναφέρεται είναι η ιδιαιτέρως θερμή προσευχή.

Για τον Πέτρο δεν είναι και τόσο δύσκολο να φανταστούμε ότι θα μπορούσε να το πετύχει. Ήταν άνθρωπος με μεσογειακή ιδιοσυγκρασία, και παρουσιάζεται ως ο πρώτος μαθητής που κάλεσε ο Δάσκαλος όταν ξεκίνησε το έργο του. Είναι ο πρώτος που αντιλήφθηκε και δεν δίστασε να ομολογήσει πως ο Ιησούς είναι ο Μεσσίας. Και η απάντηση του Ιησού έτσι όπως διασώζεται από το Ματθαίο είναι αυτή που του έδωσε στα επόμενα χρόνια την πρωτοκαθεδρία μεταξύ των αποστόλων:

«Μακάριος είσαι Σίμωνα Βαριωνά (γιε του Ιωνά), γιατί αυτό δεν στο αποκάλυψε κάποιος θνητός αλλά ο ουράνιος Πατέρας μου. Κι εγώ σου λέω πως είσαι ο Πέτρος και πάνω στην πέτρα αυτή θα οικοδομήσω την εκκλησία μου στην οποία δεν θα έχουν εξουσία οι πύλες του Άδη. Και θα σου δώσω τα κλειδιά της Βασιλείας των Ουρανών και ό,τι δεσμεύσεις στη γη θα είναι έτσι και στους ουρανούς• ό,τι ελευθερώσεις στη γη θα είναι ελεύθερο και στους ουρανούς.» (Ματθ. ιστ’, 18 – 19).

Ο Ιάκωβος κι ο Ιωάννης ήταν ο τρίτος κι ο τέταρτος αντίστοιχα μαθητής που κάλεσε ο Ιησούς κοντά του. Όταν έκανε την εκλογή των δώδεκα μαθητών, απέδωσε στα δυο αδέρφια το χαρακτηρισμό Βοανηργές που σημαίνει τα Παιδιά της Βροντής (Μάρκ. γ’, 17). Πολλοί αναλυτές αυτό το αποδίδουν στην εκρηκτική ιδιοσυγκρασία και τον υπερβολικό ζήλο που χαρακτήριζε τα δυο αδέρφια στα πρώτα χρόνια. Ο Λουκάς αφήνει μια αδιάψευστη μαρτυρία για αυτό, στο χωρίο όπου περιγράφει την αφιλόξενη στάση των Σαμαρειτών όταν αρνήθηκαν να υποδεχθούν τον Ιησού σε ένα ταξίδι του. Τα δύο αδέρφια τότε ρώτησαν τον Ιησού:


«Κύριε θέλεις να ζητήσουμε να κατεβεί φωτιά από τον ουρανό και να τους καταστρέψει όπως έκανε και ο Ηλίας;» (Λουκ. θ’, 54).


Φυσικά ο Ιησούς τους επέπληξε αυστηρά λέγοντάς τους πως ξέχασαν από ποιο πνεύμα καθοδηγούνται. Ο Ιάκωβος τελικά μαρτύρησε επί Ηρώδη του Αγρίππα περίπου το 44 μ.Χ. Ο Ιωάννης ήταν ο μαθητής «Ον αγάπα» ο Ιησούς, ο μοναδικός μαθητής παρών στη Σταύρωση του Κυρίου ο οποίος τότε του εμπιστεύτηκε τη μητέρα του την Παναγία. Χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους στυλοβάτες της πρώτης εκκλησίας της Ιερουσαλήμ.

Για τη Μεταμόρφωση του Σωτήρα, ο Γρηγόριος Παλαμάς είναι κάθετος όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο την αντιλήφθηκαν οι μαθητές. Αναφέρει στη σχετική Ομιλία του:

«Καθώς λοιπόν προσευχόταν με τον τρόπο αυτό, έλαμψε και φανερώθηκε με απόρρητο τρόπο εκείνο το απόρρητο Φως στους πρόκριτους από τους Μαθητές, για να δείξει ότι η προσευχή είναι πρόξενος της μακάριας εκείνης θέας, και να μάθουμε ότι με το να προσεγγίζουμε το Θεό με την αρετή και να ενώνεται ο νους μας με Εκείνον, βγαίνει μέσα μας και παρουσιάζεται η λάμψη εκείνη που προσφέρεται σε όλους και γίνεται ορατή σ’ αυτούς που με πραγματική αγαθοεργία και ειλικρινή προσευχή ανατείνουν αδιάλειπτα τον εαυτό τους προς το Θεό…

Ούτε λοιπόν γίνεται, ούτε απογίνεται, ούτε ακόμη περιγράφεται, ούτε και υποπίπτει στην αισθητική δύναμη το Φως της Μεταμόρφωσης του Κυρίου, αν και γίνεται ορατό στους σωματικούς οφθαλμούς και διαρκεί μόνον για λίγο και σε μικρή κορυφή του όρους. Αυτό βέβαια συνέβη, με τη μετάβαση από τη σάρκα στο πνεύμα την οποία υπέστησαν οι μύστες του Κυρίου μέσω της ανταλλαγής των αισθήσεων την οποία ενήργησε μέσα τους το Πνεύμα. Γι αυτό είδαν αυτό το απόρρητο Φως που τους χάρισε σε κάποιο μέτρο, η δύναμη του Θείου Πνεύματος. Αυτό δεν το γνωρίζουν όσοι σήμερα βλασφημούν τούτο το Φως, νομίζοντας ότι οι πρόκριτοι Απόστολοι είδαν το Φως της Μεταμόρφωσης του Κυρίου με την αισθητική και κτιστή δύναμή τους· και έτσι επιχειρούν να υποβιβάσουν σε κτίσμα όχι μόνο εκείνο το Φως, δηλαδή τη δόξα και τη βασιλεία του Θεού, αλλά και τη δύναμη του θείου Πνεύματος, μέσω της οποίας αποκαλύπτονται τα μεγαλεία στους άξιους.»


Η θεολογία του Γρηγορίου Παλαμά


ομολογουμένως είναι δυσνόητη από ένα απλό πιστό ή αναγνώστη των κειμένων του. Όμως αξίζει να εστιάσει κάποιος την προσοχή του στις σαφείς οδηγίες του: «Η πλήρης απόλαυση επιτυγχάνεται με τη συνέλιξη του νου μέσα στον άνθρωπο την οποία οι τέλειοι επιδιώκουν με την ισχυρή θέληση και την προσευχή του Ιησού.»


Όταν μπορέσει ένας άνθρωπος διάγοντας αγνό βίο να μετατρέψει το σώμα του σε οίκο πνευματικού φωτός, τότε αυτό το φως μπορεί να εκδηλωθεί ώστε να γίνει ορατό. Το πρόσωπο και το σώμα του φωτίζονται όπως και του Ιησού. Η Μεταμόρφωση μπορεί να εξηγηθεί ως η εκδήλωση του σώματος που η εσωτερική πνευματική παράδοση αποκαλεί «σώμα της δόξας». Αυτή η εκδήλωση μπορεί να είναι τόσο έντονη, ώστε ένα εκτυφλωτικό κύμα φωτός μοιάζει να ξεχύνεται από τα βάθη του ανθρώπου και να πυρακτώνει όλο του το σώμα.

Στους μελετητές του εσωτερισμού είτε πρόκειται για τον εσωτερικό Χριστιανισμό, την Καμπάλα, τη Θεοσοφία, είτε τέλος για τις θρησκείες του νόμου του Ντάρμα (Ινδουισμός, Βουδισμός κτλ), είναι γνωστός ο χωρισμός του σώματος του ανθρώπου σε διάφορα επίπεδα που ανάλογα με την παράδοση διαφέρουν τόσο σε αριθμό όσο και στην ονομασία. Στην ουσία όμως υπάρχει σε όλους η κοινή αντίληψη πως υπάρχει και κάτι πιο σύνθετο στη δομή του ανθρώπινου σώματος πέρα από το απλό φυσικό σώμα. Μια από αυτές τις παραδόσεις χωρίζει το σώμα σε επτά μέρη: Φυσικό, Αιθερικό, Αστρικό, Διανοητικό, Αιτιατό, Βουδικό και Ατμικό. Κάποιοι προτιμούν το Φυσικό και το Αιθερικό να μην τα διαχωρίζουν αλλά στην περίπτωσή μας δεν είναι λάθος να αναφερθούμε σε επτά σώματα αντί των επικρατέστερων έξι.


Το σώμα της δόξας, αρχικά είναι ένας σπόρος που βρίσκεται στο αιθερικό σώμα τού ανθρώπου που αποτελεί το δίδυμο τού φυσικού σώματος το οποίο γι’ αυτό συχνά αναφέρεται και ως Διπλό Αιθερικό. Ο μαθητής πρέπει να εργαστεί με αυτόν το σπόρο που βρίσκεται στο Αιθερικό του σώμα.


Με αγνές σκέψεις, με ισχυρή θέληση για ένωση με το θείο, με καθαρό διαλογισμό και θερμή προσευχή και γενικά με μια ισορροπημένη φυσική ζωή ελεγχόμενη από την πνευματικότητα, κάποτε μπορεί σε μια ώριμη ψυχή να προκληθεί, μεταμόρφωση έως τα βάθη των κυττάρων του σώματός της. Στη δομή του σώματος υπάρχουν κάποιες αντιστοιχίσεις που δείχνουν τις σχέσεις και την αλληλεπίδραση των σωμάτων. Τα τρία πρώτα σώματα χαρακτηρίζουν την ατομικότητα της ύπαρξης, τον αιώνιο ανώτερο εαυτό, ενώ τα τέσσερα τελευταία αντιστοιχούν στην προσωπικότητα, το φθαρτό κατώτερο εαυτό της ύπαρξης. Τα ανώτερα σώματα επικοινωνούν με τα κατώτερα με ομόκεντρους κύκλους. Όμως στην περίπτωση του βουδικού σώματος έχουμε μια διπλή αντιστοιχία• ενώνεται τόσο με το αστρικό όσο και με το αιθερικό σώμα. Ο Μύστης χάρη στα ανώτερα αισθήματα του βουδικού σώματος ενεργεί επί του αστρικού σώματος και το εξαγνίζει. Το αστρικό τότε εξαγνισμένο, ενεργεί στο αιθερικό. Άρα το αστρικό είναι το μέσο με το οποίο το βουδικό σώμα ενεργεί στο αιθερικό προκαλώντας έτσι την ανάπτυξη του σώματος της δόξας που βρίσκεται μέσα σε αυτό. Μέσα στο αιθερικό στα ανώτερα στρώματα βρίσκεται επίσης κι ο αντανακλαστικός αιθέρας όπου είναι η έδρα της μνήμης. Πρόκειται όμως για τα απλά προσωπικά αρχεία του ανθρώπου. Αν κάποιος όμως θέλει να συμβουλευτεί τα συμπαντικά αρχεία, τότε πρέπει να ανέβει στο ανώτερο επίπεδο, στο βουδικό σώμα όπου μπορούν να βρεθούν καταγεγραμμένα τα αρχεία όλου του κόσμου.


Στη Μεταμόρφωση του Ιησού Χριστού εκδηλώθηκε μια ξαφνική έκρηξη του πνευματικού σώματος, του σώματος της δόξας, που έγινε αντιληπτή ακόμα και στο φυσικό πεδίο. Αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει κάποιον απροετοίμαστο ή ανίδεο να ανατραπεί από έκπληξη ή να ρίξει το βλέμμα του στη γη. Γιατί δεν θα ήταν το φυσικό φως (το κτιστό φως κατά την Ορθόδοξη Παράδοση) που θα δυσχέραινε την όραση αλλά το πνευματικό φως, το Άκτιστο. Τη στιγμή της Μεταμόρφωσης, δεν είχε έρθει ακόμα η στιγμή να αποσπασθεί το σώμα της δόξας από το φυσικό σώμα του Ιησού Χριστού, μπορούσε όμως από εκείνη τη στιγμή να εκδηλωθεί σε όλη του τη δόξα. Υπάρχουν άνθρωποι που μπόρεσαν να δουν το σώμα της δόξας κάποιων μυστών ευρισκόμενοι σε κατάσταση έκστασης. Κάτι τέτοιο ομολογείται από το Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη.


Χάρη στο σώμα της δόξας, οι Μύστες μπορούν να ταξιδεύουν στο χώρο, να διασχίζουν τα βουνά και να φτάνουν μέχρι το κέντρο της γης επειδή κανένα φυσικό εμπόδιο δεν μπορεί να σταθεί μπροστά του. Κι επειδή αποτελείται από άφθαρτα στοιχεία είναι αθάνατο. Με το σώμα αυτό ένας Μύστης μπορεί να προσφέρει σπουδαίο έργο στην ανθρωπότητα ακόμα και στην περίπτωση που το φυσικό του σώμα έχει πάψει να υφίσταται. Υπό το πρίσμα αυτό τα τελευταία λόγια του Ιησού Χριστού αποκτούν άλλο νόημα:


«κι εγώ θα είμαι πάντα μαζί σας έως τη συντέλεια των αιώνων» (Ματθ. κη’, 20).


Ο σκοπός κάθε πραγματικού μαθητή είναι να κτίσει στα βάθη του φυσικού του σώματος το σώμα της δόξας, το σώμα της αιωνιότητας, το σώμα του Χριστού που είναι το πραγματικό σώμα της Ανάστασης. Ο σωστός μαθητής πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα του Ιησού. Πρέπει να αγαπήσει το Θεό και να θελήσει να του μοιάσει. Να παλέψει δηλαδή για το «καθ’ ομοίωσιν». Και στον σπουδαίο αυτό αγώνα που θα ξεκινήσει δεν θα είναι μόνος. Ένα πλήθος πλασμάτων και δυνάμεων θα τον βοηθήσουν. Αμέτρητοι βοηθοί θα σταλούν από την ουράνια ιεραρχία για να αντικαταστήσουν τα απλά μόρια της ύλης του σώματος με θεϊκά μόρια ώστε στο τέλος να καθαγιαστεί όλο το σώμα. Με τη μεταμόρφωση αυτή ο ναός του ανθρώπου γκρεμίζεται και ξανακτίζεται από την αρχή. Γίνεται πλέον το τελειότερο και φωτεινότερο οικοδόμημα. Κι έτσι μια μέρα το Άγιο Πνεύμα θα μπορέσει να κατοικήσει σε αυτό το Ναό. Κι όταν συμβεί, το σώμα θα δονείται στους ίδιους ρυθμούς με το Ναό του αχανούς Σύμπαντος• της κατοικίας του Θεού.

Με τη Μεταμόρφωση λοιπόν του Σωτήρα, οι Ιουδαίοι αλλά και οι Χριστιανοί, λαμβάνουν ένα πολύ σημαντικό μήνυμα. Ο Ιησούς παίρνει το χρίσμα από τον Ύψιστο και το γεγονός αυτό επισφραγίζεται με την παρουσία του μωσαϊκού Νόμου και του προφητικού λόγου. Ο πιστός λοιπόν της Παλαιάς Διαθήκης, εκπροσωπείται από το Μωυσή και τον Ηλία. Αλλά το ίδιο συμβαίνει και με το λαό της Καινής Διαθήκης. Η επικύρωση έρχεται με τη μαρτυρία του Πέτρου του θεμέλιου λίθου της εκκλησίας, του Ιακώβου που αντιπροσωπεύει τους πρώτους μάρτυρες της πίστης και του Ιωάννη που αντιπροσωπεύει τον εσωτερικό χριστιανισμό. Ο Πέτρος θα αναφερθεί αργότερα με δέος στο περιστατικό αυτό στη δεύτερη επιστολή του:


«Διότι δεν βασιστήκαμε σε κατασκευασμένες ιστορίες για να σας γνωστοποιήσουμε τη δύναμη και την παρουσία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, αλλά ήμαστε αυτόπτες μάρτυρες του μεγαλείου του. Γιατί έλαβε από το Θεό Πατέρα τιμή και δόξα όταν ακούστηκε αυτή η φωνή με μεγαλοπρεπή δόξα: αυτός είναι ο αγαπητός μου γιος που επιδοκιμάζω.» (Πέτρ. β’, 16 – 17).


Ως επίλογος, θα ήταν καλό να παρατεθεί η ευχή του Γρηγορίου Παλαμά από την ομιλία του για τη Μεταμόρφωση του Σωτήρα:

– Μακάρι να λυτρωθούμε όλοι μας με την λάμψη και επίγνωση του άυλου και αΐδιου εκείνου Φωτός της Μεταμόρφωσης του Κυρίου, προς δόξα Αυτού και του άναρχου Αυτού Πατρός και του ζωοποιού Πνεύματος, των οποίων η λαμπρότητα, η θεότητα, η δόξα, η βασιλεία και η δύναμη είναι μία και η αυτή, «νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων».
Γένοιτο. ―

Πηγές:

Παλαιά Διαθήκη
Καινή Διαθήκη
Bible Gateway, http://www.biblegateway.com/
Christmas and Easter in the Initiatic Tradition, Omraam Mikhaël Aïvanhov
Creation: Artistic and Spiritual, Omraam Mikhaël Aïvanhov
You are Gods, Omraam Mikhaël Aïvanhov
Ομιλίες, Γρηγορίου Παλαμά, http://www.saintjohnthebaptist.org
Alternative Christianity, http://www.katinkahesselink.net/christianity/
Transfiguration, http://www.abu.nb.ca/ecm/topics/life8.htm
The fathers of the church, http://www.newadvent.org/fathers/

Στροφη προς τα μεσα. Επιστροφη στην Μητρα.

Ο λύκος της στέππας του Έρμαν Έσσε στη σύγχρονη κοινωνία.


Πίσω από κάθε παραπέτασμα βρίσκεται η ουσία των πραγμάτων. Ο λύκος της στέππας συμβολίζει κάθε άτομο στη σημερινή μας κοινωνία. Η κοινωνία μας με τη σειρά της μεταλλάσσεται σε λύκο της στέππας. Πίσω από τον συμβολισμό του λύκου της στέππας βρίσκεται ένα άτομο μοναχικό και απομονωμένο. Η κοινωνία μας τείνει να ενταχθεί μέσα σε ένα σύστημα κοινωνικού αποκλεισμού.

Τον περασμένο αιώνα υπήρχε ακόμα στο λεξιλόγιό μας ο όρος ομαδικότητα. Σήμερα, δυστυχώς, ο όρος αυτός τείνει να εξαφανιστεί και να αντικατασταθεί από την ορολογία της ατομικότητας. Σημασία σήμερα δεν έχει πώς θα μάθω να λειτουργώ ομαδικά αλλά με ποιους τρόπους θα κοιτάξω να προεκτείνω τα ναρκισσιστικά μου ιδεώδη.

Αίσθηση κάνει το γεγονός ότι μέσα σε κάθε ανθρώπινο πλάσμα ενυπάρχουν και η έννοια της ομαδικότητας αλλά και αυτή της ατομικότητας. Όμως η κοινωνία μας δεν είναι πια σε θέση να συμμαχήσει με τη διπλή της φύση. Σήμερα αυτοί οι δύο όροι βρίσκονται σε έναν συνεχή και θανάσιμο πόλεμο. Ο ένας υπάρχει μόνο και μόνο για να βλάψει και να εξοντώσει τον άλλον. Σήμερα δεν είμαστε πια σε θέση να κατανοήσουμε ότι αυτός ο ‘άλλος’ που πάμε να εξοντώσουμε είναι ουσιαστικά ο ίδιος μας ο εαυτός.

Τείνουμε να ξεχάσουμε ότι ο ‘άλλος’ ουσιαστικά είναι εμείς. Δεν έχει καμία διαφορά από εμάς και όμως εμείς επιμένουμε ότι αυτός ο ‘άλλος’ είναι ο πιο θανάσιμος εχθρός μας. Μοιάζει να απειλεί την ύπαρξή μας και λόγω ενστίκτου και επιβίωσης είναι πολύ πιο εύκολο για εμάς να τον καταστρέψουμε παρά να μπούμε στη διαδικασία ενδοσκόπησης και συμφιλίωσης.

Πώς φτάσαμε όμως στο σημείο της άρνησης και του αποκλεισμού;

Ποιος είναι σε θέση να απαντήσει με σιγουριά αυτήν την ερώτηση;

Ποιος είναι σε θέση να σηκώσει στις πλάτες του τόση παντοδυναμία;

Περιστασιακές στιγμές ευτυχίας χαρακτηρίζουν τη ζωή μας και αυτές βέβαια έρχονται μέσα από ένα πρίσμα ατομικής καταξίωσης μέσα στο σύστημα της κοινωνίας μας. Αν δεν είσαι ‘κάποιος’, τότε αυτόματα χαρακτηρίζεσαι ένα ‘τίποτα’.

Αν είσαι ένα ‘τίποτα’ σύμφωνα πάντα με τους κώδικες της κοινωνίας μας, τότε αυτόματα είναι σαν να μην υπάρχεις.

Το ανθρώπινο πλάσμα είναι γεμάτο από αντιφατικά συναισθήματα και όμως κάνει τα πάντα για να τα αποδιώξει. Ο πόνος που του γεννάται είναι αβάσταχτος, για να τον αντέξει η πλευρά του εκείνη που ανήκει σε αυτή την ‘κάποια’ κοινωνική του καταξίωση.

 

Όμως αυτός ο ‘κάποιος’ γίνεται ξαφνικά ο ‘άλλος’ όταν γυρίζει το βράδυ στο σπίτι του και έρχεται αντιμέτωπος με τη μοναξιά του.

Τότε αρχίζουν να γεννιούνται συναισθήματα απογοήτευσης, θυμού και κοινωνικού αποκλεισμού. Εδώ βρίσκεται και το παράδοξο της υπόθεσης. Τότε ξαφνικά μέσα από τον κοινωνικό αποκλεισμό βρίσκεσαι στο σημείο όπου είσαι αυτός ο ‘άλλος’. Το άτομο εκείνο που δεν έχει καμία σχέση με αυτούς που είναι ‘κάποιοι’. Μα που παρόλα αυτά συνεχίζει να υπάρχει μέσα σε ένα κοινωνικό σύστημα. Ταμπέλες που γεννούν συναισθήματα αποξένωσης αναβοσβήνουν μέσα στην άβυσσο της ψυχής μας.

Ξαφνικά υπάρχουν αυτοί που αποκαλούνται ‘κάποιοι’ και αυτοί που απλά είναι οι ‘άλλοι’.


Ο άνθρωπος δεν είναι σε θέση πια να κοιτάξει πιο βαθιά και να μπορέσει να δει ότι ο ‘κάποιος’ και οι ‘άλλοι’ είναι το ένα και αυτό πρόσωπο.

Αν μπορούσαμε να κοιτάξουμε εκείνη την ώρα μέσα στις ψυχές αυτών των ‘άλλων’ που το πρωί είναι ‘κάποιοι’ θα ακούσουμε μια απέραντη βουβή θλίψη. ‘Η ζωή τους είναι μια συνεχής παλίρροια, δυστυχισμένη και σπαραγμένη από τον πόνο, φριχτή και χωρίς νόημα, εκτός αν κάποιος είναι πρόθυμος να δει το νόημά της ακριβώς σ’ αυτές τις σπάνιες εμπειρίες, πράξεις, σκέψεις και έργα που λάμπουν πάνω από το χάος μιας τέτοιας ζωής’ (Έρμαν Έσσε, Ο λύκος της στέπας, σελ.62,1983).

Το ανθρώπινο πλάσμα χαρακτηρίζεται από την πολυδιάστατη οντότητά του. Μοιάζει όμως να κοιτάζει την ύπαρξή του μέσα από ένα μονοδιάστατο πρίσμα συναισθήματος και λογικής. Είναι πραγματικά κρίμα το ανθρώπινο γένος να είναι τόσο πολυτάλαντο και πολυδιάστατο και όμως τόσο αποξενωμένο από τον ίδιο του τον εαυτό.

Πώς είναι δυνατόν να μην πονάει η ψυχή όταν βρίσκεται μέσα σε έναν απέραντο αποκλεισμό;

Πώς καταφέραμε να μην ακούμε πια τους χτύπους της ίδιας μας της καρδιάς;

Κλασικοί ψυχαναλυτές αναφέρουν ότι όταν το άτομο καταφέρνει να ακούσει τους χτύπους της καρδιάς του τότε βρίσκεται in utero (μέσα στη μήτρα). Το έμβρυο όταν βρίσκεται μέσα στην μήτρα μπορεί και είναι σε θέση να ακούει τους χτύπους της ίδιας του της καρδιάς.

Υπάρχουν σήμερα στιγμές όπου το άτομο είναι σε θέση να ακούσει τους χτύπους της καρδιάς του;

Σαφώς και υπάρχουν. Σε έντονες συναισθηματικά συγκινήσεις ή όταν το άτομο αισθάνεται να διακατέχεται από ταραχή ή ακόμα και ντροπή. Ουσιαστικά αυτό μπορεί να συμβεί όταν το άτομο στρέφεται προς τα μέσα. Για να μπορέσει ο άνθρωπος να συνδεθεί με κάποιο άλλο άτομο, αυτό που χρειάζεται να κάνει είναι να ξαναμπεί μέσα στη μήτρα και να την αντέξει. Να αντέξει να παραμείνει εκεί μέσα που είναι ζεστά και προστατευτικά. Να αντέξει να μείνει και να έρθει αντιμέτωπος με την πρωταρχική του φύση. Ίσως μόνο με αυτόν τον τρόπο να μπορέσει το άτομο να συνδεθεί πάλι με τον όρο της ομαδικότητας.

Εξάλλου ας μην ξεχνάμε ότι και η κοινωνία μας είναι μια μήτρα που προσπαθεί να μας εμπεριέχει όλους. Η κοινωνική μήτρα δεν είναι ένας χώρος ατομικός αλλά ομαδικός. Οι αμνιακοί σάκοι μέσα στην κοινωνική μήτρα δεν είναι ατομικοί αλλά ομαδικοί. Είναι κρίμα όταν βρισκόμαστε μέσα στην κοινωνική μήτρα να διαστρεβλώνουμε την πραγματικότητα και να πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε μέσα στην ατομική μας γενετήσια μήτρα. Κάθε γέννηση της κοινωνικής μήτρας συνδέεται με την προηγούμενη και την επόμενη. Τα πάντα είναι αλληλένδετα και αλληλοσυμπληρούμενα. Έτσι γεννάται και ο σεβασμός. Με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρουμε να προσεγγίσουμε πάλι τον θεσμό της ομαδικότητας, όταν θα κοιτάξουμε πρώτα μέσα μας και μετά δίπλα μας και θα είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε ότι αν και με διαφορετικά χαρακτηριστικά είμαστε ένα.


Πηγη: iatronet.gr
Απο Αντωνία Κ.Νταλούκα, Ψυχοθεραπεύτρια 




.